VIII SA/Wa 282/10 – Wyrok WSA w Warszawie


Sygnatura:
6309 Inne o symbolu podstawowym 630
Hasła tematyczne:
Celne prawo
Skarżony organ:
Dyrektor Izby Celnej
Data:
2010-04-14
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Uchylono zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję
Sędziowie:
Artur Kot /przewodniczący sprawozdawca/Leszek KobylskiWojciech Mazur

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Artur Kot /sprawozdawca/, Sędziowie Sędzia WSA Wojciech Mazur, Sędzia WSA Leszek Kobylski, Protokolant Justyna Kapusta, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 sierpnia 2010 r. sprawy ze skargi A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w W. z dnia […] lutego 2010 r. nr […] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Dyrektora Izby Celnej w W. z dnia […] października 2009 r. nr […]; 2) stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości do chwili uprawomocnienia się niniejszego wyroku; 3) zasądza od Dyrektora Izby Celnej w W. na rzecz skarżącej kwotę […] ([…]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie wyroku

1.1. Zaskarżoną do Sądu decyzją z […] lutego 2010 r., po rozpatrzeniu odwołania P. H. – U. – P. […] Sp. z o. o. z siedzibą w K. (dalej: "skarżąca" lub "Spółka"), Dyrektor Izby Celnej w W. (dalej: "organ odwoławczy" lub "Dyrektor IC") utrzymał w mocy swoją decyzję z […] października 2009 r. Przedmiotem decyzji było nałożenie na Spółkę kary pieniężnej w wysokości […] zł, w związku z niewywiązywaniem się przez nią z obowiązku dokonania zgłoszeń INTRASTAT za wszystkie okresy sprawozdawcze 2007 r. Jako podstawę materialnoprawną rozstrzygnięcia Dyrektor IC powołał między innymi art. 101 ust. 1 pkt 1 ustawy z 19 marca 2004 r. – Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622 ze zm.).1.2. Uzasadniając rozstrzygnięcie organ odwoławczy przedstawił przebieg postępowania w sprawie. Wyjaśnił, że Spółka była zobligowana do przekazywania organowi w 2007 r. informacji dla celów ewidencji i statystyki dotyczącej obrotu towarowego z państwami członkowskimi Wspólnoty. Ponieważ nie wywiązywała sięz tego obowiązku, to Dyrektor IC trzykrotnie doręczył jej upomnienie, o którym mowa w art. 100 Prawa celnego. Z uwagi na brak reakcji ze strony skarżącej na doręczane jej upomnienia, Dyrektor IC wszczął postępowanie w sprawie nałożenia na Spółkę kary pieniężnej. Po doręczeniu Spółce stosownego postanowienia, złożyła ona wymagane zgłoszenia INTRASTAT. Z uwagi na to, że nie dokonała zgłoszeniaw terminie określonym w ostatnim upomnieniu, to Dyrektor IC decyzją z […] października 2009 r. nałożył na nią przedmiotową karę pieniężną.W odwołaniu Spółka postawiła decyzji zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego, tj. art. 101 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 Prawa celnego poprzez niewłaściwe zastosowanie tych przepisów, a w konsekwencji nałożenie na nią zbyt wysokiej kary. Postawiła także zarzuty naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 121 § 1, art. 122, art. 187 § 1, art. 191 oraz art. 210 § 4 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.).Utrzymując w mocy swoją decyzję Dyrektor IC podtrzymał dotychczasowe stanowisko i związaną z tym argumentację. Wyjaśnił, że skarżąca miała obowiązek składania zgłoszeń INTRASTAT . Nie wywiązała się jednak z tego obowiązku, nawet po skutecznym doręczeniu jej stosownych upomnień. Ostateczny termin upłynął […] sierpnia 2009 r. Stąd złożenie przez Spółkę wymaganych zgłoszeń po upływie tego terminu nie wyłącza jej odpowiedzialności. Za chybione uznał zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego oraz przepisów postępowania.2. Z takim rozstrzygnięciem nie zgodziła się skarżąca. Pismem z […] marca 2010 r. złożyła zatem do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na ostateczną w administracyjnym toku instancji decyzję organu odwoławczego. Autor skargi wystąpił o uchylenie zaskarżonej i poprzedzającej ją decyzji lub stwierdzenie ich nieważności. Postawił przy tym zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego, tj. art. 101 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 Prawa celnego poprzez ich błędną wykładnię. Podniósł, że przepisy te mają charakter dyscyplinujący. Skoro Spółka złożyła wymagane zgłoszenia przed wydaniem decyzji pierwszoinstancyjnej, to brak było podstaw do nakładania na nią kary pieniężnej. Autor skargi postawił także zaskarżonej decyzji zarzuty naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 121§ 1, art. 122, art. 187 § 1, art. 191 oraz art. 210 § 4 Ordynacji podatkowej poprzez błędne ustalenie stanu faktycznego polegające na uznaniu, że na Spółkę należało nałożyć karę pieniężną, wadliwe przeprowadzenie postępowania i brak uzasadnienia faktycznego. Uzasadniając skargę jej autor powołał się na pogląd prawny wyrażony w wyroku tut. Sądu z 18 sierpnia 2009 r. (V SA/Wa 457/09), potwierdzający bezpodstawność nałożenia na Spółkę kary pieniężnej w sytuacji, gdy wykonała ona ciążący na niej obowiązek złożenia wymaganych zgłoszeń.3. W odpowiedzi na skargę Dyrektor IC wniósł o jej oddalenie. Podtrzymał jednocześnie stanowisko zaprezentowane w zaskarżonej decyzji. Powołał się nadto na pogląd prawny wyrażony przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 19 marca 2008 r. (I GSK 728/07), potwierdzający zdaniem organu zasadność nałożenia na Spółkę kary pieniężnej. Brak stosownej reakcji ze strony Spółki na doręczane jej upomnienia, spowodował konieczność wydania decyzji nakładającej karę pieniężną za niewykonanie obowiązku złożenia zgłoszeń INTRASTAT .Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:skarga zasługuje na uwzględnienie.4.1. Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), Sąd sprawuje wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem (legalności). Ocenie Sądu podlegają zgodność aktów administracyjnych zarówno z przepisami prawa materialnego, jak i procesowego. Kontrola sądów administracyjnych ogranicza się więc do zbadania, czy organy administracji w toku rozpoznawanej sprawy nie naruszyły prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na jej wynik. Ocena ta dokonywana jest przy tym według stanu prawnego i na podstawie akt sprawy istniejących w dniu wydania zaskarżonego aktu. Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, co wynika z treści art. 134 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.; dalej: "u.p.p.s.a."). Wyeliminowanie z obrotu prawnego zaskarżonego aktu może nastąpić wówczas, gdy zostanie spełniona przynajmniej jedna z przesłanek wskazanych w art. 145 u.p.p.s.a.4.2. W sprawie niniejszej warto również wskazać, że na proces stosowania prawa składa się szereg etapów i elementów. I tak, w pierwszej kolejności organ stosujący prawo powinien zidentyfikować odpowiednią normę prawa materialnego, której zastosowanie może wchodzić w rachubę w odniesieniu do rozpatrywanej sprawy. Następnie poprzez dokonanie wykładni tej normy, winien zrekonstruować jej treść i w oparciu o wynikające stąd wnioski, stwierdzić ustalenie, jakich faktów jest konieczne z punktu widzenia zastosowania tej normy. Ustalenie tych faktów winno nastąpić według reguł prawa procesowego, a zwłaszcza tych reguł, które dotyczą postępowania dowodowego. Końcowym etapem jest dokonanie subsumcji, czyli przyporządkowanie ustalonego stanu faktycznego do hipotezy normy prawa materialnego. Rolą sądu pierwszej instancji jest kontrola prawidłowości tego działania, z uwzględnieniem przepisów art. 134 i art. 145 u.p.p.s.a.4.3. W celu przeprowadzenia kontroli zaskarżonej decyzji, obowiązkiem Sądu jest dokonanie wykładni art. 101 ust. 1 pkt 1 Prawa celnego. Z treści tego przepisu wynika, że na osobę zobowiązaną, która pomimo trzykrotnego pisemnego upomnienia, o którym mowa w art. 100 ust. 1, za okres sprawozdawczy nie dokonała zgłoszenia INTRASTAT, organ celny może nałożyć karę pieniężną w wysokości 3.000 zł. Wnioskując a contrario uznać zatem należy, że przepis ten nie znajduje zastosowania wówczas, gdy osoba zobowiązana dokonała stosownego zgłoszenia.5.1. Zdaniem Sądu, zarówno zaskarżona, jak i poprzedzająca ją decyzja, zostały wydane z naruszeniem art. 101 ust. 1 pkt 1 Prawa celnego. Stan faktyczny sprawy został przy tym ustalony prawidłowo. Wada decyzji polega na rozszerzającej, a przez to niedopuszczalnej wykładni omawianego przepisu, dokonanej przez Dyrektora IC. W konsekwencji, organ ten popełnił błąd subsumcji poprzez wadliwe uznanie, że ustalony w sprawie stan faktyczny odpowiada hipotezie normy prawnej stanowiącej podstawę rozstrzygnięcia, tj. art. 101 ust. 1 pkt 1 Prawa celnego. Zdaniem Sądu, przepis ten nie znajduje zastosowania w realiach niniejszej sprawy, gdyż Spółka złożyła wymagane zgłoszenia INTRASTAT. Co prawda po wszczęciu postępowania w sprawie, ale jeszcze przed wydaniem decyzji pierwszoinstancyjnej. Okoliczność ta ma decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Wykładnia językowa art. 101 ust. 1 pkt 1 Prawa celnego uzasadnia bowiem wniosek, że organ celny może nałożyć karę pieniężną w wysokości 3.000 zł tylko wówczas, gdy osoba zobowiązana, pomimo trzykrotnego pisemnego upomnienia, nie dokonała zgłoszenia INTRASTAT. Wnioskując a contrario uznać należy, że w świetle wykładanego przepisu brak jest podstaw do nałożenia kary pieniężnej na osobę, która takowe zgłoszenie złożyła. Wpływu na wynik sprawy nie ma zaś termin złożenia przedmiotowych zgłoszeń statystycznych, skoro zostały one złożone przed wydaniem decyzji. Sąd, w składzie orzekającym w niniejszej sprawie, podziela tym samym pogląd prawny wyrażony w powołanym przez skarżącą wyroku tut. Sądu z 18 sierpnia 2009 r. (V SA/Wa 457/09). Podziela także pogląd prawny wyrażony przez NSA w przywołanym przez organ wyroku z 19 marca 2008 r. (I GSK 728/07). Z tym, że wyrok NSA został wydany na tle odmiennego stanu faktycznego od tego, jaki został ustalony w sprawie niniejszej. Okoliczność ta uszła uwadze organu. Różnica polega na tym, że w stanie faktycznym będącym podstawą rozstrzygnięcia sprawy przez NSA, skarżący nie złożył wymaganych zgłoszeń. W sprawie niniejszej bezsporne zaś jest złożenie przez skarżącą wymaganych zgłoszeń statystycznych. Powołane wyżej orzeczenia sądowe dostępne są w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, adres: www.nsa.gov.pl, zwanej w skrócie: "CBOSA".5.2. Za chybione Sąd uznał wszystkie zarzuty skargi dotyczące naruszenia przepisów postępowania. Stan faktyczny sprawy został bowiem ustalony prawidłowo przez Dyrektora IS. Materiał dowodowy nie wymagał uzupełnienia i został oceniony przez organ w sposób odpowiadający zasadzie swobodnej oceny dowodów. Decyzje zostały uzasadnione w sposób zrozumiały, odpowiadający dyspozycjom art. 210 § 4 Ordynacji podatkowej. Błąd subsumcji jest uchybieniem materialnoprawnym, który zdaniem Sądu w realiach niniejszej sprawy nie daje podstaw do skutecznego stawiania zarzutu naruszenia zasady zaufania do organów podatkowych (celnych).Mając na uwadze powyższe, działając na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a), art. 134 § 1, art. 135, art. 152 oraz art. 200 u.p.p.s.a., Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku.