Sygnatura:
6037 Transport drogowy i przewozy
Hasła tematyczne:
Transport
Skarżony organ:
Komendant Policji
Data:
2010-02-18
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Oddalono skargę
Sędziowie:
Dorota WdowiakMagdalena Bosakirska /sprawozdawca/Olga Żurawska-Matusiak /przewodniczący/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Olga Żurawska-Matusiak Sędziowie Sędzia WSA Magdalena Bosakirska (spr.) Sędzia WSA Dorota Wdowiak Protokolant Agnieszka Gajewiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 kwietnia 2010 r. sprawy ze skargi S. P. na decyzję Komendanta Stołecznego Policji z dnia […] listopada 2009 r. nr […],[…] w przedmiocie kary pieniężnej oddala skargę

Uzasadnienie wyroku

Zaskarżoną decyzją z dnia […] listopada 2009 r. nr […],[…] Komendant […] Policji utrzymał w mocy decyzję Komendanta […] Policji z dnia […] sierpnia 2008 r. w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej za naruszenie przepisów o wykonywaniu transportu drogowego.Do wydania tej decyzji doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym.Dnia […] grudnia 2006 r. funkcjonariusze Komendy […] Policji w […] poddali kontroli drogowej samochód marki […] nr rej. […] będący własnością S. P. Pojazdem kierował S. P. Z protokołu kontroli wynikało, że kontrolowanym pojazdem wykonywany był okazjonalny przewóz osób. Na prawym i lewym boku pojazdu umieszczona była reklama przedsiębiorstwa wraz z numerem telefonu […], na dachu pojazdu znajdował się podświetlony plafon z napisem […] oraz numerem […]. Kierowca okazał wypis nr […] z licencji nr […] wydanej dla firmy P. sp. z o.o. Kierowca S. P. oświadczył, że rozlicza się z firmą P. i podpisał protokół kontroli bez zastrzeżeń. Z dołączonej do protokołu dokumentacji fotograficznej wynika, że na boku pojazdu umieszczona była liczba […], a na dachu plafon z napisem […].Komendant […] Policji w […] wszczął postępowanie administracyjne w stosunku do P. sp. z o.o.Spółka pismem z dnia […] stycznia 2007 r. wyjaśniła, że jest przedsiębiorcą i posiadaczem licencji przewozowej, współpracuje z innym podmiotem, któremu użycza pojazd. Ajent wykonuje przewozy we własnym imieniu i wystawia dokumenty fiskalne na własne nazwisko. W pojeździe zainstalowany jest drogomierz, którego wskazania są podstawą rozliczeń ajenta ze spółką.Komendant […] Policji w […] decyzją z dnia […] stycznia 2007 r. nałożył na P. sp. z o.o. karę pieniężną 10.000 zł za naruszenie zakazu umieszczania na pojeździe oznaczeń z nazwą, adresem lub telefonem przedsiębiorcy i umieszczaniu na dachu pojazdu lamp i urządzeń technicznych wynikającego z art.18 ust. 5 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. nr 204 z 2004 r. poz. 2088, dalej zwana utd).Po rozpatrzeniu odwołania P. sp. z o.o. Komendant […] Policji decyzją z dnia […] kwietnia 2007 r. uchylił zaskarżoną decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania organowi I instancji polecając ustalić ponownie, kto wykonywał przewóz drogowy i kto jest stroną postępowania.Organ zgromadził materiał dowodowy, z którego wynika, że kontrolowany pojazd jest własnością S. P. W pojeździe jest zamontowana kasa rejestrująca zarejestrowana na nazwisko podatnika, którym jest S. P.. Między spółką P. a S. P. zawarta została dnia […] września 2006 r. Umowa o współpracy, w wykonaniu której spółka P. zapewniała S. P. całodobową obsługę centrali radio-taxi oraz przyjmowanie i przekazywanie zamówień, a także zezwolenie na oznakowanie samochodu znakiem graficznym, zaś S. P. zamontował w swoim pojeździe, na swój koszt sprzęt radiokomunikacyjny, drogomierz, kasę fiskalną oraz czytniki elektroniczne i mechaniczne a także zobowiązał się do pobierania należności za przejazd wg cen ustalonych przez P. zgodnie ze wskazaniami taksometru i kasy fiskalnej. W wykonaniu umowy S. P. płacił P. jednorazową opłatę wstępną (300 zł), comiesięczną opłatę stałą (470 zł) oraz stałą opłatę (0,57 zł) za każde zlecenie wydane przez P. Okoliczności powyższe wynikające z dokumentu potwierdził S. P. przesłuchany jako świadek.Po takich ustaleniach organ wszczął postępowanie administracyjne w stosunku do S. P..Decyzją z dnia […] sierpnia 2008 r. Komendant […] Policji w […], powołując się na art. 92 ust. 1 i ust. 4 utd oraz lp.1.1. i lp. 2.9. załącznika do utd, nałożył na S. P. karę pieniężną w wysokości 13.000 zł. Na karę tę składały się kary 8000 zł za wykonywanie transportu drogowego bez licencji i kara 5000 zł za umieszczenie na dachu pojazdu lamp lub innych urządzeń technicznych.W uzasadnieniu organ wskazał, że stroną postępowania był S. P., który jako przedsiębiorca wykonywał przewóz, rejestrował przychody przy pomocy kasy fiskalnej drukującej paragony z oznaczeniem jego przedsiębiorstwa. Wystawianie paragonu świadczy o tym, kto wykonywał usługę. S. P. nie działał na rzecz spółki P. i nie był wynagradzany za wykonywane przewozy, ale posługiwał się wypisem z licencji wystawionym na rzecz P. P. nie posiadała tytułu prawnego do dysponowania kontrolowanym pojazdem. Zatem S. P. wykonywał przewozy okazjonalne bez licencji. S. P. umieścił także na dachu pojazdu urządzenie techniczne, co jest niezgodne z art. 18 ust. 5 lit.c utd. Organ wyjaśnił, że nie nałożył kary za oznaczenia z boku pojazdu, bowiem nie dotyczą one przedsiębiorstwa S. P., a numer telefonu nie jest jego numerem.Odwołanie od powyższej decyzji złożył S. P.. W odwołaniu zawarł wniosek o zawieszenie postępowania z uwagi na toczące się przed Trybunałem Konstytucyjnym postępowanie o stwierdzenie sprzeczności z Konstytucją art. 18 ust. 5 utd.Postanowieniem z dnia […] grudnia 2009 r. Komendant […] Policji odmówił zawieszenia postępowania.Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wniósł na powyższe postanowienie S. P..Postanowieniem z dnia 7 kwietnia 2009 r. VI SA/Wa 229/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił skargę na to postanowienie z powodu niewyczerpania środków zaskarżenia.Decyzją z dnia S. P. listopada 2009 r. Komendant Stołeczny Policji po rozpoznaniu odwołania od decyzji I instancji z dnia […] sierpnia 2008r. utrzymał w mocy tę decyzję. W uzasadnieniu swej decyzji organ II instancji wskazał, że z materiału dowodowego wynika, iż przewoźnikiem był S. P., który prowadził własną działalność gospodarczą –przewozy osób i ewidencjonował przychody przy pomocy kasy fiskalnej umieszczonej w pojeździe. Potwierdza to zapis w księdze kasy rejestrującej oraz zeznania strony. Jest też niesporne, że na dachu pojazdu umieszczone były lampy, co jest sprzeczne z art. 18 ust. 5 utd.Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie złożył na powyższą decyzję S. P. wnosząc o jej uchylenie w całości.Zarzucił naruszenie:1/ art. 75 i 89 ust. 2 utd, bowiem karą nałożono na podstawie protokołu sporządzonego podczas kontroli, a art. 75 utd zawiera wyczerpujący katalog postępowań, które mogą być wszczynane na podstawie wyniku kontroli i w tym katalogu nie są wymienione naruszenia art. 5 ust. 1 utd i 18 ust. 5 lit. c utd.2/ art. 7, 77 § 1, 10, 6, 107 § 1 i § 3 k.p.a. oraz art. 138 k.p.a. poprzez utrzymanie w mocy decyzji I instancji przy dowolnej ocenie materiału dowodowego i przy braku ustalenia przewozu okazjonalnego osób, wykonywania przewozu w krajowym transporcie drogowym a także przesłanki umieszczenia na pojeździe lampy lub urządzenia technicznego oraz braku wymaganej licencji.3/ naruszenie art. 5 ust. 1 w związku z art. 18 ust. 5 utd poprzez równoczesne nałożenie kary za wykonywanie transportu drogowego bez licencji oraz kary za wykonywanie przewozu okazjonalnego osób, który to przewóz wymaga posiadania licencji, z naruszeniem zakazu umieszczania na dachu lamp lub urządzeń technicznych,4/ naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 18 ust. 5 lit. c utd przez bezpodstawne przyjęcie, że na dachu pojazdu była zamontowana podświetlana lampa (urządzenie techniczne),5/ naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 5 ust. 1 w związki z art. 93 ust. 1 utd poprzez bezzasadne nałożenie kary za brak licencji, podczas gdy w dacie kontroli nie ustalono przesłanki wykonywania transportu drogowego przez skarżącego.6/ naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 4 ust. 11 utd poprzez przyjęcie, że strona wykonywała przewóz okazjonalny, podczas kiedy z akt nie wynika, aby organy ustaliły wykonywanie jakiejkolwiek usługi.7/ naruszenie art. 20, 22 w zw. z art. 31 ust. 3 oraz 32 Konstytucji RP poprzez nałożenie kary na podstawie art. 18 ust. 5 utd, który to przepis jest sprzeczny z w/w przepisami Konstytucji RP.Skarżący złożył też w skardze wniosek o zawieszenie postępowania na podstawie art. 125 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 z 2002 r. poz. 1270 z późn. zm., zwana dalej p.p.s.a.) z uwagi na postępowanie toczące się przed Trybunałem Konstytucyjnym pod sygn. TS 224/09 dotyczące stwierdzenia niezgodności z Konstytucją art.18 ust. 5 utd.W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie i podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko.Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych /Dz. U. Nr 153 z 2002 r. poz. 1269/ sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle § 2 powołanego wyżej artykułu, kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Zgodnie z art. 134 Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy i nie jest związany zarzutami skargi ani jej wnioskami.Na wstępie wskazać należy, że Sąd nie znalazł podstaw do zawieszenia postępowania na podstawie art. 125 § 1 pkt 1 p.p.s.a. z uwagi na postępowanie toczące się przed Trybunałem Konstytucyjnym pod sygn. TS 224/09 dotyczące stwierdzenia niezgodności z Konstytucją art.18 ust.5 utd.W ocenie Sądu wniesienie skargi konstytucyjnej lub pytania prawnego do Trybunału Konstytucyjnego, co do zgodności aktu ustawowego z Konstytucją, nie uzasadnia zawieszenia postępowań sądowych we wszystkich sprawach, toczących się na podstawie zaskarżonego aktu. Art. 272 § 1 p.p.s.a. zawiera uregulowanie pozwalające na wznowienie postępowania sądowego w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z Konstytucją aktu normatywnego, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie. Powołany przepis stanowi wystarczającą gwarancję uprawnień strony, nie prowadząc jednocześnie do destabilizacji funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Z powołanych względów Sąd wniosku strony o zawieszenie postępowania nie uwzględnił i rozpoznał skargę merytorycznie.Z uwagi na treść art. 134 p.p.s.a. Sąd zobligowany jest do kontroli decyzji administracyjnej niezależnie od zarzutów skargi, zatem jest zobowiązany skontrolować, czy podjęte rozstrzygnięcie nie narusza prawa.Badając w ten sposób zaskarżoną decyzję Sąd stwierdził, że nie narusza ona prawa. W ocenie Sądu organ prawidłowo ustalił na podstawie protokołu kontroli, dokumentacji fotograficznej oraz przedstawionych dokumentów, w tym umowy pomiędzy P. sp. z o.o. i S. P. oraz protokołów przesłuchań świadków P. i G., że przedsiębiorca S. P. wykonywał przewóz okazjonalny osób swoim samochodem marki […], oznakowanym zamontowanym na dachu urządzeniem technicznym z napisem […]. oraz numerem […]. Sąd wziął pod uwagę, że jest w istocie niesporne między stronami, że pojazd wyposażony był w taksometr, a skarżący pobierał opłaty za usługi, które rejestrował za pomocą kasy fiskalnej zarejestrowanej na swoje nazwisko. Jest też niesporne, że samochód wyposażony był w urządzenie radiowe, przy pomocy którego skarżący otrzymywał zlecenia usług przekazywane przez spółkę P.. Zgodnie z Umową o współpracy skarżący rozliczał się ze spółką P. miesięcznie ryczałtowo oraz za każde wydane zlecenie. Jest niesporne, że S. P. nie posiadał żadnej licencji transportowej i w czasie kontroli okazał kontrolerom wypis nr […] z licencji wydanej spółce P. o numerze […]. Jest też niesporne, że kontrolowany pojazd […] był własnością S. P. i nie był oddany w użyczenie spółce P.. Z przywołanej umowy o współpracy ze spółką P. oraz z wyjaśnień samego S. P. wynika, że wykonywał on usługi przewozu osób, kierując się zleceniami przekazywanymi mu drogą radiową przez spółkę […]. W świetle opisanych faktów prawidłowe jest ustalenie organu, że S. P., jako samodzielny przedsiębiorca, swoim samochodem marki […] wykonywał przewóz okazjonalny osób nie mając stosownej licencji i posługując się, bez żadnej podstawy prawnej, wypisem z licencji nr […] wydanym spółce P., przy czym jego pojazd […] wyposażony był w umieszczone na dachu urządzenie techniczne z napisem […] oraz numerem […]. Na marginesie tylko wskazać należy, że w aktach brak kopii wypisu z licencji […], który został okazany do kontroli. Należy jednak uznać, że skoro spółka P. nie miała żadnego tytułu prawnego do pojazdu […], to wspomniany wypis nie mógł być wydany na ten pojazd, bowiem warunkiem uzyskania wypisu z licencji jest zgłoszenie pojazdu do licencji i przedstawienie tytułu prawnego do zgłoszonego pojazdu, tymczasem w sprawie niniejszej strona sama wyjaśniła, że spółka P. takiego tytułu prawnego do kontrolowanego pojazdu […] nie miała. W aktach znajduje się wypis z licencji wydany P. o numerze […] (k.90), ale nie wiadomo, co ma on dokumentować, bowiem nie jest to wypis okazany w czasie kontroli i strona nie twierdziła, że jest to wypis wystawiony dla kontrolowanego […].W powyższym, prawidłowo ustalonym, stanie faktycznym organ prawidłowo zastosował prawo materialne i nałożył na skarżącego karę pieniężną za wykonywanie transportu drogowego-przewozu okazjonalnego bez licencji oraz za umieszczenie na dachu pojazdu urządzeń technicznych wbrew zakazowi z art.18 ust. 5 lit. c utd, zatem zaskarżona decyzja jest zgodna z prawem.Zarzuty skargi nie są natomiast uzasadnione. Odnosząc się do zarzutu nałożenia kary bez podstawy prawnej, wskazać należy, że kara pieniężna nałożona została na podstawie art. 92 ust. 1 i ust. 4 utd oraz lp. 1.1. i lp. 2.9. załącznika do utd. Zgodnie z art. 87 utd kierowca pojazdu samochodowego powinien mieć przy sobie i okazywać wymienione w tym przepisie dokumenty. Są to m.in. zgodnie z art. 87 ust. 1 pkt 1 utd – wypis z licencji transportowej lub licencja na przewóz taksówką (art. 87 ust. 4 utd). Zgodnie z art. 89 utd, do kontroli omawianych dokumentów uprawnieni są m.in. funkcjonariusze Policji. Zgodnie z art. 93 ust. 1 utd uprawnieni do kontroli, o których mowa w art. 89 ust. 1 utd mają prawo nałożyć na wykonującego przewozy drogowe lub inne czynności związane z tym przewozem karę pieniężną w drodze decyzji administracyjnej. Powołane przepisy stanowią podstawę prawną nakładania kar pieniężnych w transporcie drogowym m.in. przez funkcjonariuszy Policji. Okoliczność, że na podstawie art. 75 utd wyniki kontroli mogą stanowić podstawę do wszczęcia jeszcze innych postępowań wymienionych w tym przepisie nie ma żadnego wpływu na uprawnienie do wszczęcia postępowania o nałożenie kar pieniężnych za naruszenie przepisów utd. Zatem zarzut nakładania przez kontrolerów kar pieniężnych na podstawie przepisów utd bez podstawy prawnej jest całkowicie nieuzasadniony.Nie jest też trafny zarzut wykorzystania zeznań S. P. złożonych wcześniej w charakterze świadka. Omawiane zeznania zostały złożone jeszcze przed wszczęciem postępowania w stosunku do S. P.. Przesłuchiwany został pouczony o treści art. 83 § 1 i 83 § 2 k.p.a., zatem przy przesłuchaniu nie naruszono prawa. Zgodnie z art. 75 k.p.a. należy dopuścić, jako dowód wszystko, co przyczyni się do wyjaśnienia sprawy a nie jest sprzeczne z prawem. Wykorzystanie w postępowaniu administracyjnym protokołu przesłuchania S. P. jako świadka było więc dopuszczalne i prawidłowe, brak bowiem przepisu prawa, który zakazywałby takiego działania w postępowaniu administracyjnym. Zauważyć też trzeba, że skoro wszystkie okoliczności zostały wyjaśnione, zgodnie z art. 86 k.p.a., organ nie miał obowiązku dopuszczenia dowodu z przesłuchania strony w szczególności w sytuacji, gdy wielokrotnie wypowiadała się ona na piśmie i nie występowała o to przesłuchanie. Omawiany zarzut nie jest zatem uzasadniony.Nie jest też trafny zarzut błędnej wykładni art. 18 ust. 5 utd, skutkującej zastosowaniem tego przepisu do przedsiębiorcy niemającego licencji na przewóz okazjonalny, podczas gdy zdaniem skarżącego, powołany przepis znajduje zastosowanie tylko do licencjonowanych przewoźników drogowych. Pogląd skarżącego jest błędny, bowiem można wykonywać transport okazjonalny nie mając stosownej licencji (choć nie należy tego robić) i wówczas zasadne jest nałożenie na wykonującego ten transport kary pieniężnej za brak licencji. Jeżeli nieuprawniony podmiot, wykonujący transport okazjonalny bez licencji, dodatkowo jeszcze posługuje się pojazdem posiadającym na dachu lampę lub inne urządzenie techniczne, to dopuszcza się kolejnych naruszeń podlegających kolejnym karom, oczywiście pod warunkiem nieprzekroczenia górnej granicy kary, jaka może być nałożona za naruszenia stwierdzone w czasie jednej kontroli. Wykonywanie transportu określonego rodzaju to kwestia faktów a nie prawa, bowiem można nie mając ku temu stosownych uprawnień i łamiąc w ten sposób prawo, wykonywać poszczególne rodzaje transportu. Właśnie takie działanie podlega karom na podstawie utd. W wyrokach z dnia 21 października 2009 r. II GSK 125/09 i z 10 listopada 2009 r. II GSK 142/09 NSA odstąpił od wcześniejszego odmiennego poglądu i uznał, że może dojść do obydwu naruszeń jednocześnie i mogą być wówczas nałożone kary za wszystkie stwierdzone naruszenia. Nie doszło też do niewłaściwego zastosowania art. 4 pkt 11 utd i nie było błędu w ustaleniu wykonywania przez stronę przewozu okazjonalnego. Wskazać należy, że wśród dowodów przeprowadzonych w postępowaniu o nałożenie kar w transporcie drogowym miejsce szczególne zajmuje protokół kontroli. W protokole tym zapisano, że "stwierdzono przewóz okazjonalny w krajowym transporcie drogowym", a "na dachu kontrolowanego pojazdu zostało umieszczone podświetlone urządzenie (podświetlony plafon) z nazwą […] oraz numerem […]". Ten protokół kontrolowany S. P. podpisał na obu stronach bez żadnych uwag, co świadczy o akceptacji jego zapisów. Okoliczności zapisane w Protokole kontroli znajdują potwierdzenie w zeznaniach S. P., treści Umowy o współpracy ze spółką P. oraz w zeznaniach świadka […]. Z całokształtu tych dowodów wynika bez wątpliwości, że S. P., jako przedsiębiorca, wykonywał swoim samochodem […], na swój rachunek przewóz okazjonalny zarobkowo i zawodowo. Nie mają zatem żadnych podstaw twierdzenia, że nie był wykonywany transport okazjonalny a plafon nie był podświetlany.Zważywszy powyższe Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał wszystkie zarzuty skargi za bezzasadne i działając na podstawie art. 151 p.p.s.a. skargę oddalił.