IV SA/Wa 900/10 – Postanowienie WSA w Warszawie


Sygnatura:
6167 Rybołówstwo morskie, i rybactwo śródlądowe
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Data:
2010-06-01
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Odmówiono przyznania prawa pomocy w części
Sędziowie:
Małgorzata Małaszewska-Litwiniec /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Sędzia WSA Małgorzata Małaszewska – Litwiniec po rozpoznaniu w dniu 23 września 2010 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku W. P. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od wpisu od skargi w sprawie ze skargi W. P. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia […] marca 2010 r. znak: […] w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy

Uzasadnienie wyroku

Wraz ze skargą do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia […] marca 2010 r., w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej za naruszenie przepisów o rybołówstwie skarżący W. P. na urzędowym formularzy złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.W uzasadnieniu wniosku skarżący podniósł, że nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych w zakresie wpisu stosunkowego od skargi, ponieważ w jego sprawie wydano 13 decyzji, a suma wpisów przekracza jego możliwości finansowe. Wskazał, że jego miesięczny dochód wynosi 3904,50 zł, zaś wydatki 3283 zł.Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie postanowieniem z dnia 29 lipca 2010 r. odmówił Stowarzyszeniu przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.Pismem nadanym w urzędzie pocztowym dnia 16 sierpnia 2010 r., w ustawowym terminie, W. P. wniósł sprzeciw od tego postanowienia.Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył co następuje:Wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. – dalej ppsa), możliwe jest zwolnienie osoby fizycznej wnoszącej skargę od kosztów sądowych poprzez przyznanie jej prawa pomocy w zakresie częściowym gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.Stosownie zaś do art. 260 ppsa w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, zarządzenie lub postanowienie referendarza sądowego, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez Sąd na posiedzeniu niejawnym.Jak wynika z nadesłanych przez wnioskodawcę dokumentów jest on współwłaścicielem ¼ części kutra rybackiego o wartości ubezpieczeniowej 250 000 zł, zaś pozostałymi współwłaścicielami i współarmatorami kutra są jego trzej bracia. Ponadto jest on wspólnikiem czteroosobowej spółki cywilnej KUTER RYBACKI "[…]", w ramach której prowadzi działalność polegającą na połowie ryb. Jak wynika z nadesłanych dokumentów w 2009 r. przychód z tej działalności wyniósł 447 286,10 zł, zaś udział w tym dochodzie przypadający W. P. wyniósł 111 821,53 zł.Wnioskodawca wskazał, że w związku z zakazem połowu dorsza, jego dochód zmniejszył się w porównaniu z ubiegłym rokiem i wynosi 1821,50 zł brutto miesięcznie. Nadmienił także, że będzie objęty zakazem połowu dorsza w przyszłym roku.Wnioskodawca wskazał ponadto, że prowadzi gospodarstwa domowe wspólnie z żoną, a na ich utrzymaniu pozostaje dwójka uczących się dzieci.W. P. wskazał we wniosku, że dochód uzyskiwany przez jego żonę z tytułu sezonowego wynajmu pokoi wynosi 2083 zł miesięcznie.W skład wydatków, które ponosi zaliczył:- spłatę kredyty zaciągnięte na rozbudowę domu oraz na zakup sterówki (łączna kwota rat wynosi 1970 zł miesięcznie),- koszty utrzymania domu wynoszące 513 zł miesięcznie, w tym 283 zł za energię elektryczną, 150 zł za wodę i 80 zł za wywóz śmieci;- koszty edukacji dzieci w kwocie 800 zł miesięcznie (koszty zakupu biletów miesięcznych, składki na komitet rodzicielski, koszty wycieczek edukacyjnych, koszty zakupu książek i zeszytów oraz koszty dodatkowych dojazdów, czesne za szkołę i wyżywienie).Analizując złożony wniosek i dochody uzyskiwane przez wnioskodawcę i jego żoną należy stwierdzić, że uzyskując dochody z sezonowego wynajmu pokoi, saldo na rachunku bankowym skarżącego i jego żony wyniosło w dniu 9 kwietnia 2010 r. 163,40 zł, w dniu 9 maja 2010 r. 320,10 zł, a w dniu 9 czerwca 2010 r. 912,26 zł. Wskazać należy, że decyzją Dyrektora […] Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia […] maja 2010 r., na wniosek współarmatora jednostki […], przyznano dofinansowanie w łącznej kwocie 159 991,66 zł. Dnia […] czerwca 2010 r. dofinansowanie, poza środkami przyznanymi wskazanemu we wniosku rybakowi, wpłynęło na rachunek bankowy prowadzony dla P.i spółka Kuter Rybacki […] s.c.. W dniu […] czerwca 2010 r. dokonano z tego konta przelewu w kwocie 109 600,00 zł na rzecz B. P..Oceniając sytuację materialną i możliwości płatnicze skarżącego Sąd uznał, iż nie zachodzą przesłanki określone w art. 246 § 1 pkt 2 ppsa warunkujące możliwością przyznania prawa pomocy skarżącemu w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. Należy mieć na względzie, że przyznanie prawa pomocy jest sytuacją wyjątkową, natomiast generalną zasadą jest konieczność ponoszenia kosztów sądowych i nie ma to zupełnie powiązania z koniecznością płacenia podatków. Na marginesie jedynie należy zauważyć, iż w przypadku uwzględnienia skargi przysługuje skarżącemu prawo zwrotu kosztów postępowania od organu.Oczywiście Sąd z urzędu posiada wiedzę, że W. P. zaskarżył trzynaście decyzji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, z których każda utrzymuje w mocy decyzję organu pierwszej instancji o wymierzeniu skarżącemu kary pieniężnej w wysokości 10 000 zł. W każdej ze spraw wpis należny od skargi wynosi 400 zł, zatem łączna kwota wpisów w sprawach wynosi 5 200 zł.Skarżący uzyskuje jednak miesięczny dochód z połowu ryb w wysokości 1821,50 zł brutto, natomiast dochód uzyskiwany przez żonę z tytułu sezonowego wynajmu pokoi wynosi 2083 zł miesięcznie.Należy także mieć na względzie, że wnioskodawca otrzymał pomoc finansową z tytułu tymczasowego zaprzestania działalności połowowej prowadzonej przy użyciu statku rybackiego, którego skarżący jest współwłaścicielem i współarmatorem. Co prawda w decyzji przyznającej pomoc finansowaną jako beneficjenta wskazano F. P., to jednak analizach przepisów, na których przyznawane jest to wsparcie, daje podstawy do przyjęcia, że W. P. otrzymał część środków uzyskanych z przyznanej rekompensaty. Pomoc zastała bowiem udzielona z tytułu tymczasowego zaprzestania działalności powołowej przy użyciu statku rybackiego […]. W. P. jest z kolei jednym z czterech współwłaścicieli i współarmatorów tego statku oraz wspólnikiem spółki cywilnej, w ramach której prowadzi działalność połowową. Wysokość pomocy finansowej zwiększono ponadto o kwotę 11000 zł za każdą osobę będącą armatorem albo współarmatorem lub właścicielem albo współwłaścicielem statku rybackiego, która pracowała na tym statku w okresie zaprzestania działalności połowowej, a kwotę pomocy zwiększono o 33458,33 zł. Potwierdza to zdaniem Sądu uwzględnienie w przyznanej pomocy współarmatorów statku rybackiego […], w tym także skarżącego.Zdaniem Sądu ze względu na wysokość przyznanej pomocy (157 558,33 zł), a także uzyskiwanych przez skarżącego środków z połowu ryb, dochodu osiąganego przez jego żonę, w zestawieniu z ponoszonymi wydatkami nie można stwierdzić, że skarżący bez uszczerbku w konicznym utrzymaniu siebie i rodziny nie jest w stanie ponieść kosztów wpisów od wniesionych skarg.Oczywiście Sąd nie kwestionuje wysokości nakładów ponoszonych przez skarżącego na modernizację jednostki. Jednakże okoliczność ta, ani okoliczność, iż skarżący spłaca zaciągnięte m.in. na modernizacje statku rybackiego kredyty bankowe nie może przesądzać o konieczność przyznania prawa pomocy. W swoich orzeczeniach Naczelny Sąd Administracyjny wielokrotnie wskazywał, że zasadności wniosku o przyznanie prawa pomocy nie mogą przesądzać ponoszone przez stronę koszty kredytów i kwota potrąceń komorniczych, bowiem zobowiązania cywilnoprawne nie powinny mieć pierwszeństwa wobec zobowiązań względem Skarbu Państwa (por. postanowienie NSA z dnia z 8 czerwca 2010 r. sygn. akt II OZ 499/10). Ponadto zaciągnięte przez stronę kredyty świadczą o jej możliwościach płatniczych, przez co wyłączają możliwość przyznania prawa pomocy (por. postanowienie NSA z dnia 28 czerwca 2005 r. sygn. akt II GZ 56/05).Odnosząc się z kolei do podniesionych w sprzeciwie okoliczności, iż skarżący posiada stary piec i chce oszczędzić na nowy należy wskazać, iż nie jest to również okoliczność warunkująca możliwością przyznania prawa pomocy.W tym stanie rzeczy, z uwagi W. P. nie wykazał, że spełnia przesłanki przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie, to na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 i art. 260 ppsa, należało orzec jak w postanowieniu.