Sygnatura:
6079 Inne o symbolu podstawowym 607
Hasła tematyczne:
Inne
Skarżony organ:
Minister Skarbu Państwa
Data:
2009-12-17
Sąd:
Naczelny Sąd Administracyjny
Treść wyniku:
Oddalono skargę kasacyjną
Sędziowie:
Anna LechJerzy SolarskiLeszek Leszczyński /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Leszek Leszczyński(spr.) Sędziowie NSA Anna Lech del. NSA Jerzy Solarski Protokolant Dominika Człapińska po rozpoznaniu w dniu 12 października 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Skarbu Państwa od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 lipca 2009 r. sygn. akt I SA/Wa 311/09 w sprawie ze skargi […] sp. z o.o. z siedzibą w D. na decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia […] grudnia 2008 r. nr […] w przedmiocie odmowy wyrażenia zgody na przeniesienie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości 1. oddala skargę kasacyjną 2. zasądza od Ministra Skarbu Państwa na rzecz […] sp. z o.o. z siedzibą w D. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie wyroku

Wyrokiem z dnia 15 lipca 2009 r., sygn. akt I SA/Wa 311/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia […] grudnia 2008 r. nr […] oraz utrzymaną tą decyzją w mocy decyzję tego organu z dnia […] lipca 2008 r. nr […] w przedmiocie odmowy wyrażenia zgody na przeniesienie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, stwierdzając, iż zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu oraz zasądzając koszty postępowania sądowego. Wyrok został wydany w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy.Minister Skarbu Państwa, decyzją z dnia […] grudnia 2008 r. nr […], utrzymał w mocy własną decyzję z dnia […] lipca 2008 r., odmawiającą wyrażenia zgody na przeniesienie, w drodze sprzedaży, na rzecz spółki […] spółka Akcyjna Zakłady […] w S. przez […] sp. z o.o. w D., prawa użytkowania wieczystego zabudowanej nieruchomości gruntowej, stanowiącej własność Skarbu Państwa, położonej w granicach Portu Morskiego w S., przy ulicy […], oznaczonej ewidencyjnie jako działki nr […],[…],[…] i […] o łącznej powierzchni […] ha, dla której Sąd Rejonowy w S. prowadzi księgę wieczystą KW nr […].Z dokonanych przez Ministerstwo Skarbu Państwa ustaleń wynika, iż dnia […] lipca1998 r. Skarb Państwa w wykonaniu zobowiązania wynikającego z umowy o oddanie na czas określony mienia do odpłatnego korzystania, przeniósł własność mienia zlikwidowanego przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55 k.c. pod nazwą Zakłady […] "[…]" z siedzibą w S. oraz użytkowanie wieczyste gruntów i odrębną własność budynków na nich posadowionych na rzecz "[…]" Spółka Akcyjna Zakłady […] w S.. Wśród ww. gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste znajdowały się grunty położone w S. przy ulicy […] nr […].Aktem notarialnym z dnia […] lipca 1998 r. "[…]" Spółka Akcyjna Zakłady […] w S. przeniosła następnie prawo użytkowania wieczystego nieruchomości składającej się z ww. działek nr […],[…],[…] i […] na rzecz spółki "[…]" Sp. z o.o. z siedzibą w S..Organ wskazał, iż zgodnie z brzmieniem art. 3 ustawy o portach i przystaniach morskich, przeniesienie własności, użytkowania wieczystego lub oddanie w użytkowanie wieczyste gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa lub gminy, położonych w granicach portów o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, wymagało w dacie dokonywania tych czynności zgody Ministra Skarbu Państwa, wyrażonej w porozumieniu z Ministrem Transportu i Gospodarki Morskiej. Przytoczony wyżej przepis nie regulował jednak skutków braku wyrażenia tejże zgody. W ocenie organu, przepis art. 3 ustawy o portach i przystaniach morskich był i jest przepisem o charakterze bezwzględnie obowiązującym. W konsekwencji jego naruszenie nie może pozostać obojętne dla stosunków cywilnoprawnych dokonanych z pominięciem tego przepisu. Przepis ten nie jest oderwany od całego systemu prawa i umowa sprzedaży prawa użytkowania wieczystego gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego albo podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską, położonych w granicach portów i przystani morskich, jak wszystkie umowy cywilnoprawne podlega przepisom kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 58 § 1 k.c. czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Przepis art. 58 § 1 k.c. nie musi być powtarzany przy każdym przepisie bezwzględnie obowiązującym. Jego naruszenie będzie zawsze skutkowało nieważnością czynności prawnej, chyba że przepis szczególny stanowi odmienny skutek. Zatem naruszenie art. 3 ustawy o portach i przystaniach morskich zawsze będzie skutkowało nieważnością czynności prawnej i wprowadzenie ust. 7 do art. 3 tejże ustawy niczego w tym zakresie nie zmieniło. Przepis ten został wprowadzony wyłącznie jako potwierdzenie istniejącego stanu prawnego, a nie jako jego zmiana.Zgoda Ministra Skarbu Państwa, wydawana w formie decyzji administracyjnej, jest zatem konieczną przesłanką do przeniesienia praw, a więc do zawarcia umowy o skutku rozporządzającym. Z tych też względów musi być uzyskana przed zawarciem takiej umowy. Forma wyrażenia zgody przez Ministra Skarbu Państwa (decyzja administracyjna) nie zmienia cywilnoprawnego charakteru przeniesienia prawa użytkowania wieczystego. Oznacza to, iż dla oceny ważności i skutków umów zawartych bez zgody z art. 3 ustawy o portach i przystaniach morskich, miarodajne będą przepisy prawa cywilnego. Tym samym czynności prawne o skutku rozporządzającym, dokonane bez wymaganej zgody, jako sprzeczne z ustawą i naruszające normę art. 3 ustawy o portach i przystaniach morskich, są bezwzględnie nieważne z mocy art. 58 k.c. Zgodnie z art. 3 ust. 6 ustawy o portach i przystaniach morskich, odmowa udzielenia zgody, o której mowa w ust. 1, może nastąpić ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ze względu na inny ważny interes publiczny. Cytowany przepis zakłada swoiste domniemanie załatwienia sprawy w sposób pozytywny dla strony, jednakże granicą tego domniemania, jest kolizja tego interesu z ważnym interesem publicznym, przez który rozumie się dyrektywę postępowania nakazującą mieć na uwadze respektowanie wartości wspólnych dla całego społeczeństwa, takich jak np. sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie obywateli do organów władzy. W tym świetle przestrzeganie prawa jest ważnym interesem publicznym. Wyrażenie przez Ministra Skarbu Państwa zgody na sprzedaż przez spółkę […] Sp. z o.o. na rzecz spółki "[…]" Spółka Akcyjna Zakłady […] w S. prawa użytkowania wieczystego opisanej powyżej nieruchomości byłoby zgodą organu państwowego na kolejną bezskuteczną czynność prawną. Sprzedaż prawa lub rzeczy przez osobę nie będącą właścicielem jest bezskuteczna. Wobec powyższego zarówno w interesie potencjalnego nabywcy jak i w interesie publicznym jest wyrażenie przez organ państwowy braku akceptacji dla takiego działania. W konsekwencji, mając na uwadze leżący w interesie publicznym wymóg przestrzegania obowiązujących przepisów prawa, Minister Skarbu Państwa odmówił wyrażenia zgody na przeniesienie (w drodze sprzedaży) na rzecz spółki "[…]" Spółka Akcyjna Zakłady […] w S. prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości.W skardze na decyzję Ministra Skarbu Państwa […] Sp. z o.o. wniosła o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji oraz utrzymanej nią w mocy decyzji z […] lipca 2008 r., jako wydanych bez podstawy prawnej. Zaskarżonej decyzji skarżący zarzucił: (1) rażące naruszenie przepisów prawa materialnego, to jest art. 3 ust. 6 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (t.j. Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 967 z późn. zm.) poprzez odmowę udzielenia przez Ministra skarbu Państwa zgody na przeniesienie (w drodze sprzedaży) prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości gruntowej w sytuacji, gdy brak było przesłanek do odmowy takiej zgody oraz (2), naruszenie przepisów postępowania mających wpływ na wynik sprawy, w postaci art. 7 i 77 § 1 k.p.a. poprzez nieustosunkowanie się do całości materiału dowodowego i niewykazanie, dlaczego nie uwzględniono przy wydawaniu decyzji dowodów przedstawionych przez skarżącą w postaci opinii prawnych oraz art. 107 § 3 k.p.a. poprzez niewskazanie, dlaczego odmowa wyrażenia przez Ministra Skarbu Państwa zgody na przeniesienie (w drodze sprzedaży) prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości jest uzasadniona innym ważnym interesem publicznym, o którym mowa w art. 3 ust. 6 ustawy o portach i przystaniach morskich.W odpowiedzi na skargę Minister Skarbu Państwa, wniósł o jej oddalenie i podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.W uzasadnieniu wyroku z dnia 15 lipca 2009 r., sygn. akt I SA/Wa 311/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazał, że skarga jest zasadna, gdyż zarówno zaskarżona decyzja jak i poprzedzająca ją decyzja z dnia […] lipca 2008 r. naruszają prawo w stopniu uzasadniającym ich uchylenie.Sąd wskazał, iż zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (t.j. Dz. U. Nr 110 z 2002 r., poz. 967, ze zm.) przeniesienie użytkowania wieczystego wymaga zgody ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa udzielonej w drodze decyzji administracyjnej, wydanej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki morskiej. Przepis ust. 2 tego artykułu stanowi, że wszczęcie postępowania o wyrażenie zgody następuje na wniosek podmiotu, który zamierza rozporządzić nieruchomością w zakresie posiadanego prawa.Jest w sprawie bezsporne, że nabycie przez skarżącą od "[…]" użytkowania wieczystego nastąpiło bez uzyskania zgody właściwego ministra, wymaganej przepisami art. 3 ust. 1 ustawy o portach i przystaniach morskich. W dacie zawierania przez skarżącą umowy nabycia użytkowania wieczystego przepis art. 3 ust. 7 ustawy, zgodnie, z którym umowy zawarta z naruszeniem obowiązku uzyskania zgody są nieważne, jeszcze nie obowiązywał.Minister Skarbu Państwa błędnie doszedł do przekonania, że wnioskująca o zgodę spółka "[…]" nie nabyła skutecznie prawnie użytkowania wieczystego, gdyż czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody, jako sprzeczna z ustawą i naruszająca normę art. 3 ustawy o portach i przystaniach morskich, jest bezwzględnie nieważna z mocy art. 58 k.c., a odmowę wyrażenia zgody na przeniesienie użytkowania wieczystego uzasadnia ważny interes publiczny, który jest jedną z przesłanek odmowy udzielenia zgody przewidzianą w art. 3 ust. 6 ustawy o portach i przystaniach morskich.Sąd wskazał, iż w sytuacji gdyby podmiot wnioskujący o zgodę na przeniesienie prawa w istocie prawem do nieruchomości nie dysponował, postępowanie wszczęte wnioskiem przez taki podmiot byłoby bezprzedmiotowe i nie zachodziłyby przesłanki do prowadzenia takiego postępowania, a w konsekwencji nie byłoby potrzeby rozważania czy zachodzą przyczyny do odmowy udzielenia zgody wymienione w art. 3 ust. 6. W sytuacji więc, gdy Minister Skarbu Państwa powziął wątpliwość co do tego, czy wnioskującej spółce "[…]" przysługuje prawo użytkowania wieczystego do nieruchomości, którą chce rozporządzić, powinien był zawiesić postępowanie administracyjne o wyrażenie zgody na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. i wystąpić do sądu powszechnego o zbadanie ważności umowy nabycia przez skarżącą prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości. Tylko bowiem sąd powszechny, we właściwym do tego postępowaniu, jest władny do rozstrzygnięcia czy zaskarżona czynność o charakterze cywilnoprawnym jest ważna czy nie. Takie rozstrzygnięcie zapada w formie wyroku, który po uprawomocnieniu się jest wiążący dla stron, sądów i innych organów państwowych. Organ administracji publicznej nie jest uprawniony do badania ważności czynności cywilnoprawnych. Wobec tego podważanie przez organ ważności umowy, którą skarżąca nabyła użytkowanie wieczyste, nastąpiło z przekroczeniem kognicji tego organu, a odmowa udzielenia zgody na zbycie tego prawa z przyczyn wskazanych w decyzji nastąpiła z naruszeniem art. 3 ust. 6 ustawy o portach i przystaniach morskich. Uzasadnia to uchylenie obu decyzji.W skardze kasacyjnej od powyższego wyroku, Minister Skarbu Państwa, działając za pośrednictwem pełnomocnika, zarzucił Sądowi I instancji:(1) naruszenie przepisów postępowania, które miało istotnych wpływ na wynik sprawy, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i art. 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm. – dalej: p.p.s.a.) oraz art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) poprzez uwzględnienie skargi w wyniku przyjęcia, że zaskarżona decyzja Ministra Skarbu Państwa z dnia […] grudnia 2009 r. jak i poprzedzająca ją decyzja z dnia […] lipca 2008 r. naruszają prawo w stopniu uzasadniającym ich uchylenie,(2) naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. w zw. z art. 7 k.p.a. i art. 77 k.p.a., poprzez uznanie, iż organ administracji nie musi stać na straży praworządności ani nie musi podejmować wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli,(3) naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. w zw. z art. 2 i art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 6 k.p.a. poprzez uznanie, iż generalny obowiązek przestrzegania prawa nie stanowi ważnego interesu publicznego w rozumieniu art. 3 ust. 6 ustawy o portach i przystaniach morskich (Dz. U. z 2002 r., Nr 110, poz. 967, ze zm.), a tym samym uznaniu, iż organy administracji nie muszą działać na podstawie przepisów prawa.Natomiast, na podstawie art. 174 pkt. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm.), zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:(4) naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie, tj. naruszenie art. 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (Dz. U. z 2002 r., Nr 110 ze zm.) poprzez przyjęcie, że zaskarżona decyzja Ministra Skarbu Państwa z dnia […] grudnia 2009 r. jak i poprzedzająca ją decyzja z dnia […] lipca 2008 r. naruszają prawo w stopniu uzasadniającym ich uchylenie, a tym samym przyjęcie, że w niniejszej sprawie nie występował inny ważny interes publiczny uzasadniający odmowę wyrażenia zgody; oraz(5) naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie, tj. naruszenie art. 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (Dz. U. z 2002 r., Nr 110, poz. 967 ze zm.) w związku z art. 58 k.c. poprzez przyjęcie, że organ administracji publicznej nie jest uprawniony do oceny rzeczywistego charakteru czynności cywilnoprawnych i ich skutków z punktu widzenia prawa administracyjnego oraz zasad ich legalności i zgodności z prawem świetle przepisów k.c. w sytuacji, gdy ocena ta ma zasadniczy wpływ na treść decyzji administracyjnej.Na tej podstawie autor skargi kasacyjne wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania (art. 185 § 1 p.p.s.a.) lub o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie skargi na decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia […] grudnia 2008 r. oraz o zasądzenie od skarżącego na rzecz Ministra Skarbu Państwa kosztów postępowania według norm przepisanychW odpowiedzi na skargę kasacyjną […] Sp. z o. o. wniosła o jej oddalenie oraz o zwrot kosztów postępowania kasacyjnego.Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:Stosownie do unormowania art. 174 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm., dalej: p.p.s.a.), skarga kasacyjna może być oparta na zarzucie naruszenia prawa materialnego lub naruszenia przepisów postępowania. Zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc pod uwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania. Dokonując tej kontroli, Sąd nie jest uprawniony do badania ewentualnej wadliwości zaskarżonego orzeczenia, wykraczającej poza ramy wyznaczone zarzutami skargi kasacyjnej. Związanie Naczelnego Sądu Administracyjnego podstawami skargi kasacyjnej wymaga prawidłowego ich określenia w samej skardze. Należy zatem wskazać konkretne przepisy prawa, którym zdaniem skarżącego uchybił sąd, określić ich charakter na gruncie art. 174 pkt 1 lub pkt 2 p.p.s.a. oraz zamieścić uzasadnienie uchybień zarzucanych sądowi.Autor skargi kasacyjnej podnosi zarzuty naruszenia zarówno przepisów postępowania jak i prawa materialnego, w związku z czym rozpoznaniu powinny podlegać najpierw zarzuty pierwszego rodzaju.Nie jest zasadny zarzut, odnoszący się do naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. (określony poprzez błędne wskazanie na lit. a), podnoszący związek tego przepisu z art. 7 i art. 77 k.p.a. Autor skargi kasacyjnej nie wyjaśnia w jej uzasadnieniu tego związku, nie nawiązując w ogóle do naruszenia tych przepisów k.p.a., co w warunkach braku odwołania się do nich przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, czyni zarzut ten całkowicie nietrafnym. W szczególności nie jest wyjaśnione w uzasadnieniu skargi kasacyjnej, w jakim kontekście można byłoby zarzucić Sądowi, iż uznał, że organ administracyjny nie musi spełniać powołanych w zarzucie kryteriów.Kwestia uwzględnienia kryterium praworządności nie jest także powiązana z drugim zarzutem – naruszenia art. 2 i art. 7 Konstytucji RP, w kontekście wskazania na obowiązek przestrzegania prawa w zw. z treścią kryterium ważnego interesu publicznego w rozumieniu art. 3 pkt 6 ustawy o portach i przystaniach morskich (Dz. U. z 2002 r., Nr 110, poz. 967 ze zm.). Brak rozwinięcia argumentacyjnego tego zarzutu, zwłaszcza w związku z treścią przypisów konstytucyjnych wpływa negatywnie na możliwość uznania trafności tego zarzutu.W ocenie Składu orzekającego należy podkreślić, że Sąd I instancji w żadnym miejscu uzasadnienia wyroku nie określił, że organ administracji nie musi stać na straży praworządności czy też, że organ administracji nie musi działać na podstawie przepisów prawa, ani też, że nie musi podejmować wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie znalazło się również stwierdzenie, iż generalny obowiązek przestrzegania prawa nie stanowi ważnego interesu publicznego w rozumieniu art. 3 ust. 6 ustawy o portach i przystaniach. Nie jest bowiem tak zgeneralizowanym twierdzeniem wskazanie przez Sąd, iż to nie organ administracji, lecz sąd powszechny winien dokonać kontroli zgodności z prawem czynności prawnej przeniesienia prawa użytkowania wieczystego.Nie są także zasadne oba zarzuty naruszenia prawa materialnego, odwołujące się do treści przepisu art. 3 ustawy o portach i przystaniach morskich.W pierwszym z nich autor skargi kasacyjnej wskazuje na błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie tego przepisu (bez wskazania jego jednostki redakcyjnej) poprzez uznanie, iż naruszenie prawa przez organy administracji w uchylającym ich decyzje wyroku Sądu I instancji, opierało się na niewystępowaniu w sprawie innego ważnego interesu publicznego, uzasadniającego odmowę wyrażenia zgody.Już sam brak określenia, na czym polega łączne potraktowanie obu uchybień ogranicza skuteczność zarzutu. Niezależnie jednak od tego, wywód w skardze kasacyjnej, odwołujący się, co do istoty poprawnie, do niedookreśloności treści tego kryterium normatywnego, nie uwzględnił stanowiska Sądu, w ramach którego zakwestionowane nie zostało rozumienie czy wpływ tego kryterium na treść rozstrzygnięcia, lecz wiązanie aktualnej odmowy udzielenia zgody na przeniesienie użytkowania wieczystego z brakiem wyrażenia zgody na to przeniesienie w roku 1998. Podstawę wyroku uchylającego nie stanowił zatem inny ważny interes publiczny jako podstawa odmowy wyrażenia zgody, lecz uczynienie tą podstawą samodzielnego przesądzenia przez organ administracyjny kwestii ważności umowy cywilnoprawnej.Podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 3 ustawy o portach jest zatem także niezasadny w kontekście związku z art. 58 k.c. Skład Orzekający podziela stanowisko wyrażone w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 grudnia 2009 r. (I OSK 363/09, niepubl.), dotyczącym wyroku, poddającego kontroli sądowej analogiczną sprawę administracyjną, iż nie jest dopuszczalne rozstrzygnięcie w istocie przez organ administracji samodzielnie sprawy cywilnej w drodze decyzji administracyjnej, przesądzającej wiążąco, że danemu podmiotowi nie przysługuje prawo użytkowania wieczystego, choć jest ono wpisane na jego rzecz w księdze wieczystej. Zwłaszcza, że organ administracji wydał decyzję, w której autorytatywnie przesądził o nieważności umowy cywilnoprawnej, podmiotami której były podmioty (spółki) inne niż strony kontrolowanego postępowania administracyjnego.Na gruncie bowiem art. 3 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 124 poz. 1361 z późn. zm.) domniemywa się, że prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym. Skoro zbywca prawa użytkowania wieczystego wykazał odpisem z księgi wieczystej, że przysługuje mu takie prawo rzeczowe do nieruchomości, to dopóki domniemanie ustanowione powyższym przepisem nie zostanie we właściwy sposób obalone, nie można w jakimkolwiek postępowaniu administracyjnym podnosić zarzutu, że osoba, na rzecz której dokonano wpisu w księdze wieczystej, wpisanego prawa nie nabyła. Właściwym sposobem obalenia takiego domniemania może być zaś jedynie stosowne powództwo wniesione skutecznie do sądu powszechnego. Zgodnie bowiem z art. 2 § 1 i § 3 kodeksu postępowania cywilnego, do rozpoznawania spraw cywilnych powołane są sądy powszechne, o ile sprawy te nie należą do właściwości sądów szczególnych oraz Sąd Najwyższy. Spór, prowadzony na gruncie kryteriów wskazanych w art. 58 § 1 k.c., o ważność umowy przenoszącej prawo użytkowania wieczystego gruntu, jest typową sprawą cywilną i jedynie sąd powszechny jest władny sprawę taką rozpoznać, skoro żadne przepisy szczególne nie przewidują właściwości innych sądów czy innych organów.W konsekwencji braku zasadności wskazanych wyżej zarzutów, niezasadnym okazać się musi także zarzut pierwszy, podnoszący naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. (także wskazany przez odwołanie się do lit. a) i art. 152 p.p.s.a., polegające na uwzględnieniu przez Sąd I instancji skargi w wyniku błędnego uznania, iż uchylone decyzje naruszają prawo. Jest to bowiem zarzut najbardziej ogólny, antycypujący trafność pozostałych zarzutów naruszenia przepisów postępowania oraz prawa materialnego. W przypadku ich nietrafności, nie może zostać uwzględniony. Brak natomiast rozwinięcia zarzutu naruszenia art. 152 p.p.s.a., a zwłaszcza brak uzasadnienia potencjalnego i istotnego wpływu na treść rozstrzygnięcia (które zresztą nie miało miejsca przy żadnym z podniesionych zarzutów naruszenia przepisów postępowania) nie pozwala na skuteczne podważenia zasadności zaskarżonego wyroku, zwłaszcza że jego treścią było uchylenie decyzji odmawiających zgody, a więc nie wymagających uruchomienia odrębnej procedury wykonawczej.W tym stanie rzeczy oraz w świetle podniesionych i wyprowadzonych argumentów, Naczelny Sąd Administracyjny, opierając się na podstawie art. 184 p.p.s.a., oddalił skargę kasacyjną.O zwrocie kosztów postępowania orzeczono na podstawie art. 204 pkt 2 p.p.s.a. w zw. z § 14 ust. 2 pkt 2 lit. c) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).