Sygnatura:
6110 Podatek od towarów i usług
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Dyrektor Izby Skarbowej
Data:
2010-06-07
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach
Treść wyniku:
Zwolniono od uiszczenia wpisu w częściOddalono wniosek o ustanowienie doradcy podatkowego
Sędziowie:
Agnieszka Karyś-Adamczyk /przewodniczący sprawozdawca/
Sentencja
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach – Wydział I w składzie następującym: Referendarz sądowy WSA Agnieszka Karyś-Adamczyk po rozpoznaniu w dniu 21 lipca 2010 roku na posiedzeniu niejawnym wniosku M. P. o zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie doradcy podatkowego w sprawie ze skargi M. P. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia […]. znak: […] w przedmiocie podatku od towarów i usług za miesiąc sierpień 2004r. p o s t a n a w i a 1. zwolnić M. P.od uiszczenia wpisu sądowego od skargi z dnia 30 kwietnia 2010r. ponad kwotę 50 zł (pięćdziesiąt złotych); 2. oddalić wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w pozostałym zakresie; 3. oddalić wniosek o ustanowienie doradcy podatkowego.
Uzasadnienie wyroku
W odpowiedzi na zarządzenie o wezwaniu do uiszczenia wpisu sądowego z dnia 7 czerwca 2010r. w wysokości 1500zł od skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia […]. znak: […] w przedmiocie podatku od towarów i usług za miesiąc sierpień 2004r. M. P. złożyła sporządzony na urzędowym formularzu PPF wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia doradcy podatkowego w osobie P. Z..Na uzasadnienie wniosku skarżąca oświadcza, że źródłem uzyskiwanego przez nią dochodu był zasiłek dla bezrobotnych w wysokości ok. 500 zł miesięcznie. Od połowy maja 2010r. podjęła zatrudnienie z miesięcznym wynagrodzeniem w kwocie ok. 900zł netto, przy czym jak twierdzi skarżąca kwota ta ledwie wystarcza na pokrycie najniezbędniejszych potrzeb. Ponadto skarżąca jest w ciąży i kierując się doświadczeniem spodziewa się z tego tytułu zwiększonych wydatków. Wraz z mężem i córką skarżąca mieszka u rodziców, którzy pokrywają koszty mieszkania. Mąż skarżącej prowadzi działalność gospodarczą i z tego tytułu osiąga dochód w wysokości 700zł miesięcznie. Skarżąca nie wykazuje majątku.Ponadto wnioskodawczyni oświadcza, we wszczętych wcześniej sprawach przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Kielcach przyznano jej prawo pomocy.Po dokonaniu wstępnej analizy wniosku, co do jego treści dane zawarte we wniosku o przyznanie prawa pomocy okazały się niewystarczające do oceny stanu majątkowego i zdolności płatniczych skarżącej, dlatego pismem z dnia 1 lipca 2010r. została wezwana do uzupełnienia wniosku poprzez: złożenie oświadczenia w przedmiocie ponoszonych przez nią miesięcznych kosztów koniecznego utrzymania tj. niezbędnych wydatków zmierzających do zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych (opłaty, wydatki na żywność, środki czystości, leczenie) skarżącej i jej rodziny.W odpowiedzi na wezwanie skarżąca złożyła w tut. Sądzie w dniu 13 lipca 2010r. oświadczenie o ponoszeniu wraz z mężem wydatków na utrzymanie rodziny w kwocie ok. 1300-2000zł miesięcznie.Ponadto skarżąca oświadczyła, że nie prowadzi ewidencji wydatków, a te podała "na oko".Na gruncie obowiązujących przepisów postępowań sądowych obowiązuje zasada, według której koszty sądowe pokrywa strona dochodząca swych roszczeń. Regulacje postępowania sądowoadministracyjnego pozwalają skarżącym, nie posiadającym wystarczających środków finansowych koniecznych do ochrony ich interesu prawnego na ubieganie się o przyznanie tzw. prawa pomocy.Instytucja przyznania prawa pomocy przysługuje osobie, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania lub pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. W istocie instytucja ta stanowi pomoc państwa dla osób, które z uwagi na trudną sytuację finansową nie mogą uiścić kosztów bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania dla siebie i rodziny.Ubiegający się o taką pomoc winien, więc w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające – może zwrócić się o pomoc państwa.Strona ubiegająca się przed Sądem Administracyjnym o przyznanie prawa pomocy musi wykazać, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, bądź też ponieść tych kosztów bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Udowodnienie przez wnioskodawcę tych okoliczności daje podstawę do pozytywnego rozpatrzenia wniosku. Jeżeli pokrycie kosztów postępowania sądowego może spowodować, że strona postępowania nie będzie mogła uiścić opłat za usługi konieczne do prawidłowej egzystencji czy kupić żywności należy przyznać stronie prawo pomocy w zakresie pełnym lub częściowym.Prawo do zwalniania z kosztów sądowych nie ma charakteru pełnego swobodnego uznania, lecz podlega określonym regułom, których należy przestrzegać przy każdorazowym rozpatrywaniu takiego wniosku.Odnosząc te uwagi do sytuacji materialnej M. P., stwierdzić trzeba, że nie wykazała, iż została spełniona przesłanka do uwzględniania jej żądania w całości. Skarżąca wraz z mężem i córką mieszka u rodziców, jej rodzina utrzymuje się z miesięcznego dochodu w kwocie 1600zł, z czego 900zł netto stanowi wynagrodzenie miesięczne skarżącej.Sytuacja finansowa wnioskodawczyni uzasadnia przyznanie jej prawa pomocy w zakresie częściowym, bowiem wnioskodawczyni osiąga stałe dochody; jej sytuacja finansowa w ostatnich miesiącach uległa znacznej poprawie, gdyż dochód skarżącej wzrósł o kwotę 400zł netto miesięcznie. Dochód ten, pozwala na wygospodarowanie odpowiedniej kwoty koniecznej do prowadzenia postępowania. Należy również podkreślić, skarżąca i jej rodzina z uwagi na zamieszkanie u rodziców ponoszą niewielkie koszty związane z utrzymaniem domu – skarżąca szacuje je na kwotę ok. 100-200zł miesięczne. Koszty utrzymania domu/mieszkania stanowią zaś zazwyczaj istotne obciążenie dla budżetu domowego każdej rodziny. Ponadto wnioskodawczyni nie wykazała, aby ponosiła nadzwyczajne wydatki, związane np. z leczeniem. Fakt zaś, że spodziewa się większych wydatków w związku z ciążą oznacza, że takie wydatki mogą nastąpić dopiero w przyszłości.Należy ponadto zauważyć, iż skarżąca oszacowała miesięczne wydatki swojej rodziny na kwotę ok. 1300-2000zł miesięcznie – bez wątpienia jest to kwota pozwalająca poczynić choćby niewielkie oszczędności.Ponadto strona powinna partycypować w kosztach postępowania, jeżeli ma jakiekolwiek środki majątkowe, w szczególności posiada stały miesięczny dochód. Podkreślić więc należy, że zwolnienie skarżącej od uiszczenia wpisu sądowego w kwocie powyżej 50 zł i tak stawia stronę w korzystnej sytuacji, tym bardziej przy wpisie wynoszącym 1500zł.Nie znaleziono natomiast przesłanek do uwzględnienia wniosku w zakresie ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika, co stosownie do żądania strony wiązałoby się z przyznaniem prawa pomocy w całkowitym zakresie. Taki rodzaj zwolnienia ma charakter wyjątkowy i powinien być stosowany w stosunku do osób charakteryzujących się ubóstwem (przykładowo do takich osób można zaliczyć osoby ze względu na okoliczności życiowe pozbawione całkowicie środków do życia). Całokształt sytuacji finansowej strony oceniany przez pryzmat przesłanek uzasadniających przyznanie oczekiwanej pomocy prawnej w zakresie całkowitym nie uzasadnia uwzględnienia wniosku. Przy czym dodatkowo można wskazać, że skarżąca korzystała na etapie postępowania przed organem administracji z pomocy doradcy podatkowego, a jak wynika z akt administracyjnych jej sytuacja dochodowa w tym czasie była mniej korzystna.Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 258 § 1 i § 2 pkt 7, art. 243 § 1, art. 244 § 1, art. 245, art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), orzeczono jak w sentencji postanowienia.