II SA/Wa 1433/10 – Wyrok WSA w Warszawie


Sygnatura:
6193 Funkcjonariusze Straży Granicznej
Hasła tematyczne:
Administracyjne postępowanie
Skarżony organ:
Komendant Straży Granicznej
Data:
2010-09-06
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Oddalono skargę
Sędziowie:
Ewa Grochowska-Jung /sprawozdawca/Ewa Pisula-Dąbrowska /przewodniczący/Olga Żurawska-Matusiak

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Pisula-Dąbrowska Sędziowie WSA Ewa Grochowska-Jung (spr.) Olga Żurawska-Matusiak Protokolant Sekretarz sądowy Sylwia Mikuła po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 listopada 2010 r. sprawy ze skargi S. S. na decyzję Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia […] czerwca 2010 r. nr […] w przedmiocie uchylenia rozkazu personalnego w sprawie zaliczenia do wysługi lat okresu pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym oddala skargę.

Uzasadnienie wyroku

Komendant Główny Straży Granicznej decyzją z dnia […] czerwca 2010 r. nr […], wydaną na podstawie art. 138 § 2 kpa, uchylił rozkaz personalny Komendanta […] Oddziału Straży Granicznej z dnia […] kwietnia 2010 r. nr […] w przedmiocie ustalenia […] SG S.S. wysokości dodatku z tytułu wysługi lat.W uzasadnieniu organ wskazał, iż Komendant […] Oddziału Straży Granicznej rozkazem personalnym z dnia […] kwietnia 2010 r. nr […] ustalił funkcjonariuszowi S.S. na dzień […] marca 2010 r. dodatek za wysługę lat w wysokości […] należnego uposażenia. Do wysługi lat zaliczono funkcjonariuszowi okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od dnia […] do dnia […]. Odmówiono zaliczenia okresu pracy w tym gospodarstwie od dnia […] do dnia […].W odwołaniu od powyższej decyzji S.S. nie zgodził się z argumentacją organu. Zarzucił naruszenie przepisów procedury, poprzez niewyznaczenie terminu do zapoznania się z materiałem dowodowym przed wydaniem decyzji, uznanie za udowodnione twierdzeń podanych w piśmie Przedsiębiorstwa […] w W., mimo że odwołujący się nie miał możliwości odniesienia się do niego i przeprowadzenie dowodu z tego dokumentu po wydaniu rozkazu personalnego, ponadto niedokładne wyjaśnienie sprawy. Zarzucił również naruszenie § 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 10 września 2008 r. w sprawie sposobu i trybu zaliczania okresów służby i pracy do wysługi uwzględnianej przy ustalaniu wysokości dodatku za wysługę lat funkcjonariuszy Straży Granicznej, poprzez błędną jego wykładnię, polegającą na przyjęciu, że dniem na który została zaliczona wysługa jest […] marca 2010 r.Komendant Główny Straży Granicznej uznał zarzuty odwołującego w części za zasadne dlatego też uchylił zaskarżony rozkaz personalny. Stwierdził, iż strona nie została zapoznana ze zgromadzonym materiałem dowodowym w sprawie przed wydaniem decyzji, czym naruszono art. 10 § 1 kpa oraz art. 81 kpa. Za zasadne organ uznał również przeprowadzenie dodatkowego postępowania wyjaśniającego w przedmiocie faktycznego ustalenia odległości pomiędzy miejscem zamieszkania funkcjonariusza a szkołą, tym samym ustalenia czasu przejazdu pomiędzy tymi miejscami oraz w przedmiocie ustalenia czasu, jaki funkcjonariusz musiał poświęcić na naukę i zajęcia pozaszkolne oraz na prace w gospodarstwie rolnym rodziców. Natomiast za niezasadny uznał zarzut przeprowadzenia dowodu z dokumentu po wydaniu rozkazu personalnego. Wyjaśnił, iż co prawda pismo […] z dnia […] kwietnia 2010 r. wpłynęło do organu drogą pocztową w dniu […] kwietnia 2010 r., jednak na dzień wydania decyzji I instancji organ posługiwał się tym pismem nadesłanym faksem. Ponadto organ nie zgodził się z odwołującym w kwestii okresu od którego powinien być ustalony mu dodatek za wysługę lat. Organ stwierdził, iż powyższe roszczenie stanie się wymagalne od dnia wydania ostatecznej decyzji w tym zakresie.W skardze na powyższą decyzję S.S. zaznaczył, iż nie zgadza się z jej częścią w zakresie ustalenia dodatku z datą wsteczną oraz wypłaty wyrównania dodatku za wysługę lat za okres trzech lat wstecz liczony od dnia […] marca 2010 r. Zarzucił naruszenie art. 11 w zw. z art. 107 § 3 kpa, polegające na nienależytym wyjaśnieniu podstawy faktycznej i prawnej decyzji, art. 110 ust. 1 w zw. z art. 111 ust. 1, art. 103, art. 104 i art. 108 ust. 1 pkt 1 ustawy o Straży Granicznej, a także w zw. z treścią art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o wyliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy oraz § 6 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 5 ust. 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie sposobu i trybu zaliczania okresów służby i pracy do wysługi uwzględnianej przy ustalaniu wysokości dodatku za wysługę lat funkcjonariuszy Straży Granicznej, poprzez błędne przyjęcie, iż okolicznością uzasadniającą zmianę wysokości uposażenia jest data jego wniosku z dnia […] marca 2010 r., a nie data, w której wysokość uposażenia została ustalona w wysokości nieodpowiadającej przepisom prawa materialnego oraz błędne przyjęcie, że roszczenie z tego tytułu stanie się wymagalne dopiero z datą wydania ostatecznej decyzji ustalającej wysokość przedmiotowego dodatku.W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumenty wyrażone w zaskarżonej decyzji.Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.Zgodnie z treścią art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.Skarga S.S. analizowana pod tym kątem nie zasługuje na uwzględnienie.Stosownie do treści art. 138 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji, gdy rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w całości lub w znacznej części. Przekazując sprawę organ ten może wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.Z przytoczonego powyżej przepisu wynika, iż decyzja kasacyjna powodująca przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji ma charakter wyjątku od zasady merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej. Stąd też przedmiotowa decyzja może zapaść w ściśle określonych przypadkach wskazanych w cytowanym powyżej przepisie. Organ odwoławczy może więc wydać decyzję kasacyjną i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia, gdy postępowanie w I instancji zostało przeprowadzone z rażącym naruszeniem norm prawa procesowego, a zatem gdy organ I instancji nie przeprowadził postępowania wyjaśniającego w całości lub w części lub gdy postępowanie wyjaśniające zostało przeprowadzone ale naruszono w nim w rażący sposób przepisy procesowe (por. B. Adamiak, J. Borkowski Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. 8 wydanie zaktualizowane i rozszerzone. Wydawnictwo C.H. BECK, Warszawa 2006 r., str. 612 i nast.).Dodatkowo należy wskazać, iż decyzja kasacyjna przekazująca sprawę do ponownego rozpatrzenia nie może zawierać wskazań czy wytycznych organu II instancji co do sposobu rozstrzygnięcia sprawy. Organ kasacyjny jest bowiem uprawniony do wskazania, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy, przy czym chodzi tu tylko o okoliczności faktyczne, które mają znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Natomiast o treści rozstrzygnięcia może, w przypadku tego rodzaju decyzji odwoławczej, decydować wyłącznie organ I instancji, ponieważ po przekazaniu sprawy jest on obowiązany ponownie ją rozpoznać i wydać rozstrzygnięcie (tamże).W rozpoznawanej sprawie Komendant Główny Straży Granicznej stwierdził, iż Komendant […] Oddziału Straży Granicznej w postępowaniu pierwszoinstancyjnym nie przeprowadził postępowania wyjaśniającego pozwalającego na rozstrzygnięcie sprawy, ponadto nie zapoznał funkcjonariusza ze zgromadzonym materiałem dowodowym w sprawie przed wydaniem rozkazu personalnego z dnia […] kwietnia 2010 r. Powyższe okoliczności w ocenie Sądu wypełniły przesłankę umożliwiającą zastosowanie art. 138 § 2 kpa. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych naruszenie prawa strony do wypowiedzenia się co do przeprowadzonych dowodów uprawnia organ odwoławczy do uchylenia decyzji I instancji. Z treści art. 81 kpa, wynika bowiem zasada, że w przypadku gdy strona nie miała możliwości wypowiedzenia się co do przeprowadzonych dowodów, okoliczności faktyczne ustalone na tej podstawie nie mogą być uznane za udowodnione.Co do tej części postępowania strony nie pozostają w sporze.Natomiast w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie S.S. zakwestionował opinię prawną organu II instancji, co do ustalenia okresu, od którego przysługuje mu przedmiotowe świadczenie. Należy stwierdzić, iż na obecnym etapie postępowania odniesienie się do powyższych zarzutów jest przedwczesne. Jak wyjaśniono powyżej, decyzja kasacyjna organu II instancji, przekazująca sprawę do ponownego rozpatrzenia, nie powinna zawierać żadnych wytycznych tego organu, poza wskazaniem okoliczności faktycznych, co do których należy przeprowadzić postępowanie wyjaśniające. Stąd też opinia Komendanta Głównego Straży Granicznej dotycząca okresu, od którego przysługuje skarżącemu przedmiotowe świadczenie jest niewątpliwie przedwczesna i stanowi uchybienie przepisów prawa. Należy jednak podkreślić, iż uchybienie to nie miało wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy. Organ prawidłowo bowiem ocenił zgromadzony materiał dowodowy, ustosunkował się do zarzutów skarżącego, w wyniku czego wydał decyzję kasacyjną.Należy podkreślić, iż organ II instancji wyraził pogląd prawny, co do okresu przyznania skarżącemu przedmiotowego dodatku, który w żaden sposób nie ma charakteru wiążącego dla organu I instancji. Powyższe kwestie zostaną bowiem rozstrzygnięte dopiero przez organ I instancji po ponownym merytorycznym rozpatrzeniu sprawy. Wówczas skarżący, o ile nie będzie zgadzał się ze stanowiskiem organu, będzie mógł je zakwestionować w odwołaniu, a w przypadku podtrzymania tego stanowiska przez organ II instancji, w skardze do sądu administracyjnego. Natomiast w chwili obecnej brak jest rozstrzygnięcia tej kwestii.Biorąc powyższe pod uwagę, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), orzekł jak w sentencji.