Sygnatura:
6119 Inne o symbolu podstawowym 611
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Dyrektor Izby Skarbowej
Data:
2010-10-14
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
Treść wyniku:
*Przyznano prawo pomocy w części dotyczącej zwolnienia od kosztów sądowych
Sędziowie:
Michał Kazek /przewodniczący sprawozdawca/
Sentencja
Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu Michał Kazek po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Wydziale I wniosku strony skarżącej o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi M. S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia […] nr […] w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością za zaległości podatkowe spółki w podatku od towarów i usług za lipiec 2004 r. wraz z odsetkami za zwłokę oraz kosztami postępowania egzekucyjnego postanawia: 1. przyznać stronie skarżącej prawo pomocy w zakresie częściowym, tj. zwolnić ją od obowiązku uiszczenia wpisu od skargi w części przekraczającej kwotę 100 zł (sto złotych), 2. w pozostałym zakresie odmówić przyznania prawa pomocy.
Uzasadnienie wyroku
Wraz ze skargą M. S., reprezentowany przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym we Wrocławiu przez radcę prawnego, złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu wniosku podał, że znalazł się w bardzo trudnej sytuacji materialnej, ponieważ z uwagi na leczenie od wiosny 2004 r. nie może pracować w swoim zawodzie i stara się przyznanie renty. Wskazał, że z uzyskiwanego wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę w kwocie 1.237,70 zł (netto) ponosi miesięcznie koszty leczenia w kwocie 550-600 zł, opłatę "za korzystanie z mieszkania należącego do jego byłej żony" w kwocie 300 zł oraz koszty wyżywienia w kwocie 200 zł.Z dokumentów dołączonych do wniosku oraz przesłanych na wezwanie wynika, ponad wcześniej wskazane przez wnioskodawcę fakty, że w roku 2009 uzyskał dochód w kwocie 28.465,03 zł, uzyskuje wsparcie materialne ze strony rodziny (wpłaty na rachunek bankowy skarżącego z dnia 14 i 15 września 2010 r.), dokonuje spłat karty kredytowej (wpłata 183,78 zł) i nie ponosi kosztów profesjonalnej reprezentacji przed Sądem.Z urzędu wskazać należy, że w sprawach wszczętych ze skargi M. S., zarejestrowanych odpowiednio pod sygn. akt I SA/Wr 1221/10, I SA/Wr 1222/10, I SA/Wr 1223/10, I SA/Wr 1224/10 oraz I SA/Wr 1225/10, wyznaczono wpis sądowy od skarg w łącznej kwocie 2.500 zł.W sprawie zważono, co następuje.Stosownie do art. 245 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawoo postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§ 2), natomiast prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§ 3). W przypadku osób fizycznych prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym – gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (art. 246 § 1 pkt 1) a w zakresie częściowym – gdy osoba ta wykaże, iż nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (pkt 2 cyt. wyżej przepisu).Z regulacji prawnych dotyczących kosztów sądowych można wysnuć wniosek, iż są one zasadą, natomiast zwolnienie od ich uiszczenia winno nastąpić w sytuacjach wyjątkowych. Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych jest instytucją stosowaną w przypadku osób charakteryzujących się ubóstwem (przykładowo, do takich osób zaliczyć można osoby, które ze względu na okoliczności życiowe pozbawione zostały całkowicie środków do życia).W orzecznictwie sądowym akcentuje się konieczność wszechstronnego uwzględnienia sytuacji materialnej osób ubiegających się o zwolnienia od kosztów sądowych, w tym zwłaszcza w kontekście ilości wnoszonych skarg oraz związanego z tym faktem obowiązku ich opłacenia. I tak w postanowieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 marca 2006 r. (sygn. akt I FZ 54/06), podkreślono, iż w sprawach z zakresu prawa pomocy nie bez znaczenia dla oceny możliwości finansowych strony pozostaje kwestia ilości prowadzonych postępowań sądowych oraz związany z tym obowiązek uiszczenia wpisów od skarg.Mając na uwadze powołane regulacje prawne i wynikające z nich zasady, jakimi należy kierować się rozpatrując wniosek o przyznanie prawa pomocy jak i stan faktyczny sprawy, referendarz sądowy doszedł do przekonania, że w przypadku strony skarżącej zaistniały ustawowe przesłanki do przyznania jej prawa pomocy w zakresie obejmującym częściowe zwolnienie od kosztów sądowych, określone w art. 246 § 1 pkt 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, poprzez zwolnienie jej od obowiązku uiszczenia wpisu od skargi w części przekraczającej kwotę 100 zł. Skarżący wykazał w sprawie, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów sądowych, na które składa się na aktualnym etapie postępowania sądowoadministracyjnego wpis sądowy od skargi, bez uszczerbku koniecznego utrzymania dla siebie. Świadczą o tym, z jednej strony, wysokość dochodów skarżącego w roku 2009, aktualnie uzyskiwane przez niego dochody, fakt otrzymywania wsparcia finansowego ze strony rodziny oraz jego zdolność do spłacania w ratach zadłużenia z karty kredytowej, natomiast z drugiej strony kwota jego miesięcznych wydatków na własne utrzymanie, sytuacja życiowa oraz łączna kwota opłat sądowych wyznaczonych w sprawach zawisłych przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym we Wrocławiu ze skarg M. S. Nawiązując do ustaleń faktycznych w sprawie dokonanych na podstawie informacji znanych z urzędu, w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu, oprócz sprawy o sygn. akt ISA/Wr 1224/10, zawisły jeszcze 4 inne sprawy ze skargi M. S. W każdej z nich został wyznaczony wpis sądowy w kwocie 500 zł, co oznacza, że koszty postępowania sądowego, jakie skarżący byłby zobowiązany ponieść dla spowodowania rozpoznania jego skarg, stanowiłyby de facto sumę tych wpisów. Łączna wysokość wpisów we wszystkich sprawach wyniosłaby 2.500 zł i do tej kwoty odniesiono się oceniając realizację w sytuacji rodzinnej i materialnej skarżącego przesłanek z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi pod kątem częściowego zwolnienia od kosztów sądowych, tj. zwolnienia od obowiązku uiszczenia wpisu sądowego ponad kwotę 100 zł.Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 245 § 3, art. 246 § 1 pkt 2 i art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, referendarz sądowy postanowił jak w sentencji.