Sygnatura:
6536 Ulgi w spłacaniu należności pieniężnych, do których nie stosuje się przepisów Ordynacji podatkowej (art. 34 i 34a ustaw
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Minister Finansów
Data:
2010-04-12
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Odmówiono przyznania prawa pomocy w części
Sędziowie:
Konrad Łukaszewicz /przewodniczący sprawozdawca/
Sentencja
Referendarz sądowy Konrad Łukaszewicz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2010 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku K. Z. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi K. Z. i J. Z. na decyzję Ministra Finansów z dnia […] lutego 2010 r. Nr […] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu opłaty legalizacyjnej postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych.
Uzasadnienie wyroku
Wyrokiem z 29 września 2010 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę K. i J. małżonków Z. na decyzję Ministra Finansów.Wnioskiem – sporządzonym na formularzu PPF z 19 października 2010 r. – skarżący wystąpili o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych. Jednocześnie w rubryce 4 wniosku dopisano, iż wnoszą o zwolnienie z opłaty legalizacyjnej.Wnioskodawcy wskazali, iż gospodarstwo domowe prowadzą z córką, posiadają mieszkanie o pow. […] m2 oraz nieruchomość rolną o pow. […] ha fizycznych ([…] ha przeliczeniowych), natomiast nie posiadają zasobów pieniężnych ani przedmiotów wartościowych. W rubryce 10 wniosku oświadczyli, że uzyskują dochody: K. Z. z tytułu wynagrodzenia za pracę 1.843,47 zł, J. Z. z tytułu renty w wysokości 721,25 zł brutto miesięcznie. Dodatkowo wskazali na konieczność remontu budynku gospodarczego na kwotę 6.000 zł, konieczność remontu dachu i podłogi na kwotę 20.000 zł, remont ciągnika – około 4.500 zł, kredyty do spłaty w wysokości około 16.000 zł, stałe wydatki na leczenie w wysokości 550 zł oraz koszty nauki córki w wysokości 300 zł miesięcznie.W związku z tym, iż złożone oświadczenia okazały się niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych wnioskodawców, zarządzeniami z 28 października 2010 r. wezwano każdego z nich do udzielenia dodatkowych informacji oraz złożenia określonych dokumentów.W dniu 15 listopada 2010 r. wpłynęło pismo skarżących z 10 listopada 2010 r., w którym przedstawili miesięczne wydatki związane z mieszkaniem i niezbędnym utrzymaniem, według oświadczenia wnioskodawców "kształtujące się w granicach 2.341 zł". Ponadto wskazali, iż K. Z. posiada rachunek bankowy, na który wpływa jej wynagrodzenie oraz należność za mleko ze spółdzielni mleczarskiej, na dowód czego do pisma załączono wyciąg z tego rachunku.Rozpoznając wniosek zważyć należało, co następuje.Na wstępie podkreślić należy, o czym pouczono już wnioskodawców w pismach z 4 listopada 2010 r. o sygn. V SA/Wa 831/10, sporządzonych zgodnie z punktem 2 zarządzeń z 28 października 2010 r., iż przedmiotem postępowania z wniosku o prawo pomocy są tylko koszty sądowe, tj. opłaty i wydatki jakie są związane z postępowaniem przed sądem administracyjnym. Natomiast nie można było uwzględnić wniosku strony o zwolnienie z opłaty legalizacyjnej, bowiem niniejsze postępowanie nie dotyczy opłaty legalizacyjnej ustalonej w postępowaniu przed organem administracyjnym.Zatem w sprawie rozważano możliwość zwolnienia skarżących od kosztów sądowych jakie na obecnym etapie mogłyby ich obciążać, tj. od wpisu sądowego od skargi kasacyjnej w wysokości 100 zł.Zasadą postępowania sądowoadministracyjnego jest – stosownie do treści przepisu art. 199 p.p.s.a. – ponoszenie przez stronę kosztów postępowania związanych ze swym udziałem w sprawie. Prawo pomocy stanowi wyjątek od tej zasady i może zostać przyznane osobie fizycznej w zakresie częściowym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.).Literalna wykładnia powyższych regulacji nie pozostawia wątpliwości co do tego, iż inicjatywa dowodowa zmierzająca do wykazania, iż zachodzą przesłanki przemawiające za udzieleniem prawa pomocy, ciąży na ubiegającej się o takie prawo stronie. Godzi się zatem przyjąć, iż wprowadzając wyjątek od ogólnej zasady partycypowania w kosztach sądowych, ustawodawca złożył obowiązek wykazania pozytywnych przesłanek na wnioskodawcę, zaś ocenę ich spełnienia pozostawił referendarzowi lub sądowi rozpatrującemu wniosek.Jednakowoż podkreślić należy, iż instytucja prawa pomocy znajduje zastosowanie w przypadku osób charakteryzujących się trudną sytuacją materialną, czy wręcz znajdujących się w stanie ubóstwa. Zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa do osób tych zaliczyć można bezrobotnych, którzy nie pobierają zasiłku lub osoby, które ze względu na okoliczności życiowe pozbawione są środków do życia, bądź środki te są bardzo ograniczone.Analizując złożone przez wnioskodawczynię oświadczenia dotyczące stanu majątkowego posiadania jej i męża uznano, iż nie wykazała tego, że spełnia przesłanki udzielenia jej prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Wskazać przede wszystkim należy, że małżonkowie posiadają stałe źródła dochodów z tytułu wynagrodzenie za pracę i świadczenia rentowego w łącznej wysokości około 2.564,72 zł brutto, jak również – co nie zostało wykazane w rubryce nr 10 formularza PPF – uzyskują zapłatę za mleko oddawane do spółdzielni mleczarskiej (według wyciągu z rachunku bankowego w okresie od 10.08.2010 r. do 10.11.2010 r. z tego tytułu otrzymali 4.399,45 zł) w średniej miesięcznej wysokości 1.467 zł. Powoduje to, iż nie sposób zaliczyć wnioskodawczyni do kategorii osób żyjących w ubóstwie, które nie posiadają środków na utrzymanie. Biorąc zatem pod uwagę wydatki niezbędne dla utrzymania rodziny, związane z mieszkaniem i niezbędnym utrzymaniem (wg. oświadczenia w łącznej wysokości 2.341 zł) oraz porównując je z opłatą od skargi kasacyjnej w wysokości 100 zł, przyjąć należało, iż wnioskodawczyni posiada wystarczające środki finansowe na pokrycie kosztów sądowych bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania.W tym miejscu wyjaśnić należy wnioskodawczyni, iż rozpoznając prawo pomocy brane są pod uwagę wyłącznie wydatki niezbędna dla utrzymania, do których nie można zaliczyć zobowiązań pieniężnych z tytułu zaciągniętych kredytów. Jednocześnie wskazać należy, iż konieczność prowadzenia remontów należącego do strony mienia nie może skutkować przyznaniem jej prawa pomocy (vide: postanowienie WSA w Warszawie z 24 sierpnia 2006 r., sygn. akt III SA/Wa 1689/05, dostępne na stronie internetowej www.nsa.gov.pl).Z wyłożonych względów, na podstawie art. 258 § 2 pkt 7 p.p.s.a. orzeczono, jak w sentencji postanowienia.