II SA/Rz 451/09 – Wyrok WSA w Rzeszowie


Sygnatura:
6329 Inne o symbolu podstawowym 632
644 Środki zapewniające wykonanie orzeczeń Sądu
Hasła tematyczne:
Pomoc społeczna
Skarżony organ:
Wójt Gminy
Data:
2009-06-04
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie
Treść wyniku:
Oddalono skargę
Sędziowie:
Jolanta Ewa Wojtyna
Magdalena Józefczyk. /przewodniczący sprawozdawca/
Ryszard Bryk

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący WSA Magdalena Józefczyk /spr./ Sędziowie NSA Ryszard Bryk WSA Jolanta Ewa Wojtyna Protokolant Anna Zięba po rozpoznaniu w Wydziale II Ogólnoadministracyjnym na rozprawie w dniu 18 listopada 2009 r. sprawy ze skargi I. K. o wymierzenie grzywny z tytułu niewykonania wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 20 listopada 2008 r. syg. akt. II SA/Rz 496/08 I. skargę oddala; II. zwraca skarżącej ze środków budżetowych tut. Sądu kwotę 200 zł /słownie: dwieście złotych/ tytułem nienależnie uiszczonego wpisu od skargi.
Uzasadnienie: II SA/Rz 451/09
U Z A S A D N I E N I E
W skardze do Sądu skarżąca I. K. wniosła o ukaranie grzywną Wójta Gminy […] na podstawie art. 154 Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi za nierespektowanie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 20 listopada 2008r. sygn. akt II SA/Rz 496/08. Wymienionym wyrokiem Sąd uchylił decyzję Wójta Gminy z dnia […] marca 2008r. nr […] o odmowie przyznania prawa do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku na okres zasiłkowy 2007/2008. Akt sprawy zostały zwrócone do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w W. 12 lutego 2009r. Organ nie dotrzymał terminów określonych w art. 35 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego, a nawet nie wszczął ponownie postępowania w tej sprawie. Pismem z dnia 15 marca 2009r. skarżąca wezwała organ do przerwania bezczynności i ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego i dodatków za okres zasiłkowy 2007/2008. Do dnia wniesienia skargi organ nie podjął żadnych działań. Do skargi dołączyła swoje pismo z dnia 15 marca 2009r. skierowane do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w W. o przerwanie bezczynności i wydanie decyzji administracyjnej.
W odpowiedzi na skargę Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej w W. stwierdził, że nie widzi podstaw do uwzględnienia skargi na podstawie art. 54 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.). Sprawa była rozstrzygana przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze postanowieniem z dnia […] kwietnia 2009r. nr […] uznało za nieuzasadnione zażalenie na bezczynność organu w sprawie o zasiłek rodzinny i dodatków do zasiłku rodzinnego za okres 2007/2008. Organ wskazał, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie wyrokiem z dnia 20 listopada 2008r. uchylił decyzję obydwu organów o odmowie przyznania prawa do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku, bowiem I. K. była wezwana przez organ do uzupełnienia wniosku z dnia 21 sierpnia 2007r. i pomimo pouczenia o skutkach nieuzupełnienia wniosku w postaci pozostawienia go bez rozpoznania nie dopełniła wymogu uzupełnienia w zakreślonym terminie. Stanowisko Sądu sprowadza się do konkluzji, ze w sprawie nastąpił już skutek prawny pozostawienia wniosku bez rozpoznania i nie było możliwości wydania decyzji o odmowie przyznania zasiłku, a pozostawienie wniosku bez rozpoznania nie wymaga formy aktu administracyjnego. Organ podał, że nie posiada żadnego innego wniosku I. K. o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego i dodatków rodzinnych, który dotyczyłby okresu zasiłkowego 2007/2008.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zważył, co następuje:
Skarga w niniejszej sprawie została wniesiona na podstawie art. 154 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm. – zwana dalej w skrócie p.p.s.a.).
Przepis ten umożliwia wniesienie skargi wraz z żądaniem wymierzenia grzywny organowi, który nie wykonuje wyroku sądu, a więc pozostaje w bezczynności po wyroku uwzględniającym skargę na bezczynność lub po wyroku uchylającym lub stwierdzającym nieważność aktu lub czynności. Omawiany przepis ma charakter nie tylko dyscyplinujący, ale i restrykcyjny. Ustawodawca wskazał bowiem wyraźnie, że wykonanie wyroku lub załatwienie sprawy, ale już po wniesieniu skargi nie stanowi podstawy do umorzenia postępowania lub oddalenia skargi (art. 154 § 3 p.p.s.a).
Warunkiem skutecznego wniesienia skargi jest uprzednie pisemne wezwanie właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy. Skarżąca tryb ten wyczerpała kierując do pismo do Gminnego ośrodka Pomocy Społecznej w W. z dnia 15 marca 2009r. do przerwania bezczynności i załatwienia sprawy poprzez ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego za okres zasiłkowy 2007/2008. Wskazała, że wyrokiem z dnia 20 listopada 2008r. sygn. akt II SA/Rz 496/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie uchylił decyzje organów obydwu instancji w sprawie odmowy przyznania zasiłku rodzinnego i dodatków do zasiłku rodzinnego za okres zasiłkowy 2007/2008.
Zasadniczą kwestią w niniejszej sprawie jest udzielenie odpowiedzi, czy organ po wyroku, którym uchylono decyzje organów obydwu instancji pozostaje w bezczynności określonej w art. 154 § 1 p.p.s.a., z tego względu, że nie rozpoznaje sprawy.
Aby udzielić odpowiedzi na tak postawione pytanie należy przedstawić stan faktyczny sprawy uwzględniony do orzekania przez Sąd. Z uzasadnienia wyroku wynika, że pismem z dnia 22 listopada 2007r. (k. 5 akt administracyjnych) organ pierwszej instancji wezwał wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku o przyznanie świadczenia rodzinnego o dane odnoszące się do dochodu D. K., ze wskazaniem rygoru, o jakim mowa w art. 64 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. nr 98, poz. 1071 ze zm. – zwana dalej w skrócie k.p.a.) to jest pozostawienia wniosku bez rozpoznania. Niesporną okolicznością jest nieuzupełnienie wniosku przez skarżącą, przeciwnie skarżąca zanegowała ustalenia faktyczne organu pierwszej instancji w aspekcie składu osobowego rodziny. Sąd stwierdził, że podanie, które nie spełnia wymogów formalnych przewidzianych w przepisach prawa, a którego braki formalne nie zostały uzupełnione przez stron, mimo wezwania organu w trybie art. 64 § 2 k.p.a. nie może prowadzić do wydania decyzji merytorycznie rozpoznającej taki wniosek. W uchwale składu siedmiu sędziów z 8 czerwca 2000r. III ZP 11/00 (OSP 1/2001, poz. 12 z aprobującą B. Adamiak) Sąd Najwyższy zajął stanowisko, że pozostawienie bez rozpoznania w trybie art. 64 § 2 k.p.a. podania o wszczęcie postępowania nie wymaga wydania decyzji administracyjnej.
Sytuacja, zaistniała w rozpoznawanej sprawie jest wyjątkiem od reguły opisanej na wstępie, gdyż po uchyleniu decyzji organ będzie zasadniczo zobowiązany do kontynuowania postępowania i wydania rozstrzygnięcia w terminach określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego lub przepisach materialnego prawa administracyjnego.
Uchylenie przez Sąd decyzji wydanej w wyniku rozpoznania wniosku, którego strona nie uzupełniła uprzednio wezwana i pouczona o pozostawieniu nieuzupełnionego wniosku bez rozpoznania w trybie art. 64 § 2 k.p.a. to nierozpoznanie sprawy po takim wyroku nie jest bezczynnością organu, a zatem nie są spełnione przesłanki do wymierzenia grzywny za niewykonanie wyroku na podstawie art. 154 § 1 p.p.s.a. Sytuacja ta jest wyjątkiem od reguły opisanej na wstępie. Wszczęcie postępowania administracyjnego, które jest postępowaniem wnioskowym po złożeniu wniosku, który odpowiada wymogom Kodeksu postępowania administracyjnego i przepisom prawa materialnego.
Stosownie do art. 141 § 4 zd. 2 jeżeli w wyniku uwzględnienia skargi sprawa ma być ponownie rozpatrzona przez organ administracji, uzasadnienie powinno zawierać wskazania co do dalszego postępowania. Z treści tego przepisu wynika jednoznacznie, że ustawodawca założył przypadki, że mimo uwzględnienia skargi sprawa nie będzie wymagała ponownego rozpatrzenia i dlatego umieszczenie wskazań, co do dalszego postępowania byłoby zbyteczne. taka sytuacja zaistniała w sprawie zakończonej prawomocnym wyrokiem z dnia 20 listopada 2008r. sygn. akt II SA/Rz 496/08 i dlatego uzasadnienie nie zawiera wskazań, co do dalszego postępowania.
Wykazanie, że organ nie był bezczynny wyłącza, co do zasady możliwość orzeczenia grzywny, której w skardze domagała się I. K. i dlatego Sąd na podstawie art. 151 p.p.s.a skargę oddalił jako nieuzasadnioną.
Stosownie do art. 239 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. strona skarżąca działanie lub bezczynność organu w sprawach z zakresu pomocy i opieki społecznej nie ma obowiązku uiszczania kosztów sądowych. Skarga na niewykonania wyroku z zakresu zasiłków rodzinnych i dodatków do zasiłku rodzinnego jest sprawą z opieki społecznej i dlatego jest zwolniona od pobierania wpisu sądowego. Wpis sądowy uiszczony przez skarżącą w wysokości 200 zł jest nienależny i Sąd na podstawie art. 225 p.p.s.a. orzekł o jego zwrocie.

Uzasadnienie wyroku