III SA/Łd 606/10 – Wyrok WSA w Łodzi


Sygnatura:
6200 Choroby zawodowe
Hasła tematyczne:
Inspekcja pracy
Skarżony organ:
Inspektor Sanitarny
Data:
2010-11-08
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
Treść wyniku:
Oddalono skargę
Sędziowie:
Irena Krzemieniewska /przewodniczący/Małgorzata Łuczyńska /sprawozdawca/Teresa Rutkowska

Sentencja

Dnia 15 grudnia 2010 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Irena Krzemieniewska Sędziowie Sędzia NSA Teresa Rutkowska Sędzia WSA Małgorzata Łuczyńska (spr.) Protokolant Asystent sędziego Dominika Trella po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 grudnia 2010 roku sprawy ze skargi E. B. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Ł. z dnia […] nr […] w przedmiocie odmowy stwierdzenia choroby zawodowej oddala skargę.

Uzasadnienie wyroku

Decyzją z dnia […], znak; […] Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w P. na podstawie art. 104 § 1 i 2 k.p.a. art. 2351 i 2352 ustawy z dnia 26 czerwca 1976 roku – Kodeks Pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.) oraz art. 5 pkt 4a ustawy z dnia 14 marca 1985 roku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 122, poz. 851 ze zm.) nie stwierdził u E. B. choroby zawodowej obwodowego układu nerwowego wywołanej sposobem wykonywania pracy pod postacią zespołu cieśni w obrębie nadgarstka, wymienionej w poz. 20.1 wykazu chorób zawodowych stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 roku w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. Nr 105, póz. 869). W uzasadnieniu decyzji organ administracji wskazał, iż analiza narażenia zawodowego, historia choroby oraz wyniki przeprowadzonych badań i konsultacji specjalistycznych nie wykazały zawodowej etiologii choroby obwodowego układu nerwowego wywołanej sposobem wykonywania pracy. Jak wynika z akt sprawy E. B. została skierowana do Poradni Chorób Zawodowych "A" przez NZOZ Spółdzielni Inwalidów "B" w K. w celu wykonania badań i wydania opinii, czy istnieją podstawy do rozpoznania zawodowego zespołu cieśni w obrębie nadgarstka. Na podstawie karty oceny narażenia zawodowego w związku z podejrzeniem choroby zawodowej ustalono, że E. B. w latach 1968 – 1975 pracowała w gospodarstwie rolnym o powierzchni 11 ha o profilu uprawno-hodowlanym rodziców w K. Od 1975 roku, pracowała we własnym gospodarstwie rolnym w C. o powierzchni 30 ha, w którym prowadzona była produkcja roślinna i zwierzęca. Aktualnie E. B. wspólnie z synem prowadzi gospodarstwo rolne o powierzchni 11 ha położone w C. oraz o powierzchni 1,19 ha położone w K. Z dokumentacji i z przeprowadzonego w dniu […] wywiadu wynika, że pierwsze dolegliwości u E. B. pojawiły się około 3 lat temu, początkowo dotyczyły dłoni prawej i wystepowały głównie po wysiłku fizycznym. W wykonanym w kwietniu 2007 roku badaniu ENeG prawego nerwu pośrodkowego stwierdzono cechy cieśni nadgarstka i zakwalifikowano E. B. do zabiegu operacyjnego, na który nie wyraziła zgody. Aktualnie E. B. skarży się na ból w okolicy kłębu kciuka, oraz ból i drętwienie palców I-IV, dolegliwości występują w obu dłoniach, jednakże bardziej nasilone są po stronie prawej i mają charakter stały; nasilają się szczególnie w porze nocnej i powodują trudności z utrzymaniem przedmiotów w dłoniach. Podczas hospitalizacji w Klinice Instytutu Medycyny Pracy w Ł. rozpoznano u E. B. utrzymujące się objawy prawostronnego zespołu cieśni nadgarstka oraz podejrzenie rozpoczynającego się zespołu cieśni nadgarstka po stronie lewej. Różnorodność czynności, jakie wykonywane są podczas pracy w gospodarstwie rolnym sprawia, że nie wykonuje ona ruchów monotypowych w obrębie nadgarstka w długotrwałych przedziałach czasowych, powodujących w konsekwencji długotrwały ucisk na pnie nerwów obwodowych.Od powyższej decyzji E. B. wniosła odwołanie wskazując, iż choroba zawodowa ma podłoże zawodowe, spowodowana jest sposobem wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym. Wykonywanie powtarzających się czynności spowodowało przeciążenie prawej dłoni, a w chwili obecnej takie same objawy występują w lewej dłoni.Decyzją z dnia […], znak […] Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Ł. utrzymał zaskarżoną decyzję organu I instancji w mocy. W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wskazał, iż w wyniku postępowania diagnostyczno-orzeczniczego wydane zostały dwa orzeczenia lekarskie – orzeczenie "A" w Łodzi Nr […] z dnia […] oraz orzeczenie IMP w Ł. Nr […] z dnia […] stwierdzające brak podstaw do uznania rozpoznanego u E. B. zespołu cieśni w obrębie nadgarstka za chorobę zawodową. W uzasadnieniach jednostki orzecznicze wskazały, że do wystąpienia zawodowego zespołu cieśni nadgarstków prowadzi nie tyle fakt obciążenia stawów nadgarstkowych, co ich przeciążenia, przy czym przez przeciążenie rozumie się wykonywanie w trakcie całego dnia pracy lub przez znaczną jego część szybkich wysokopowtarzalnych ruchów, obejmujących najczęściej ruch maksymalnego zgięcia (grzbietowego i dłoniowego) oraz nasilanych przez współistniejące zgięcie promieniowe i łokciowe w stawach nadgarstkowych i (jeśli występuje) przez ucisk mechaniczny w okolicy nadgarstka. Dodatkowo, wystąpienie objawów zespołu cieśni nadgarstka potęgowane jest przez siłę działania zgiętej w nadgarstku kończyny wbrew oporowi i ewentualnie towarzyszenie drgań mechanicznych (wibracji) przenoszonych na układ kostno-stawowy kończyn górnych. W przypadku E. B. warunki powyższe nie są spełnione. Czynności zawodowe nie wymagały wykonywania przez większość czasu pracy szybkich wysokopowtarzalnych ruchów, ani też nie miały charakteru pracy w rytmie wymuszonym w stopniu mogącym powodować przeciążenie stawów nadgarstkowych. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono ponadto dodatnie miano czynnika reumatoidalnego (RF), co może świadczyć o istnieniu pozazawodowych czynników etiologicznych zespołu cieśni nadgarstka. Na rozwój bowiem zespołu cieśni nadgarstka, jak podkreślił organ wpływają zarówno czynniki zawodowe, jak i ogólnoustrojowe pochodzenia zapalnego, urazowego, endokrynnego, zwyrodnieniowego i nowotworowego. Sam natomiast fakt zapadnięcia na chorobę wymienioną w wykazie chorób zawodowych nie jest wystarczającą przesłanką do stwierdzenia istnienia choroby zawodowej. W środowisku pracy muszą występować czynniki szkodliwe wywołujące tę chorobę, a więc musi istnieć związek przyczynowy pomiędzy schorzeniem a warunkami występującymi w środowisku pracy. Zawodową etiologię zespołu cieśni nadgarstka można podejrzewać wówczas, gdy czynności wykonywane na stanowisku pracy charakteryzują się powtarzalnymi w długich przedziałach czasowych, typowymi ruchami zginania i prostowania w stawach nadgarstkowych. Warunki natomiast i sposób wykonywania pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym charakteryzują się dużym zróżnicowaniem. Zdaniem organu praca w indywidualnym gospodarstwie rolnym nie jest pracą "stanowiskową". Jest to cykl roboczy, obejmujący różnorodne czynności procesu wytwórczego w rolnictwie. Z ustaleń faktycznych jednostek orzeczniczych wynika, że czynności wykonywane przez E. B. nie miały charakteru ruchów monotypowych tzn. ruchów polegających na wielokrotnie powtarzalnych ruchach dłonią w czasie maksymalnego zgięcia i prostowania nadgarstka i tym samym nie stwarzały warunków do ucisku na pnie nerwów pośrodkowych, co oznacza, że w środowisku pracy E. B. nie występował czynnik szkodliwy (sprawczy). Tym samym nie została spełniona przesłanka, o której mowa w art. 2351 Kodeksu pracy, jaką jest sposób wykonywania pracy mogącej spowodować chorobę zawodową, co jest warunkiem niezbędnym do jej rozpoznania. Zatem, pomimo, iż rozpoznana u E. B. choroba występuje w wykazie chorób zawodowych, to jednak brak drugiego elementu niezbędnego do stwierdzenia choroby zawodowej, jakim jest czynnik szkodliwy (sprawczy) występujący w środowisku pracy, który spowodował schorzenie, uniemożliwia wydanie decyzji stwierdzającej chorobę zawodową. Samo bowiem subiektywne przekonanie skarżącej, iż stwierdzone dolegliwości mają związek z wykonywaną przez nią pracą, w świetle odmiennych orzeczeń lekarskich jednostek orzeczniczych nie może stanowić podstawy do stwierdzenia istnienia choroby zawodowej.W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skarżąca wnosząc o wnikliwe rozpatrzenie sprawy, podkreśliła, iż nie zgadza się z treścią zaskarżonej decyzji, ponieważ schorzenie na które cierpi jest chorobą zawodową, co potwierdziły liczne badania. Nie jest spowodowane, wbrew twierdzeniu organu chorobą reumatyczną i chorobą tarczycy. Na rozprawie w dniu […] skarżąca złożyła zaświadczenie lekarskie z dnia […], stwierdzające, że E. B. od […] leczy się w Poradni Reumatologicznej z powodu choroby zwyrodnieniowej stawów.Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:Skarga jest niezasadna.Zgodnie z treścią art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269) w związku z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W świetle powołanego przepisu Wojewódzki Sąd Administracyjny w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżoną decyzję administracyjną, postanowienie lub inny akt z zakresu administracji publicznej wyłącznie z punktu widzenia ich zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania tego aktu.Uwzględnienie skargi następuje tylko w przypadku stwierdzenia przez Sąd naruszenia przepisów prawa materialnego lub istotnych wad w przeprowadzonym postępowaniu (art. 145 § 1 pkt 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ).Podstawą prawną rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie stanowiły przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 30 czerwca 2009r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. nr 105 poz. 869).Zgodnie z treścią art. 2351 Kodeksu pracy, za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych "narażeniem zawodowym".W myśl natomiast art. 2352 Kodeksu pracy rozpoznanie choroby zawodowej u pracownika lub byłego pracownika może nastąpić w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym alko po zakończeniu pracy w takim narażeniu, pod warunkiem wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych.Zgodnie z treścią punktu 20 załącznika do rozporządzenia z 30 czerwca 2009r. chorobą zawodową są przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy:1) zespół cieśni w obrębie nadgarstka;2) zespół rowka nerwu łokciowego;3) zespół kanału Guyona4) uszkodzenie nerwu strzałkowego wspólnego u osób wykonujących pracę w pozycji kucznej.Należy zaznaczyć, iż przepisy art.2351 i 2352 Kodeksu pracy weszły w życie w dniu 3 lipca 2009r. Tego samego dnia weszło w życie również rozporządzenie z 30 czerwca 2009r. Powyższe przepisy mają zastosowanie również do rolników na podstawie art. 12 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291). Stanowi on, że za rolniczą chorobę zawodową uważa się chorobę, która powstała w związku z pracą w gospodarstwie rolnym, jeżeli choroba ta jest objęta wykazem chorób zawodowych określonych w przepisach wydanych na podstawie Kodeksu pracy. Przedmiotowe rozporządzenie zostało wydane na podstawie art. 237 § 1 pkt 3 – 6 Kodeksu pracy. Definicję pojęcia "rolnik" zawarto w art. 6 wskazanej wyżej ustawy ubezpieczeniowej. Jest nim osoba fizyczna zamieszkująca i prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także osobę, która przeznaczyła grunty prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego do zalesienia.Stwierdzenia rolniczej choroby zawodowej dokonuje zaś właściwy powiatowy inspektor sanitarny w trybie określonym w przepisach wydanych na podstawie Kodeksu pracy (art. 46 ust. 5 ustawy ubezpieczeniowej).Przechodząc do analizy merytorycznej należy wskazać, że w sprawie, przedmiotem której jest stwierdzenie choroby zawodowej, cytowane wyżej przepisy przewidują następujące przesłanki, których spełnienie uzasadnia stwierdzenie u pracownika (ewentualnie u byłego pracownika) choroby zawodowej; 1) przede wszystkim choroba musi mieścić się w wykazie chorób zawodowych, stanowiącym załącznik do wskazanego rozporządzenia, 2) w środowisku pracy muszą występować czynniki szkodliwe dla zdrowia, 3) musi istnieć związek przyczynowy między szkodliwymi warunkami pracy a stwierdzona chorobą figurującą w wykazie, przy czym prawodawca wymaga stwierdzenia tego związku "bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem" (art. 2351 Kodeksu pracy). Warunkiem uznania choroby zawodowej jest także zgłoszenie podejrzenia i rozpoznanie choroby zawodowej u pracownika lub byłego pracownika w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym lub – w ustawowym terminie – po zakończeniu pracy w takim narażeniu (art. 2352 Kodeksu pracy). W przedmiotowej sprawie w toku postępowania ustalono, że skarżąca wykonywała ( i nadal wykonuje) pracę we własnym gospodarstwie rolnym i rozpoznano u niej zespół cieśni nadgarstka w obydwu dłoniach. Istota sporu sprowadza się natomiast do tego, czy zasadnie organy sanitarne przyjęły, iż choroba ta nie został spowodowana czynnikami występującymi w środowisku pracy i w związku z tym nie ma charakteru zawodowego, tj. choroby wskazanej w pozycji 20 pkt 1 wykazu chorób zawodowych.Ustalenia stanu faktycznego w powyższym, istotnym dla sprawy zakresie poczynione muszą być zgodnie z przepisami prawa procesowego. Po myśli art. 7 k.p.a., wyrażającego m.in. zasadę prawdy obiektywnej, organ orzekający winien podjąć wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy. W tym celu, stosownie do wymogów określonych przepisem art. 77 § 1 k.p.a., organ obowiązany jest w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowody. Ocena tak zebranego materiału powinna być dokonana w granicach prawem przewidzianej swobody. Przepis art. 80 k.p.a., wyrażający zasadę swobodnej oceny dowodów, obliguje przy tym organ administracyjny, do przedstawienia, poddającej się kontroli, oceny dowodów ze wskazaniem, jakie fakty uznał za udowodnione, dowodów na jakich się oparł w tym zakresie, przyczyn dla których dowodom tym dał wiarę.W ocenie Sądu w niniejszej sprawie organy administracyjne obu instancji nie uchybiły przedstawionym wyżej wymogom proceduralnym. W szczególności w sposób należyty zebrano i oceniono materiał dowodowy niezbędny do właściwego ustalenia stanu faktycznego sprawy.Zgodnie z § 5 ust. 1 rozporządzenia z dnia 30 czerwca 2009r., właściwym do orzekania w zakresie chorób zawodowych jest lekarz spełniający wymagania kwalifikacyjne określone w przepisach odrębnych w sprawie specjalizacji lekarskich niezbędnych do wykonywania orzecznictwa w zakresie chorób zawodowych, zatrudniony w jednej z jednostek orzeczniczych, wymienionych w tym rozporządzeniu. Lekarz ten wydaje orzeczenie lekarskie o rozpoznaniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do rozpoznania choroby zawodowej na podstawie wyników przeprowadzonych badań lekarskich i pomocniczych, dokumentacji medycznej pracownika, dokumentacji przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego. Wskazane orzeczenie lekarskie, dotyczące rozpoznania choroby zawodowej, jest opinią w rozumieniu art. 84 § 1 k.p.a. Trafnie wprawdzie wskazuje się, że bez tej opinii, bądź sprzecznie z nią, organ administracji nie może we własnym zakresie dokonywać rozpoznania choroby zawodowej ani nie może ustalać czy rozpoznane schorzenie mieści się w powoływanym wykazie. Nie oznacza to jednak zwolnienia organu z obowiązku dokonania oceny tej opinii, jako jednego z dowodów w sprawie. Zasadne jest stwierdzenie, że opinia powinna, aby organ administracji mógł się na niej skutecznie oprzeć, zawierać przekonywujące uzasadnienie. Według § 8 ust.1 w/w rozporządzenia z 2009 r. właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny wydaje decyzję w sprawie choroby zawodowej na podstawie zebranego materiału dowodowego, w szczególności danych zawartych w orzeczeniu lekarskim wydanym przez lekarza upoważnionej jednostki orzeczniczej oraz oceny narażenia zawodowego pracownika.Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej zebrały istotny do rozpatrzenia i załatwienia sprawy materiał dowodowy, na który składają się w szczególności orzeczenia medyczne dwóch specjalistycznych jednostek (Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w Ł. i Instytutu Medycyny Pracy w Ł.), odnoszące się do rozpatrywanej jednostki chorobowej. Orzeczenia powyższe uwzględniały rozpoznanie kliniczne choroby zespołu cieśni nadgarstka. Dokumentacja zgromadzona w aktach sprawy stwarzała organom administracji dostateczne podstawy do przyjęcia, że orzeczenia lekarskie zostały wydane po wysokospecjalistycznych badaniach skarżącej i po uwzględnieniu innych dowodów istotnych w rozpoznawanym przypadku, co pozwalało przypisać takim orzeczeniom walory opinii biegłego w rozumieniu art. 84 § 1 k.p.a.W opiniach jednostek medycyny pracy sformułowano jednoznaczne i poparte szczegółowym uzasadnieniem wnioski o braku u skarżącej choroby zawodowej. Mając do dyspozycji specjalistyczne orzeczenia, bazujące również na analizie badań medycznych, organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej mogły więc – bez naruszenia granic zakreślonych w art. 80 k.p.a. – ocenić te dowody i przyjąć je za podstawę faktyczną rozstrzygnięcia w sprawie.Niewadliwie przeprowadzone postępowanie wyjaśniające miało decydujący wpływ na materialnoprawne podstawy kwestionowanego rozstrzygnięcia. Jak już wskazano, według art. 2351 Kodeksu pracy za chorobę zawodową uważa się chorobę wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że choroba została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych "narażeniem zawodowym".W przypadku choroby obwodowego układu nerwowego wywołanej sposobem wykonywania pracy pod postacią zespołu cieśni w obrębie nadgarstka (ujętej w pozycji 20.1 wykazu) warunkiem uznania jej zawodowej etiologii jest stwierdzenie, że praca polegała na monotypowości ruchów, wykonywaniu rutynowych, powtarzających się szybkich, niezmiennych ruchów nadgarstków w ciągu całej zmiany roboczej lub przez większą jej część. Tymczasem zebrany w sprawie materiał dowodowy wykluczył zawodowe źródło choroby skarżącej. Medyczne jednostki orzecznicze upoważnione do orzekania w sprawach chorób zawodowych zajęły zgodne stanowisko, iż schorzenia stwierdzonego u E. B. nie można wiązać przyczynowo ze sposobem wykonywania pracy i czynnościami, które wykonywała w gospodarstwie rolnym. Uzasadniano, że w trakcie zmiany roboczej skarżąca wykonywała czynności, które wymagały zaangażowania różnych części ciała w różnych pozycjach w zależności od wykonywanej czynności (prace polowe, prace przy obsłudze zwierząt). Z uwagi na fakt, iż w przypadku choroby zawodowej wymienionej w pozycji 20.1 wykazu obraz kliniczny schorzenia jest identyczny zarówno w przypadku etiologii zawodowej jak i pozazawodowej, decydujące znaczenia ma więc ocena warunków pracy, a więc narażenia zawodowego, którą zgodnie z § 6 ust. 3 rozporządzenia przeprowadza się na każdym etapie postępowania w sprawie choroby zawodowej. Sąd podziela stanowisko organów, że środowisko pracy skarżącej nie było czynnikiem sprawczym schorzenia pod postacią zespołu cieśni w obrębie nadgarstka. Zasadnie organy wskazywały, że praca skarżącej nie charakteryzowała się monotypowością ruchów podczas całej zmiany roboczej lub przez większą jej część. Prawidłowo wykonywane obowiązki skarżącej wymagały bowiem zaangażowania różnych części ciała w różnych pozycjach z użyciem różnych urządzeń służących wykonywaniu prac w gospodarstwie rolnym o profilu uprawno-hodowlanym (praca sezonowa w polu przy uprawie i zbiorach traw, zbóż, ziemniaków oraz prace związane z hodowlą zwierząt – ich obsługą, karmieniem i dojeniem krów). W takim świetle nie mogło być więc mowy o istnieniu w stopniu bezspornym lub z wysokim prawdopodobieństwie związku przyczynowego między sposobem wykonywania pracy, a stwierdzonym schorzeniem zespołu cieśni w obrębie nadgarstka. Ta właśnie okoliczność przesądza o zasadności rozstrzygnięć podjętych w rozpoznawanej sprawie przez organy Inspekcji Sanitarnej obu instancji.W ocenie Sądu dokonana przez organ odwoławczy ocena opinii lekarskich w niniejszej sprawie nie ma cech dowolności. Zgodzić należy się, zdaniem składu orzekającego z tym, że skoro wydane w sprawie przez wyspecjalizowane jednostki opinie są udokumentowane, są ze sobą spójne i nie można im postawić skutecznie zarzutu braku obiektywizmu, a nadto są uzasadnione w sposób czytelny i wyczerpujący – to organ administracyjny nie miał podstaw do odmowy ich uwzględnienia. Zarówno organ administracyjny, jak również Sąd nie posiada wiedzy fachowej, specjalistycznej, która jest niezbędna do orzekania w przedmiocie chorób zawodowych. Wiedzę taką posiadają uprawnione jednostki wydające w tym zakresie orzeczenia lekarskie. Rzeczą organów administracyjnych, a w dalszej kolejności Sądu jest jedynie badanie prawidłowości wydania danego orzeczenia lekarskiego, rzetelności jego uzasadnienia i zgodności z prawem, a nie ocena merytoryczna. Skoro zatem w przedmiotowej sprawie orzeczenia lekarskie wydane przez niezależne od siebie jednostki służby zdrowia ocenić należało jako rzetelne, spójne, nie pozostające ze sobą w sprzeczności, należycie i wyczerpująco uzasadnione, to w konsekwencji nie było podstaw, by odmówić im wiarygodności i orzec w sposób sprzeczny z tymi orzeczeniami. W utrwalonym orzecznictwie administracyjnym wielokrotnie podkreślano, że nawet sam fakt narażenia na czynniki szkodliwe w środowisku pracy jest bowiem niewystarczający do stwierdzenia choroby zawodowej, jeżeli brak jest kwalifikowanego związku przyczynowego pomiędzy istniejącym narażeniem zawodowym a rozpoznanym schorzeniem. W ocenie Sądu pogląd ten jest również aktualnym w obecnym stanie prawnym.Jak już podniesiono, warunkiem uznania choroby za zawodową jest wykazanie istnienia bezspornie lub wysokim prawdopodobieństwem związku przyczynowego między szkodliwymi warunkami pracy a stwierdzoną chorobą figurującą w wykazie. Według obowiązującego stanu prawnego, dla odmowy stwierdzenia u skarżącego choroby zawodowej nie jest konieczne obalanie istnienia domniemania związku przyczynowego pomiędzy chorobą a warunkami narażającymi na jej powstanie, poprzez wskazanie, iż została spowodowana innymi przyczynami niepozostającymi w związku z czynnikami występującymi w środowisku pracy. Wystarczy wykazanie, że takie czynniki występujące w środowisku pracy nie wywołały jej bezspornie lub z dużym prawdopodobieństwem. Wykazując powyższy związek lub jego brak jednostki medyczne posługują się badaniami diagnostycznymi, wiedzą medyczną, a także dodatkowo ustaleniami poczynionymi w praktyczne leczniczej w zakresie oddziaływania rozpatrywanych czynników środowiskowych na choroby zawodowe. W sprawie upoważnione do orzekania w sprawach chorób zawodowych placówki służby zdrowia zajęły zgodne stanowisko, iż schorzenia stwierdzonego u skarżącej nie można wiązać przyczynowo ze sposobem wykonywania pracy i czynnościami podejmowanymi przy wykonywaniu pracy w gospodarstwie rolnym. W tym miejscu godzi się podnieść, że na rozprawie w dniu […] skarżąca złożyła zaświadczenie lekarskie z dnia […], stwierdzające, że od […] leczy się w Poradni Reumatologicznej z powodu choroby zwyrodnieniowej stawów. W rozważaniach organów sanitarnych podnoszono zaś, że jedną z przyczyn pozazawodowych wpływających na rozwój choroby cieśni nadgarstka mogą być przyczyny ogólnoustrojowe pochodzenia m.in. zwyrodnieniowego.Przeprowadzone w uprawnionych do orzekania jednostkach orzeczniczych l i II stopnia (tj. Poradni Chorób Zawodowych WOMP w Ł. i Instytutu Medycyny Pracy w Ł.) specjalistyczne badania lekarskie wykazały, iż brak jest podstaw do rozpoznania u E. B. choroby zawodowej. Istniejące bowiem, jak stwierdziły uprawnione jednostki orzecznicze u skarżącej objawy składające się na zespół cieśni nadgarstka nie są przyczynowo związane z wykonywaną pracą zawodową, a przemawia za tym zarówno ocena warunków pracy, a więc narażenia zawodowego jak i analiza zmian w stanie zdrowia badanej. Z opisu stanowiska pracy skarżącej nie wynika bowiem, aby charakterystyczna dla zawodowej etiologii stwierdzonej choroby monotypowość ruchów, wykonywanie rutynowych, powtarzających się szybkich, niezmiennych ruchów nadgarstków w długich okresach czasowych była czynnikiem dominującym, co jest warunkiem rozpoznania zawodowej etiologii zespołu cieśni nadgarstka. Stanowisko pracy skarżącej cechowało natomiast zróżnicowany charakter wykonywanych prac, zmienna pozycja ciała i zmienne obciążenie kończyn górnych. Zatem, jak ustalono sposób wykonywania pracy nie stwarzał warunków do ucisku nerwów pośrodkowych w kanałach nadgarstków, co z kolei oznacza, że w środowisku pracy nie występował czynnik szkodliwy (sprawczy).Należy zauważyć, że wydane w sprawie orzeczenia lekarskie jednostek właściwych do rozpoznania chorób zawodowych mają charakter opinii biegłego, a organ prowadzący postępowanie jest nimi związany. Organ nie ma prawa do samodzielnej oceny dokumentacji lekarskiej, prowadzącej do odmiennego rozpoznania schorzenia. Związanie to wynika z tego, że orzeczenie lekarskie stanowi jedyny wiarygodny środek dowodowy służący stwierdzeniu choroby zawodowej, jeśli nie budzi wątpliwości w świetle pozostałych dowodów. Organy administracji są związane ustaleniami orzeczeń diagnostycznych i nie dysponując przeciwdowodami, które mogłyby orzeczenia te podważyć, nie mają w tym zakresie podstaw do przyjęcia, iż rzeczywisty stan zdrowia skarżącej kształtuje się odmiennie od wyników badań stanowiących podstawę orzeczeń lekarskich (por wyrok NSA z 05 stycznia 2007r., sygn. akt II OSK 1078/06; wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 czerwca 2006r., sygn. akt VII SA/Wa 559/06; wyrok WSA w Gliwicach z dnia 18 maja 2007r., sygn. akt IV SA/GL 794/06. Organ nie może więc dokonać rozpoznania choroby sprzecznie z niewadliwym orzeczeniem lekarskim, sporządzonym rzetelnie, znajdującym poparcie w przeprowadzonych badaniach, wyczerpująco uzasadnionych.Konkludując należy wskazać, że brak przesłanki w postaci rozpoznania choroby zawodowej przez upoważnioną placówkę diagnostyczną uniemożliwia stwierdzenie u skarżącej choroby zawodowej.Zatem zaskarżona decyzja, oraz poprzedzająca ją decyzja organu I instancji zawierają trafne rozstrzygnięcia. Wobec powyższego należy stwierdzić, że zarzuty skargi są nieuzasadnione.W tej sytuacji, skoro wszczęte skargą E. B. postępowanie sądowe nie dało podstaw do postawienia organom Państwowej Inspekcji Sanitarnej zarzutu naruszenia prawa materialnego lub reguł postępowania administracyjnego, przeto – stosownie do dyspozycji art. 151 p.p.s.a. – należało orzec jak w sentencji wyroku.B.A.