Sygnatura:
6112 Podatek dochodowy od osób fizycznych, w tym zryczałtowane formy opodatkowania
Hasła tematyczne:
Inne
Skarżony organ:
Dyrektor Izby Skarbowej
Data:
2010-01-20
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
Treść wyniku:
Oddalono skargę
Sędziowie:
Ewa Madej /przewodniczący/Przemysław Dumana /sprawozdawca/Teresa Randak

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Ewa Madej, Sędzia NSA Przemysław Dumana (spr.), Sędzia WSA Teresa Randak, Protokolant apl. radc. Bartosz Brzezina, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2010 r. sprawy ze skargi A. S. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia […] nr […] w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych oddala skargę.

Uzasadnienie wyroku

Postanowieniem z dnia […], nr […] Dyrektor Izby Skarbowej w K., działając na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 w zw. z art. 239, art. 76 oraz art. 76a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 roku, Nr 8, poz. 60 z późniejszymi zmianami), utrzymał w mocy postanowienie Naczelnika […] Urzędu Skarbowego w G. z dnia […], nr […], którym organ ten zaliczył nadpłatę w podatku dochodowym od osób fizycznych ([…] złotych), powstałą w wyniku złożenia zeznania rocznego PIT-37 za 2008 rok, na poczet zaległości wynikającej z decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 1999 rok, ustalonego w decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w K. z dnia […], nr […], gdzie na należność główną zaliczono kwotę […] złotych oraz na poczet odsetek za zwłokę kwotę […] złotych.W uzasadnieniu postanowienia organ odwoławczy wskazał, że decyzją z dnia […], nr […] Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w K. ustalił A. S. wysokość zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 1999 rok w kwocie […] złotych.W dniu […] Naczelnik […] Urzędu Skarbowego w G., działając jako wierzyciel, wystawił na zobowiązaną A. S. tytuł wykonawczy nr […] obejmujący zaległość podatkową w w/w podatku. W tym samym dniu ten sam organ, działając jako organ egzekucyjny nadał klauzulę o skierowaniu tytułu wykonawczego o powyższym numerze do egzekucji. Z ustaleń organu nadzoru wynikało, iż zobowiązana otrzymała w/w odpis tytułu wykonawczego w dniu 28 listopada 2005 roku, wraz ze skutecznie zastosowanym środkiem egzekucyjnym, co przerwało bieg terminu przedawnienia.Dyrektor Izby Skarbowej w K. decyzją z dnia […], nr […] uchylił w części decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w K. z dnia […], nr […] i orzekając ustalił A. S. zobowiązanie podatkowe w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 1999 roku w kwocie […] złotych.Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2007 roku, sygn. akt I SA/Gl 1396/06 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę A. S. złożoną na powołaną wyżej decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia […]. Od powyższego wyroku skarżąca wniosła skargę kasacyjną, która nie została jeszcze rozpatrzona przez Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie.Następnie organ odwoławczy wskazał, że w dniu 20 kwietnia 2009 roku podatniczka złożyła zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu/poniesionej straty (PIT-37) w roku podatkowym 2008 z wykazaną kwotą nadpłaty w wysokości […] złotych.Postanowieniem z dnia […], nr […] Naczelnik […] Urzędu Skarbowego w G. zaliczył wykazaną nadpłatę na poczet zaległości wynikającej z decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 1999 roku (na należność główną zaliczył kwotę […] złotych oraz na poczet odsetek za zwłokę kwotę […] złotych).W zażaleniu za powyższe postanowienie podatniczka zarzuciła naruszenie art. 165 § 4 Ordynacji podatkowej – "poprzez jego wydanie w postępowaniu, które nie zostało wszczęte, a przynajmniej postanowienie o wszczęciu nie zostało podatnikowi prawidłowo doręczone" i wniosła o jego uchylenie.W krótkim uzasadnieniu zażalenia pełnomocnik stwierdził, że podatniczka nie posiada żadnych zobowiązań wobec Skarbu Państwa, a decyzja za 1999 rok "narusza prawo i jest nieprawomocna". Podkreślił, że oparta ona została "na nieprawdziwych przesłankach i jest dokumentem fałszywym", a ponadto w tej sprawie toczy się postępowanie sądowe.Ustosunkowując się do zarzutów zażalenia Dyrektor Izby Skarbowej w K. w pierwszej kolejności wskazał, że zgodnie z art. 76 § 1 Ordynacji podatkowej nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają z urzędu zaliczeniu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych. Z kolei zgodnie z art. 76a § 1 Ordynacji podatkowej w sprawach zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych oraz bieżących zobowiązań podatkowych wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie. Natomiast art. 55 § 2 tej ustawy stanowi, że jeżeli powstała nadpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, nadpłatę tę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu powstania nadpłaty pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę.Następnie organ odwoławczy stwierdził, że w świetle powołanych wyżej przepisów, organ podatkowy zasadnie zaliczył nadpłatę wynikającą z zeznania rocznego za 2008 rok w kwocie […] złotych na poczet zaległości wynikającej z decyzji ustalającej A. S. wysokość zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 1999 rok.Podkreślił także, że "wszystkie kwestie podnoszone przez pełnomocnika zobowiązanej w zażaleniu na postanowienie dotyczą postępowania podatkowego i nie mogą stanowić zarzutów zażalenia na postanowienie w sprawie zarachowania. Zarachowanie jest czynnością materialno – techniczną, wobec czego art. 165 § 4 Ordynacji podatkowej nie ma tutaj zastosowania, co znalazło odzwierciedlenie w art. 219 ustawy Ordynacja podatkowa, który ściśle precyzuje jakie artykuły mają zastosowanie do wydawanych postanowień".W skardze, skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach A. S. wniosła o uchylenie postanowienia Dyrektora Izby Skarbowej w dnia […].Zaskarżonemu postanowieniu pełnomocnik zarzucił "rażące naruszenie prawa poprzez :- jednostronną i błędną interpretację zdarzeń gospodarczych przez Organ Podatkowy,- nie uwzględnienie wniosków dowodowych Skarżącej,- wydanie Postanowienia na podstawie błędnej interpretacji przepisów prawa, niezgodnej z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Sądu Najwyższego".Uzasadnienie skargi jest powieleniem uzasadnienia zażalenia z dnia […].W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej w K. wniósł o jej oddalenie w całości podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, zważył co następuje:Skarga nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem postanowienie będące przedmiotem kontroli nie narusza przepisów prawa.Stosownie do treści art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1259 ze zm.), sąd administracyjny sprawuje w zakresie swojej właściwości kontrolę pod względem zgodności z prawem. Z brzmienia zaś art. 145 § 1 ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wynika, że w przypadku gdy sąd stwierdzi, bądź to naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, bądź to naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, bądź wreszcie inne naruszenie przepisów postępowania, jeśli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy, wówczas – w zależności od rodzaju naruszenia – uchyla decyzję lub postanowienie w całości lub części, albo stwierdza ich nieważność bądź też stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa. Cytowana regulacja prawna nie pozostawia zatem wątpliwości co do tego, że zaskarżona decyzja lub postanowienie mogą ulec uchyleniu tylko wtedy, gdy organom można postawić uzasadniony zarzut naruszenia prawa, czy to materialnego, czy to procesowego, jeżeli naruszenie to miało, bądź mogło mieć wpływ na wynik sprawy.Nie jest to zaś, zdaniem Sądu, możliwe w rozpatrywanej sprawie.Bezspornym w rozpatrywanej sprawie jest, iż decyzją ostateczną z dnia […], nr […] Dyrektor Izby Skarbowej w K. ustalił A. S. zobowiązanie podatkowe w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 1999 roku w kwocie […] złotych. (Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2007 roku, sygn. akt I SA/Gl 1396/06 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę A. S. złożoną na powołaną wyżej decyzję, a skarga kasacyjna wniesiona od powyższego wyroku nie została jeszcze rozpatrzona przez Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie).Bezspornym jest również, że podatniczka w dniu 20 kwietnia 2009 roku złożyła zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (PIT – 37) w roku podatkowym 2008 z wykazaną kwotą nadpłaty w wysokości […] złotych.Istota sporu sprowadza się do tego, czy organ podatkowy mógł zaliczyć w/w nadpłatę w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2008 rok na poczet zaległości podatkowej wynikającej z powołanej wyżej decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 1999 rok. Odpowiedź na powyższe pytanie jest twierdząca.Stosownie bowiem do art. 128 Ordynacji podatkowej, decyzje, od których nie służy odwołanie w postępowaniu podatkowym, są ostateczne. Uchylenie lub zmiana tych decyzji, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania mogą nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w Ordynacji podatkowej oraz w ustawach dodatkowych. Decyzja podatkowa jest ostateczna, jeżeli w pierwszej instancji strona nie złożyła od niej odwołania, jeżeli w pierwszej instancji stronie nie przysługuje od niej odwołania z mocy ustawy (art. 261 § 4 O.p.) bądź decyzję tę wydał organ drugiej instancji w toku postępowania odwoławczego. Zasada ta ma służyć pewności obrotu prawnego, ponieważ chodzi o zapewnienie podmiotom stosunku prawno-podatkowego ochrony praw nabytych (por. Komentarz do art. 128 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz.U.05.8.60), [w:] C. Kosikowski, L. Etel, R. Dowgier, P. Pietrasz, S. Presnarowicz, M. Popławski, Ordynacja podatkowa. Komentarz, LEX, 2009, wyd. III).Zgodnie z art. 51 § 1 oraz art. 54 § 1 i § 4 Ordynacji podatkowej podatek nie zapłacony w terminie płatności (art. 47 Ordynacji podatkowej) jest zaległością podatkową, od której nalicza się odsetki za zwłokę.Z kolei zgodnie z art. 76 § 1 Ordynacji podatkowej nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają z urzędu zaliczeniu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych. Z kolei zgodnie z art. 76a § 1 Ordynacji podatkowej w sprawach zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych oraz bieżących zobowiązań podatkowych wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie. Natomiast art. 55 § 2 tej ustawy stanowi, że jeżeli powstała nadpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, nadpłatę tę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu powstania nadpłaty pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę.Wystąpienie nadpłaty powoduje, że między podatnikiem a organem podatkowym, powstają powiązania prawne, w których podatnik staje się wierzycielem w stosunku zobowiązaniowym, a organ podatkowy dłużnikiem. Wystąpienie nadpłaty nie daje jednak podatnikowi pełnej swobody w dysponowaniu nią, gdyż w art. 76 Ordynacji podatkowej został określony szczegółowy tryb zwrotu nadpłaty. Obwiązujące unormowanie wskazuje zatem na przyjęcie zasady tzw. zwrotu pośredniego nadpłaty, który ma pierwszeństwo przed zwrotem bezpośrednim nadpłaty uprawnionemu podmiotowi. Dopiero bowiem wówczas gdy podmiot ten nie jest dłużnikiem w żadnym stosunku prawnopodatkowym i nie złoży wniosku o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, przysługuje mu bezpośredni jej zwrot – w jednej z form określonych w art. 77b § 1 Ordynacji podatkowej (por. B. Adamiak, J. Borkowski, R. Mastalski, J. Zubrzycki – Ordynacja podatkowa. Komentarz. Oficyna Wydawnicza "Unimex". Wrocław 2006, str. 365.)Wyjaśnić przy tym należy, że zaliczenie nadpłaty podatku na poczet zaległości jest czynnością materialnotechniczną, a postanowienie, o którym mowa w art. 76a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa jest warunkiem formalnym zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych oraz bieżących zobowiązań podatkowych (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 23 maja 2007 roku, sygn. akt III SA/Wa 513/07). Dokonując zaliczenia nadpłaty podatku na poczet zaległości podatkowych organ podatkowy nie jest uprawniony do weryfikacji prawidłowości złożonych przez podatnika deklaracji, jak również rozstrzygnięć określających wysokość zobowiązań.W tym miejscu podkreślić należy, że przepis art. 76 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa jest w swojej treści jednoznaczny i zawiera nakaz zaliczenia z urzędu nadpłaty na poczet zaległości podatkowej, nie dając organowi podatkowemu żadnego wyboru i organ w przypadku zaistnienia nadpłaty, jeśli tyko podatnik ma zaległości podatkowe, musi ją zaliczyć na ich poczet (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 marca 2004 roku, sygn. akt III SA 1385/2003 wydany na gruncie art. 75 § 4 ustawy Ordynacja podatkowa w brzmieniu obowiązującym w roku 2003, odpowiadającego w swej treści obecnemu art. 76 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa oraz wyrok WSA w Warszawie z dnia 24 października 2006 roku, sygn. akt III SA/Wa 1042/06).Reasumując powyższe rozważania wskazać zatem należy, iż w świetle powołanych wyżej przepisów, organ podatkowy zasadnie zaliczył nadpłatę wynikającą z zeznania rocznego za 2008 rok w kwocie […] złotych na poczet zaległości podatkowej wynikającej z decyzji ustalającej A. S. wysokość zobowiązania podatkowego w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 1999 rok.Podkreślić również należy, iż Sąd nie mógł ustosunkować się do zarzutów skargi, gdyż pomijając ich ogólnikowość (jednostronna i błędna interpretacja zdarzeń gospodarczych [jakich konkretnie zdarzeń?]; nie uwzględnienie wniosków dowodowych [jakich konkretnie wniosków?], błędna interpretacja przepisów prawa [których przepisów?], dotyczą one (co wynika z lapidarnego uzasadnienia skargi) wyłącznie postępowania podatkowego i powołanej wyżej decyzji wymiarowej, a nie zaskarżonego postanowienia będącego przedmiotem kontroli Sądu.Mając na uwadze wszystkie podniesione wyżej okoliczności, Sąd uznał, iż zaskarżone postanowienie nie narusza prawa i działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270 z późniejszymi zmianami), orzekł jak w sentencji wyroku.