IV SA/Wr 620/10 – Wyrok WSA we Wrocławiu


Sygnatura:
6198 Inspekcja pracy
Hasła tematyczne:
Inspekcja pracy
Skarżony organ:
Inspektor Pracy
Data:
2010-10-08
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
Treść wyniku:
*Uchylono decyzję I i II instancji
Sędziowie:
Wanda Wiatkowska-Ilków /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący : Sędzia WSA Małgorzata Masternak- Kubiak Sędziowie : Sędzia NSA Tadeusz Kuczyński Sędzia WSA Wanda Wiatkowska – Ilków (sprawozdawca) Protokolant : Aneta Januszkiewicz po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 17 grudnia 2010 r. sprawy ze skargi M. B. na decyzję Okręgowego Inspektora Pracy we W. z dnia […] Nr […] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie wpisania wykonywanej przez pracownika pracy do ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze I. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu I instancji; II. nie orzeka w przedmiocie wykonania zaskarżonej decyzji.

Uzasadnienie wyroku

Państwowa Inspekcja Pracy Inspektor Pracy Okręgowego Inspektoratu Pracy we W., Oddział w L. decyzją z dnia […] Nr […] na podstawie art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2000r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) zwaną dalej k.p.a. postanowił umorzyć postępowanie administracyjne wszczęte wnioskiem M. B. z dnia 4 marca 2010r. o wpisanie do ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.Uzasadniając swoją decyzję podał, że postępowanie zostało wszczęte na wniosek pracownika M. B., który w dniu 10 kwietnia 2010r. wniósł skargę do Państwowej Inspekcji Pracy na pracodawcę, w związku z nieumieszczeniem go w ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Wnioskodawca jest zatrudniony na stanowisku elektryka w Hucie Miedzi "G." w G. od 24 października 1987r., w pełnym wymiarze czasu pracy.W ocenie pracownika wykonywana przez niego praca wykonywana jest w warunkach szczególnych i jednocześnie o szczególnym charakterze i mieści się w pkt 10 załącznika Nr 1, pkt 13, pkt 14 załącznika Nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.Definicję pracy o szczególnym charakterze zawiera art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r., o emeryturach pomostowych; prace wykonywane w warunkach szczególnych ujęte zostały w załączniku Nr 1 do wymienionej wyżej ustawy.W ocenie Inspektora Pracy, czynności wykonywane przez wnioskodawcę nie mieszczą się w zakresie prac wykonywanych w warunkach szczególnych, wymienionych w pkt 10 załącznika Nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych. Inspektor szczegółowo wymienił w oparciu o instrukcję stanowiska, czynności wykonywane przez elektryka, którym jest skarżący i stwierdził, że nie mogą być one zakwalifikowane jako: prace bezpośrednio wykonywane przy obsłudze agregatów i urządzeń do produkcji metali nieżelaznych, prace przy bezpośrednim sterowaniu procesami technologicznymi mogącymi stwarzać zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, ze skutkiem dla bezpieczeństwa publicznego, prace przy bezpośrednim sterowaniu procesami technologicznymi, mogącymi spowodować awarię techniczną z poważnym skutkiem dla bezpieczeństwa publicznego. Stwierdził też, że prace wykonywane przez skarżącego nie mogą być zakwalifikowane do prac wymienionych w pkt 13 i 14 załącznika Nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych. Organ przedstawił szczegółowe uzasadnienie na dokonaną ocenę prac posługując się między innymi pojęciami i rozważaniami zawartymi w poradniku do ustawy o emeryturach pomostowych pt. Zasady kwalifikacji prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. (CIOP-BIP we współpracy z MPIPS).Odwołanie od powyższej decyzji z wnioskiem o jej uchylenie i rozstrzygnięcie co do istoty sprawy poprzez nakazanie pracodawcy wpisania do ewidencji pracowników wykonujących pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze prac przez niego wykonywanych, wniósł M. B. Zakwestionował przyjęcie przez organ interpretacji przepisów, zawartej w poradniku, zarzucił, że przepis może być interpretowany przez tego, który go wydał. Podał też między innymi, że nie godzi się z faktem, że w postępowaniu i sprawdzeniu stanu faktycznego inspektor pracy ograniczył się tylko do analizy dokumentów, studiów procesu technologicznego, agregatów i urządzeń technologicznych, które mieszczą się, a raczej odpowiadają pojęciu kwalifikacyjnemu zawartemu w cytowanym przez organ poradniku.Okręgowy Inspektor Pracy, decyzją z dnia […] nr […] na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. i art. 19 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. Nr 89, poz. 589) po rozpoznaniu odwołania M. B. – utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.Uzasadniając swoją decyzję organ II instancji dokonał ustaleń stanu faktycznego odpowiadającym ustaleniom organu I instancji, ustosunkował się do zarzutów odwołania. W tym między innymi podniósł, że powołanie się na poradnik do ustawy o emeryturach pomostowych miało charakter posiłkowy, co nie oznacza, iż treść poradnika stanowi podstawę prawną, na której inspektor pracy wydał decyzję. Decyzja oparta została na przepisach ustawy o emeryturach pomostowych, co wynika z uzasadnienia.Po analizie prac wykonywanych przez odwołującego się, wynikających z instrukcji stanowiskowej a także art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych i załącznika Nr 1 i 2 do wymienionej ustawy stwierdził, że załączniki te zawierają zamknięty katalog-wykaz prac wykonywanych w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze, a czynności wykonywane przez wnioskodawcę im nie odpowiadają.Skargę na powyższą decyzję złożył M. B. i zarzucając jej naruszenie art. 7, art. 77 § 1 k.p.a. przez brak dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy i rozpatrzenia całego materiału dowodowego a w konsekwencji naruszenia przepisów ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych przez uznanie, że wykonywana przez niego praca nie spełnia warunków do zaliczenia jej do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o której mowa w pkt 10 załącznika Nr 1 i pkt 13 i 14 załącznika Nr 2 do w/w ustawy – wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Okręgowemu Inspektorowi Pracy we W.W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie a uzasadniając swoje stanowisko, przywołał argumenty zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:Skarga zasługuje na uwzględnienie, choć nie z przyczyn w niej wskazanych.Przedmiotem skargi jest decyzja Okręgowego Inspektora Pracy we W. z dnia […] Nr […] utrzymująca w mocy decyzję Państwowej Inspekcji Pracy, Inspektora Pracy Okręgowego Inspektoratu Pracy we W., Oddział w L. z dnia […] nr […] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego wszczętego wnioskiem M. B. w wpisaniu do ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.Materialnoprawną podstawę do wydania decyzji stanowił przepis ustawy z dnia 13 kwietnia 2007r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. 2007r., Nr 89, poz. 589 ze zm.) – zwanej dalej ustawą oraz przepisy ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2008, Nr 237 poz. 1656 ze zm.) zwanej dalej ustawą pomostową.Legitymację do rozpoznania wniosku o umieszczenie pracownika w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przyznaje organom Państwowej Inspekcji Pracy art. 11a ustawy, który stanowi, że właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione do nakazania pracodawcy umieszczenia pracownika w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o której mowa w art. 41 ust. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych, wykreśleniu go z ewidencji oraz sporządzania korekty dokonanego wpisu do tej ewidencji.Zasady postępowania przed organami Państwowej Inspekcji Pracy określa art. 12 ustawy, który mówi że w postępowaniu przed organami Państwowej Inspekcji Pracy w sprawach nieuregulowanych w ustawie bądź w przepisach wydanych na jej podstawie albo w przepisach szczególnych stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000r. Nr, 98, poz. 1071 ze zm.). Omawiana ustawa w art. 33 ust. 1 pkt 1 stanowi, że w wyniku ustaleń dokonanych w toku kontroli właściwy inspektor pracy wydaje decyzje, o których mowa w art. 11 pkt 1-4, 6 i 7 oraz art. 11a.W dalszej części rozdziału 4 mówiącego o postępowaniu kontrolnym (art. 34 – art. 37) brak jest jakichkolwiek uregulowań dotyczących spraw zleconych do rozpoznania organom Państwowej Inspekcji Pracy art. 11 a ustawy.Również ustawa o emeryturach pomostowych nie zawiera żadnych uregulowań dotyczących postępowań w sprawach wpisywania do ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.Zatem uznać należy, że do postępowania w omawianych sprawach mają zastosowanie przepisy kodeksu postępowania administracyjnego.Stanowią one w art. 104 k.p.a., że organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji administracyjnej, chyba, że przepisy stanowią inaczej (ust. 1). Decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji (ust. 2).Organy jako podstawę wydania decyzji wskazały – organ I instancji art. 105 § 1 k.p.a, organ II instancji art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a.Art 105 § 1 k.p.a. mówi, że gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania.W ocenie Sądu brak jest podstaw do zastosowania w niniejszej sprawie art. 105 § 1 k.p.a. a sentencja decyzji winna mieć charakter merytoryczny. Postępowanie bowiem w sprawie nie jest bezprzedmiotowe.Bezprzedmiotowość oznacza, że brak jest któregoś z elementów materialnego stosunku prawnego, wobec tego nie można wydać decyzji, załatwiającej sprawę przez rozstrzygnięcie co do istoty. (Komentarz do kodeksu postępowania administracyjnego. B. Adamiak, J. Borkowski, Wydawnictwo C.H. Beck Warszawa 2005 str. 485).Niewątpliwie taka sytuacja nie ma miejsca w niniejszej sprawie. Nie ma bowiem elementu bezprzedmiotowości postępowania rozumianego w sposób przedstawiony wyżej a wniosek skarżącego należało rozpoznać merytorycznie.W związku z tym organ I instancji naruszył art. 105 § 1 pkt 1 k.p.a., natomiast organ II instancji powołany wcześniej art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. Uchybienie procesowe – nie rozpoznanie merytorycznie wniosku skarżącego o wpisaniu do ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze jest istotnym naruszeniem przepisów postępowania dlatego też Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit "c" ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 151, poz. 1071 ze zm.) orzekł jak wyżej.