Sygnatura:
6110 Podatek od towarów i usług
Hasła tematyczne:
Podatek od towarów i usługPrawo pomocy
Skarżony organ:
Dyrektor Izby Skarbowej
Data:
2010-02-17
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
Treść wyniku:
Odmówiono przyznania prawa pomocy
Sędziowie:
Małgorzata Jużków /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Jużków po rozpoznaniu w dnia 26 stycznia 2011 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi M.S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia […] r. nr […] w przedmiocie podatku od towarów i usług w kwestii wniosku o przyznanie prawa pomocy obejmującego zwolnienie z obowiązku uiszczenia wpisu sądowego od wniesionej skargi kasacyjnej postanawia: odmówić stronie skarżącej przyznania prawa pomocy.

Uzasadnienie wyroku

UZASADNIENIE.Wyrokiem z 5 sierpnia 2010 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę M. S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia […] r. nr […] w przedmiocie podatku od towarów i usług za czerwiec 2004 r. Wyrok wraz z uzasadnieniem został doręczony pełnomocnikowi skarżącego w dniu […] r.W dniu […]r. (data stempla pocztowego) wpłynęła skarga kasacyjna od powyższego wyroku oraz pismo pełnomocnika wraz z wnioskiem o prawo pomocy w postaci zwolnienia skarżącego z ponoszenia kosztów sądowych ze względu na trudną sytuację materialną.W uzasadnieniu podkreślono, że prowadzona przez skarżącego działalność gospodarcza w roku […] i […] przyniosła straty. Nadto od […]r. żyje z żoną w separacji i aktualnie zamieszkuje z rodzicami, którzy nie są osobami majętnymi. Ciąży na nim obowiązek spłaty kredytu hipotecznego, gdyż ma rozdzielność majątkową z żoną. Nie posiada oszczędności ani innych przedmiotów majątkowych, które można by spieniężyć. Prowadzona działalność gospodarcza z racji zajęć komorniczych podlega znacznym ograniczeniom.Pismem z […] r. pełnomocnik został wezwany do uzupełnienia i uprawdopodobnienia danych zawartych we wniosku o prawo pomocy w terminie 7 dni od daty wezwania. W piśmie wskazano przykładowo dokumenty, jakie mogą być złożone.W odpowiedzi na powyższe pełnomocnik przedłożył część dokumentów i złożył wniosek o wydłużenie terminu do złożenia pozostałych do dnia […] r. W terminie tym żadne dodatkowe dokumenty nie zostały jednak złożone.Postanowieniem z dnia 21 grudnia 2010 r. Referendarz sądowy odmówił wnioskodawcy przyznania prawa pomocy. Postanowienie to zostało doręczone pełnomocnikowi w dniu […] r. i zostało zaskarżone w terminie wniesieniem sprzeciwu. W uzasadnieniu podkreślono, że niezasadnie przyjęto, iż skarżący uchyla się od nałożonych na niego wezwaniem obowiązków wykazania okoliczności wskazanych we wniosku, gdyż jest chory od […] r. (do […] r.) i z tej racji nie mógł przedłożyć stosownych dokumentów. W związku z powyższym pełnomocnik wniósł o wyznaczenie nowego terminu do przedłożenia dokumentów i ponowne rozpatrzenie wniosku o prawo pomocy.Na wstępie należy wyjaśnić, iż zgodnie z art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. – dalej p.p.s.a.) w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, zarządzenie lub postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.Sąd nie znalazł podstaw do odrzucenia sprzeciwu wniesionego na postanowienie referendarskie z dnia 21 grudnia 2010 r., a zatem kwestia przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych podlegała rozpoznaniu przez Sąd.Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:Stosownie do treści art. 243 § 1 p.p.s.a. prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w jego toku. Obejmuje ono zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego (..) – art. 244 § 1 p.p.s.a. i może być przyznane w zakresie całkowitym i częściowym – art. 245 § 1 wyżej wskazanej ustawy. Pełnomocnik skarżącego złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy tylko w zakresie zwolnienia z kosztów sądowych.Wniosek o przyznanie prawa pomocy strona składa na stosownym formularzu (art. 257 p.p.s.a.), a kiedy jego treść okaże się niewystarczająca do oceny jej rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego winna go uzupełnić w zakreślonym terminie zgodnie z wezwaniem Sądu (art. 255 p.p.s.a.), gdyż to na stronie, która ubiega się o przyznanie jej prawa pomocy ciąży obowiązek uprawdopodobnienia okoliczności uzasadniających jego przyznanie. Taka sytuacja zaistniała w niniejszej sprawie i reprezentujący skarżącego pełnomocnik został wezwane do wykazania prawdziwości zapisów zawartych w przedłożonym Sądowi wniosku o prawo pomocy.Należy podkreślić, że instytucja ta stanowi wyjątek od generalnej zasady odpłatności wymiaru sprawiedliwości obowiązującej w procedurach sądowych, w tym w postępowaniu przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi (art. 214 § 1). Koszty sądowe obejmują opłaty sądowe i zwrot wydatków. Opłatami sądowymi są wpis i opłata kancelaryjna (art. 211 i art. 212 § 1 p.p.s.a.).Sąd po dokonaniu wnikliwej analizy przedstawionych przez stronę dokumentów i złożonych oświadczeń ustalił, ze strona skarżąca nie uprawdopodobniła, że nie posiada żądnych środków na ponoszenie kosztów postępowania sądowego a w szczególności uiszczenia wpisu sądowego od skargi kasacyjnej.Jako uzasadnienie złożonego wniosku strona wskazała, że nie posiada środków finansowych na dochodzenie swoich spraw w sądzie, gdyż prowadzona działalność gospodarcza przynosi straty a on ani jego rodzice nie dysponują wolnymi środkami finansowymi. Nadto ciążą na nim zobowiązania z tytułu kredytu hipotecznego i zajęcia komornicze, a z żoną pozostaje w separacji.Skarżący został wezwany do uzupełnienia wniosku o prawo pomocy pismem z […] r. W wezwaniu zakreślono termin 7 dni, który został wydłużony do […] r. Jednakże nawet w wyznaczonym przez siebie terminie skarżący nie przedłożył nowych dokumentów obrazujących jego aktualną sytuacje majątkową. Również do sprzeciwu nie załączono żadnych dodatkowych dokumentów.Należy podkreślić, że przedstawione przez wnioskodawcę dokumenty nie dają rzeczywistego obrazu jego sytuacji materialnej i możliwości płatniczych. Zawierają w sobie wiele informacji sprzecznych lub wątpliwych. Z jednej strony skarżący wskazuje, że pozostaje z żoną Ż.J. Ż. w separacji od […] r., ale nie potwierdza tej okoliczności żadnym dokumentem. Wskazuje jedynie na dobrowolną umową z […] r. o rozdzielności majątkowej z chwilą zawarcia związku małżeńskiego zawartą przed notariuszem. Również nie wykazał stanu majątkowego własnego ani rodziców, na których utrzymaniu czy we wspólnym gospodarstwie pozostaje. Bezsporne pozostaje zaciągnięcie kredytu hipotecznego w "A" Bank we W. na kwotę […] zł w dniu […] r. do spłaty w […] ratach do […] r. Nie wiadomo jednak jakiej nieruchomości on dotyczy, skoro skarżący nie posiada żadnego majątku. Również tytuły wykonawcze dotyczą zaległości w podatku dochodowym i podatku VAT wynikających z decyzji organów podatkowych będących przedmiotem sporu w […] sprawach sądowych. Należy też wskazać, że jak wynika z polecenia przelewu wpis od skargi został opłacony przez Ż.J. Ż.-S. czyli żonę skarżącego.Okoliczności podniesione w sprzeciwie również nie dają podstawy do przyjęcia, że skarżący nie jest w stanie uiścić wpisu sądowego. Wniesiono o przedłużenie terminu do wykazania sytuacji materialnej skarżącego, uzasadniając wcześniejsze jego niedotrzymanie chorobą wnioskodawcy. W tym miejscu Sąd zauważa, iż wnioskodawca jest reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika a nawet w przypadku konieczności osobistego gromadzenia dokumentów było to możliwe wcześniej lub przez złożenie kolejnego wniosku o wydłużenie terminu do ich przedłożenia. Termin został określony na dzień […] r., zgodnie ze wskazaniem pełnomocnika. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż skarżący korzystał ze zwolnienia lekarskiego do dnia […] r., a sprzeciw został wniesiony […] r. (data stempla pocztowego). Mimo to nie zostały przedłożone wraz z jego wniesieniem żadne nowe dokumenty obrazujące aktualną sytuację majątkową wnioskodawcy. Należy również wyjaśnić, że wezwanie wskazywało przykładowe dokumenty i skarżący mógł okazać te dokumenty lub inne, które pozwalałyby określić jego dochody miesięczne, koszty utrzymania, posiadany majątek czy inne zobowiązania i zadłużenia jakie posiada do spłaty, uniemożliwiające ponoszenie kosztów sądowych.Przypomnieć zatem przyjdzie, że w świetle przedstawionych wyżej zasad udzielania prawa pomocy, Sąd rozpoznając wnioski w tym zakresie bierze pod uwagę tylko rzeczywistą i aktualną sytuację majątkową wnioskodawcy. Na nim zaś ciąży obowiązek uprawdopodobnienia, nawet nie wykazania, że nie jest w stanie uiścić należnego wpisu od skargi kasacyjnej. Nie bez znaczenia pozostaje, uiszczony w dniu […] r. wpis od skarg wniesionych do tut. Sądu w łącznej kwocie […] zł (od niniejszej skargi wpis wynosił 465,00 zł). Tym samym wnioskodawca winien wykazać pogorszenie się jego sytuacji majątkowej po tej dacie, gdyż wpis od skargi kasacyjnej wynosi połowę wpisu od skargi, nie mniej jednak niż 100,00 zł (§ 4 rozporządzenia Ministra finansów z 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przez sądami administracyjnymi, Dz. U. Nr 221, poz. 2193). Nie jest też możliwe wskazywanie kolejnego terminu do uprawdopodobnienia sytuacji materialnej skarżącego na etapie rozpatrywania sprzeciwu, gdyż ustawa nie przewiduje żadnych warunków formalnych jego złożenia.Mając na względzie powyższe na zasadzie art. 260 i art. 254 § 1 w zw. z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Sąd uznał, że strona skarżąca (ani jej pełnomocnik) nie wykazała zasadność złożonego wniosku i odmówił przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.