Sygnatura:
6111 Podatek akcyzowy
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Dyrektor Izby Celnej
Data:
2009-07-30
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Treść wyniku:
odmówiono zwolnienia od kosztów sądowych
Sędziowie:
Tadeusz Wołek /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym : Przewodniczący : Sędzia WSA Tadeusz Wołek po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2011 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku J. C. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym przez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi J. C. na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia 29 maja 2009 r. nr […] w przedmiocie podatku akcyzowego za miesiąc lipiec 2002 r. postanawia odmówić skarżącemu przyznania prawa pomocy

Uzasadnienie wyroku

J. C. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia 29 maja 2009 r. Nr […] w przedmiocie podatku akcyzowego za miesiąc lipiec 2002 r.Postanowieniem z dnia z dnia 5 listopada 2009 r. referendarz sądowy oddalił wniosek skarżącego z dnia 1 lipca 2009 r. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.W następstwie wniesienia sprzeciwu przez skarżącego od tego postanowienia, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie postanowieniem z dnia 21 czerwca 2010 r. odmówił przyznania prawa pomocy.Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 12 sierpnia 2010 r. sygn. I GZ 269/10 oddalił zażalenie J. C. na powyższe postanowienie.Zarządzeniem z dnia 17 września 2010 r. skarżący został wezwany do uiszczenia wpisu sądowego od skargi. W odpowiedzi na to wezwanie skarżący w dniu 12 października 2010 r. złożył kolejny wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych.Wniosek uzasadniony został faktem, iż w obecnej chwili skarżący utrzymuje się jedynie renty w wysokości 942,64 zł, z czego 300 zł przekazywane jest na konto komornika, jest to wynikiem toczącego się postępowania egzekucyjnego. Suma zadłużenia wobec kontrahentów, w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą wyniosła na dzień 8 października 2010 r. 3.095.347,00 zł. Ponadto posiada liczne zobowiązania finansowe zaciągnięte w związku z toczącymi się postępowaniami sądowymi.W chwili obecnej skarżący nie korzysta z pomocy żony – M. C. oraz syna Ł. C. Zamieszkuje u teściowej, a otrzymywane świadczenie rentowe pozwala jedynie na pokrycie kosztów leczenia oraz utrzymania na poziomie minimum egzystencji. Do pisma z dnia 26 listopada 2010 r. pełnomocnik skarżącego dołączył oświadczenie skarżącego, w którym potwierdza on, iż pozostaje w rozdzielności majątkowej z żoną, pełnomocnik reprezentujących skarżącego w chwili obecnej nie pobiera wynagrodzenia za wykonywaną usługę, w środkach trwałych firmy widniej jedynie samochód Ford Aerorstar Van-KKS z 1993 r. Jest on uszkodzony i służy do wystawienia reklamy. Nie jest właścicielem domu ani mieszkania. Zamieszkuje w domu teściowej, nie ponosi żadnych kosztów jego utrzymania. Nie korzysta z pomocy opieki społecznej. Nadto do pisma dołączone zostały następujące dokumenty – zeznanie podatkowe za rok 2009, deklaracja VAT za miesiące sierpień, wrzesień, października 2010 r., historia rachunku bankowego za miesiące lipiec, sierpień, wrzesień 2010 r., zawiadomienia o zajęciu rachunków bankowych, zawiadomienie o wpisie hipotek kaucyjnych, protokół z dnia 15 lutego 2010 r. o stanie majątkowym skarżącego sporządzony przez Naczelnika Urzędu Skarbowego oraz kserokopię aktu notarialnego znoszącego majątkową wspólność ustawową.Referendarz sądowy postanowieniem z dnia 21 grudnia 2010 r. oddalił wniosek skarżącego o zwolnienie od kosztów sądowych.Skarżący wniósł sprzeciw od powyższego postanowienia.Podniósł, że sytuacja materialna skarżącego od czasu złożenia skargi uległa znacznemu pogorszeniu, bowiem w chwili obecnej, wobec diametralnej zmiany łączących go z małżonką relacji, nie może już liczyć na pomoc materialna z jej strony a zatem zmuszony jest utrzymywać się jedynie ze świadczenia rentowego w wysokości 942, 64 zł (dotychczas otrzymywał od żony i syna dodatkową pomoc finansową wysokości około 1200 zł miesięcznie. Skarżący prowadzi, zatem odrębne gospodarstwo domowe, samodzielnie pokrywa koszty swojego utrzymania w szczególności koszty jedzenia, lekarstw i środków czystości. Na miesięczne utrzymanie skarżący przeznacza kwotę około 650 zł, co świadczy, iż w rzeczywistości egzystuje na poziomie minimum socjalnego.Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:Zgodnie z treścią art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r., nr 153, poz.1270 ze zm.) zwanej dalej p.p.s.a., w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, zarządzenie lub postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Na postanowienie przysługuje zażalenie.Rozpoznanie, zatem ponowne wniosku skarżącego z dnia 12 października 2010 r. o przyznanie prawa pomocy, jako kolejnego wniosku, winno nastąpić w kontekście art. 165 p.p.s.a., zgodnie z którym "postanowienia niekończące postępowania w sprawie mogą być uchylane i zmieniane w skutek zmiany okoliczności sprawy, chociażby były zaskarżone, lub nawet prawomocne", z uwzględnieniem przepisów materialnych stanowiących podstawę przyznania prawa pomocy.Stosownie do art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Wskazany przepis stanowi odstępstwo od generalnej zasady ponoszenia kosztów postępowania sądowoadministracyjnego zawartej w art. 199 p.p.s.a. Strona ubiegająca się o przyznanie prawa pomocy musi zatem uprawdopodobnić, iż jej sytuacja majątkowa jest na tyle trudna, że uzasadnia wyjątkowe traktowanie i przyznanie pomocy z budżetu państwa. Przesłanki przyznania prawa pomocy są przy tym określone ogólnie, a więc uznaniu sądu pozostawił ustawodawca ocenę okoliczności przemawiających za rozstrzygnięciem korzystnym dla strony.Zdaniem Sądu przyjmując nawet, że aktualna sytuacja materialna skarżącego od czasu złożenia skargi uległa znacznemu pogorszeniu, skarżący nie wykazał obiektywnego i rzeczywistego braku możliwości poniesienia wymaganych kosztów.Skarżący, bowiem poczynając od pierwszego wniosku o przyznanie prawa pomocy, poprzez sprzeciw, zażalenie na postanowienie z dnia 21 czerwca 2010 r., powtórny wniosek o przyznanie prawa pomocy z dnia 12 października 2010 r., kolejny sprzeciw, konsekwentnie odmawia przedstawienia informacji o sytuacji finansowej żony M. C. powołując się na rozdzielność majątkową, co nie pozwala na prawidłowe zweryfikowanie aktualnej sytuacji finansowej skarżącego.Aktualne pozostają, więc wskazania zawarte w postanowieniu Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 21 czerwca 2010 r. oraz w postanowieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 sierpnia 2010 r. sygn. I GZ 269/10. Powtórzyć, zatem należy, że przepisy prawa rodzinnego nakładają na małżonków i członków najbliższej rodziny obowiązki w zakresie udzielania pomocy i wsparcia finansowego członków rodziny. Stosownie do art. 27 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r., nr 9, poz. 59 ze zm.), małżonkowie są obowiązani, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zgodnie z art. 23 tej ustawy małżonkowie są zobowiązani do wzajemnej pomocy oraz do współdziałania dla dobra rodziny. Z obowiązku tego nie zwalnia drugiego małżonka nawet istnienie rozdzielności majątkowej (postanowienie NSA z dnia 29 września 2005 r., II FZ 572/05, niepubl.). W związku z powyższym, należy stwierdzić, że skarżący myli się co do skutków pozostawania z żoną w ustroju rozdzielności majątkowej. W razie ustanowienia rozdzielności majątkowej, małżonkowie nadal obowiązani są do zaspokajania potrzeb rodziny. Wykazanie zatem sytuacji materialnej obojga małżonków, przynajmniej w zakresie wystarczającym do scharakteryzowania rzeczywistych możliwości płatniczych małżonka domagającego się dofinansowania z budżetu państwa, jest w postępowaniu w przedmiocie przyznania prawa pomocy konieczne.Dlatego też mając powyższe na względzie Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.