Sygnatura:
6320 Zasiłki celowe i okresowe
Hasła tematyczne:

Skarżony organ:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Data:
2010-10-27
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu
Treść wyniku:
Odmówiono przyznania prawa pomocy
Sędziowie:
Anna Misiak /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Opolu Anna Misiak po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2011 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi S. H. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia […], nr […] w przedmiocie zasiłku okresowego na skutek wniosku skarżącej o przyznanie prawa pomocy postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy.

Uzasadnienie wyroku

S. H. wniosła skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia […], nr […] w przedmiocie zasiłku okresowego. Skarżąca złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu prośbę o przyznanie prawa pomocy zawartą w piśmie z dnia 4 grudnia 2010 r. Wobec tego, że skarżąca nie złożyła wniosku o prawo pomocy na wymaganym urzędowym formularzu, o czym stanowi art. 252 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 157, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej P.p.s.a., przesłano jej formularz wniosku PPF do wypełnienia i odesłania w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Wezwanie to zawierało pouczenie, że niezastosowanie się do niego spowoduje pozostawienie wniosku o przyznanie prawa pomocy bez rozpoznania.Jednocześnie wezwano skarżącą w trybie art. 255 P.p.s.a., mając na względzie zasadę ekonomii procesowej i szybkiego rozpoznania sprawy, oraz uwzględniając okoliczność wiedzy referendarza sądowego o treści składanych przez skarżącą oświadczeń w innych toczących się przed tut. Sądem sprawach, jak przykładowo sprawa o sygn. akt II SA/Op 333/10, II SA/Op 337/10, II SA/Op 403/10, II SA/Op 413/10, II SA/Op 475/10, a także informacji wynikających z załączonych do nich akt administracyjnych, do złożenia wyjaśnień i dokumentów, tj.- przedłożenia wyciągów z posiadanych przez wszystkich członków gospodarstwa domowego wnioskodawczyni rachunków bankowych, w tym kont i lokat dewizowych z ostatnich trzech miesięcy,- przesłanie dowodu potwierdzającego odbycie przez P. H. leczenia […] z uwzględnieniem kosztów tego leczenia,- przesłania dowodu otrzymania przez rodzeństwo P. H. pieniędzy z podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości rolnej z zabudowaniami w K., dokonanej w 2009 r., przez P. H. za cenę 360000 zł, na podstawie aktu notarialnego Repertorium A numer […], podpisanego w dniu […], gdyż o przekazaniu pieniędzy rodzeństwu oświadczyła m.in. w sprawie II SA/Op 333/10, II SA/Op 337/10, II SA/Op 403/10, II SA/Op 405/10. II SA/Op 407/10,- przesłania dokumentów potwierdzających korzystanie z ewentualnych pożyczek lub kredytów,- przesłania dokumentów potwierdzających ewentualne zadłużenia,- wskazania czy syn P. H. wchodzi w skład wspólnego gospodarstwa domowego, jeśli tak to czy pracuje i jaki osiąga z tego tytułu dochód, a jeśli nie pracuje to zaświadczenia o rejestracji jako bezrobotny.Wezwanie to zawierało pouczenie, że niezastosowanie się do niego w części dotyczącej złożenia wyjaśnień i nadesłania dokumentów w zakreślonym terminie, może być uznane za niewykazanie spełniania przesłanek warunkujących przyznanie prawa pomocy i skutkować jego odmową.Wezwania były zawarte w piśmie z dnia 13 grudnia 2010 r., zostało ono doręczone skarżącej w dniu 16 grudnia 2010 r. Skarżąca w dniu 23 grudnia 2010 r. (data nadania przesyłki w placówce pocztowej), złożyła w tut. Sądzie wypełniony formularz wniosku o przyznanie prawa pomocy oraz pismo z dnia 19 grudnia 2010 r. (k. 29 akt).We wniosku o przyznanie prawa pomocy wniosła o ustanowienie adwokata, gdyż sytuacja ubóstwa nie pozwala jej na zatrudnienie go, a charakter sprawy jest trudny, jest bezrobotna, zarejestrowana w PUP […] nr […], ma na utrzymaniu dwójkę uczących się dzieci, w rodzinie jest niepełnosprawny mąż, prowadzi on odrębne gospodarstwo domowe z uwagi na niskie świadczenie z KRUS. Wskazała, że nie ma żadnego majątku, poza mieszkaniem o wielkości 48,65 m 2, co do nieruchomości rolnej oświadczyła, że "od 10 lat zaprzestanie – nie dotyczy". W rubryce nr 8 wniosku dotyczącej stanu majątkowego osób pozostających z nią w gospodarstwie domowym wpisała, że otrzymuje zasiłek rodzinny w kwocie 189 zł, dodatek mieszkaniowy 232,24 zł i alimenty wynoszące 30 zł od 1 grudnia 2010 r., pomoc społeczna wynosi 421,24 zł. łączny dochód jej gospodarstwa domowego to zatem 640,24 zł miesięcznie. Stypendia socjalne za 2009/2010 wynosiły dla trójki dzieci 850 zł.W piśmie z dnia 19 grudnia 2010 r., skarżąca oświadczyła, że członkowie jej gospodarstwa domowego, jak i mąż nie posiadają oszczędności. P. H. leczył się prywatnie poza […] i niepotrzebne były dowody zapłaty, a skarżąca stwierdziła, że nie ma pieniędzy na dojazdy po pokwitowanie, które nie dotyczą jej ubóstwa. Ze sprzedaży nieruchomości rolnej rodzeństwo otrzymało pieniądze zgodnie z wolą rodziców, a zagadnienie sprzedaży jest już przedawnione w myśl przepisów stosowanych w uzasadnieniach odmów. Skarżąca podała też, że nie ma zadłużeń na mieszkaniu, gdyż spowodowałyby one zerwanie dodatku mieszkaniowego. Syn P. nie pracuje, jeszcze nie jest zarejestrowany. Ponadto podniosła, że nie ma pieniędzy na potwierdzenia kredytów i pożyczek oraz, że pomoc prawna przyznano jej w 7 sprawach na 43.W tym miejscu należy wyjaśnić, że w związku z ujawnieniem przy rozpoznawaniu w Wydziale I tut. Sądu spraw o sygn. akt I SA/Op 460/09 w przedmiocie płatności do gruntów rolnych za 2007 r. i sygn. akt II SA/Op 461/09 w przedmiocie przyznania pomocy finansowej z tytułu wspierania gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania za 2007 r., faktu sprzedaży przez męża skarżącej w 2009 r. gospodarstwa rolnego w K. za kwotę 360000 zł, co wynikało z załączonej kopii aktu notarialnego Repertorium A numer […] z dnia […], zapłata ceny miała nastąpić ratami pierwsza w kwocie 190000 zł do dnia podpisania aktu notarialnego, następnie do dnia 31 grudnia 2008 r. – 60000 zł, do dnia 30 czerwca 2009 r. – 60000 zł, i do dnia 31 grudnia 2009 r. – 50000 zł., referendarz sądowy uznał, iż zachodzi wątpliwość co do stanu majątkowego skarżącej i jej rodziny. Wprawdzie jak podaje skarżąca jej mąż P. H. nie tworzy wspólne z nią i jej dziećmi gospodarstwa domowego, pomimo, że jest zameldowany na stałe pod tym samym adresem, i jak wynika z jego podpisu na zwrotnym pocztowym potwierdzeniu odbioru pisma wysyłanego z tut. Sądu bywa on we wspólnym miejscu zamieszkania (zwrotne potwierdzenie odbioru z dnia 16 sierpnia 2010 r., K-51 akt, sygn. akt II SA/Op 337/10), jednakże zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżonkowie są zobowiązani do wzajemnej pomocy dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. Stanowi o tym art. 23 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego o treści: "Małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli." Wobec tego w ocenie referendarza sądowego należało wyjaśnić, czy mąż skarżącej dysponuje kwotą uzyskaną ze sprzedaży gospodarstwa rolnego i czy ma on środki na zapewnienie wsparcia rodzinie. Dlatego skarżąca została wezwana do wyjaśnienia powyższej kwestii.Ponadto, jak już wspomniano, skarżąca składała wnioski o prawo pomocy w innych postępowaniach toczących się przed tut. Sądem, referendarz sądowy prowadząc w nich postępowanie wzywał skarżącą do uzupełnienia danych zawartych we wniosku o przyznanie prawa pomocy. Skarżąca przesłała wówczas zaświadczenia z Urzędu Skarbowego o wysokości jej dochodów, wynikało z nich, że jest ona opodatkowana wspólnie z mężem, ich dochód w 2008 r. wynosił 9107,95 zł (k. 138 akt o sygn. I SA/Op 497/09), a w 2009 r. wynosił 9066,72 zł (k. 137 akt o sygn. I SA/Op 497/09). Podała, iż mąż jest właścicielem samochodu marki […], zdaniem skarżącej ma on wartość rynkową w kwocie 9 tys. zł (pismo skarżącej z dnia 4 sierpnia 2010 r. k. 46 akt o sygn. II SA/Op 333/10 i pismo z dnia 5 sierpnia 2010 r. k. 43 o sygn. II SA/Op 337/10).Działając w oparciu o art. 258 § 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz 1270 z zm.), zwanej dalej P.p.s.a, referendarz sądowy zważył, co następuje:Skarżąca wniosła o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia adwokata, czyli stosownie do art. 245 § 3 P.p.s.a., o prawo pomocy w zakresie częściowym. Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a., przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Istota instytucji procesowej prawa pomocy przejawia się w tym, że obejmuje ona zwolnienie strony od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego ( art. 244 § 1 P.p.s.a. ). Zaznaczenia wymaga, że w myśl art. 243 § 1 i 252 P.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek, złożony na urzędowym formularzu, który powinien zawierać oświadczenie strony obejmujące dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach, a jeżeli wniosek składa osoba fizyczna, ponadto dokładne dane o stanie rodzinnym oraz oświadczenie strony o niezatrudnianiu lub niepozostawaniu w innym stosunku prawnym z adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub rzecznikiem patentowym. W każdym przypadku gdy sąd uzna, że oświadczenie strony zawarte we wniosku o przyznanie prawa pomocy jest niewystarczające do oceny jej rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego lub budzi wątpliwości, powinien wezwać stronę o złożenie dodatkowego oświadczenia lub przedłożenia dokumentów źródłowych dotyczących jej stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego (art. 255 P.p.s.a. ).Podkreślić należy, iż użycie w przywołanych powyżej przepisach określenia "gdy osoba ta wykaże" oznacza, że ciężar dowodu spoczywa na stronie, która ubiega się o przyznanie prawa pomocy i to ona ma przekonać sąd, iż znajduje się w sytuacji, która uniemożliwia poniesienie jej jakichkolwiek kosztów postępowania lub poniesienie pełnych kosztów postępowania, czyli że spełnia przesłanki przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym lub całkowitym. Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę i pogląd ten należy podzielić, że strona powinna należycie uzasadnić i uprawdopodobnić okoliczności, które podaje we wniosku o przyznanie prawa pomocy. Jeżeli fakty, które podaje we wniosku, nie znajdują pokrycia w aktach sprawy lub pozostają w sprzeczności z zawartymi tam informacjami o stanie majątkowym strony, istnieją podstawy do odmowy przyznania prawa pomocy ( por: post. NSA z dnia 9 września 2004 r., FZ 360/04, niepubl. ).W ocenie referendarza tak jest w niniejszej sprawie. Skarżąca pomimo wezwania i pouczenia jej o skutkach nie zastosowania się do jego treści, nie wyjaśniła wątpliwości odnoszących się do stanu majątkowego jej i jej rodziny. Należy w tym miejscu wyjaśnić, że skarżąca tłumaczyła fakt nie występowania do swojego męża o podwyższenie alimentów na wspólne dzieci jego niskimi dochodami i złym stanem zdrowia. Według jej oświadczenia P. H. choruje na […]. Jednocześnie jak opisano wyżej ujawniono w aktach sądowych dotyczących innej sprawy, fakt sprzedaży przez męża skarżącej w 2009 r. gospodarstwa rolnego w K. za kwotę 360000 zł. Skarżąca wiedziała o tej transakcji, gdyż występowała w niej, co ukazuje akt notarialny, jako pełnomocnik męża. Skarżąca wezwana do wyjaśnienia co stało się z suma uzyskaną ze sprzedaży gospodarstwa, wyjaśniła, że 60000 zł mąż przeznaczył na leczenie, a resztę kwoty podzielono pomiędzy jego rodzeństwo. Wezwana do przedłożenia dowodów na powyższe okoliczności, oświadczyła, że nie jest w stanie ich przedstawić. W tej sytuacji trudno jest dać wiarę twierdzeniom skarżącej, a kwota ze sprzedaży gospodarstwa męża, co do której nie jest w stanie przedstawić dowodów jej rozdysponowania, jest na tyle duża, że w ocenie referendarza zasadniczo zmienia ona jego sytuację materialną i powoduje, że ma on realną możliwość uczestniczenia w pokrywaniu wydatków rodziny. Zdaniem referendarza można uzyskać dowody leczenia męża, które jak należy zakładać przeprowadzał uprawniony lekarz lub jednostka medyczna. Mogą mieć one formę np. zaświadczenia wystawionego w oparciu o dokumentację medyczną. Również w ocenie referendarza uzyskanie stosownych oświadczeń od rodzeństwa męża na okoliczność uzyskania przez nie kwot z podziału sumy ze sprzedaży nie wydaje się niemożliwe. Ponadto, oprócz przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, za przyjęciem przez referendarza, że sytuacja finansowa męża skarżącej ma wpływ na kwestię przyznania jej prawa pomocy przemawia to jak tłumaczone jest pojęcie "stan majątkowy strony" na tle orzecznictwa związanego z prawem pomocy. W postanowieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 maja 2006 r. , sygn. I OZ 657/0, teza 1, System Informacji Prawnej Lex nr 181557, orzeczono, że "Art. 252 § 2 P.p.s.a., nie można interpretować wąsko, gdyż pojęcie "stanu majątkowego strony" nie jest tożsame z pojęciem "jej majątku". Jest ono zakresem zbliżone do pojęcia "sytuacji majątkowej", która obejmuje również dochody i majątek osób prowadzących z wnioskodawcą wspólne gospodarstwo domowe, czy też w inny sposób wpływających na jego możliwości finansowe. Niewątpliwie wpływa na sytuację skarżącej i jej dzieci ma też sytuacja majątkowa jej męża, stąd referendarz sądowy poczynił próby jej ustalenia.Reasumując skarżąca mogła przedłożyć w ocenie referendarza dokumenty wymienione w wezwaniu na okoliczność rozdysponowania pomiędzy rodzeństwo męża kwoty ze sprzedaży jego gospodarstwa rolnego, a także na okoliczność wydatkowania na leczenie […] uzyskanych z tego tytułu przez męża 60000 zł. Nieprzedłożenie ich zatem należy potraktować jako niewykazanie, że spełnia przesłanki przyznania jej prawa pomocy. W świetle obowiązującego orzecznictwa sądów administracyjnych "Skoro strona uchyliła się od przedstawienia wskazanej przez WSA dokumentacji, do dostarczenia, której została zobowiązana na podstawie art. 255 P.p.s.a, powinna liczyć się z tym, że sąd nie będzie miał wystarczających podstaw do uznania jej oświadczeń i twierdzeń za uprawdopodobnione, a tym samym uzasadniające przyznanie prawa pomocy." (patrz postanowienie Naczelnego Sadu Administracyjnego z dnia 23 lipca 2009 r., sygn. akt II FZ 260/09, niepubl., System Informacji Prawnej Lex nr 552702). Pogląd taki wyraził też Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 28 stycznia 2009 r., sygn. akt II FZ 525/08, niepubl., System Informacji Prawnej Lex nr 551932 : "Skoro strona uchyliła się od przedstawienia wskazanej przez WSA dokumentacji, powinna liczyć się z tym, że sąd nie będzie miał wystarczających podstaw do uznania jej oświadczeń i twierdzeń za uprawdopodobnione, a tym samym przyjęcia, iż strona wykazała przesłanki uzasadniające przyznania prawa pomocy. Zgodnie z art. 243 P.p.s.a. sąd administracyjny orzeka o przyznaniu prawa pomocy jedynie na wniosek strony, zatem to w jej interesie jest przedstawienie i uwiarygodnienie okoliczności uzasadniających ten wniosek." oraz w postanowieniu z dnia 28 stycznia 2009 r., sygn. akt II GZ 332/08, niepubl. System Informacji Prawnej Lex nr 551914: "Uzyskanie dodatkowego oświadczenia strony lub dokumentów źródłowych dotyczących stanu majątkowego w trybie art. 255 P.p.s.a. służy uzupełnieniu stanu wiedzy o sytuacji stron. Sąd zwraca się do strony, jeśli w toku badania akt sprawy dojdzie do wniosku, że dane w nich zawarte są niewystarczające do oceny, czy zachodzą przesłanki do przyznania prawa pomocy. Niezastosowanie się strony do wezwania sądu odnosi ten skutek, że w sytuacji pełnego wyjaśnienia okoliczności sprawy sąd musi odmówić przyznania prawa pomocy."Skarżąca nie wykazała, że jej mąż faktycznie nie dysponuje już pieniędzmi uzyskanymi ze sprzedaży gospodarstwa w K., z których mógłby wspomóc rodzinę, ani też nie wykazała w jaki sposób ona sama utrzymuje się, a tym samym skarżąca nie uprawdopodobniła, że spełnia przesłanki do przyznania prawa pomocy w zakresie ustanowienia dla niej adwokata.Ponadto trzeba wyjaśnić, że nie może mieć wpływu na obecne rozstrzygnięcie referendarza fakt, że wcześniej przyznawał on skarżącej prawo pomocy. Przy wydawaniu pozytywnych dla skarżącej rozstrzygnięć, nie był znany referendarzowi fakt sprzedaży przez jej męża gospodarstwa rolnego za znaczną kwotę, ani też fakt, że jedno z dzieci nie jest już na utrzymaniu skarżącej.Również to stanowisko referendarza znajduje poparcie w orzecznictwie, zgodnie z postanowieniem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 listopada 2008 r., system Informacji Prawnej Lex nr 550325; "Rozbieżna kwalifikacja w poszczególnych sprawach kondycji finansowej tego samego wnioskodawcy – na gruncie przesłanek warunkujących przyznanie prawa pomocy – w sytuacji, gdy w żadnej z tych spraw nie doszło do zmiany sytuacji materialnej strony w stosunku do pozostałych spraw, godzi w zasadę zaufania obywatela do państwa wynikającą z art. 2 Konstytucji.". W sytuacji skarżącej natomiast zaszły wyżej wskazane zmiany, nie doszło zatem do naruszenia przepisów prawa, a przeciwnie w ocenie referendarza należy ocenić, iż to skarżąca wybiórczo starała się przedstawić swoją sytuację materialną, nie podając od początku faktu sprzedaży gospodarstwa rolnego przez jej męża, czy ilości dzieci na utrzymaniu, którą to wykazała dopiero po wezwaniu jej do przedstawienia dokumentu potwierdzającego dalszą edukację syna czy jego status jako osoby bezrobotnej, ani też nie przedstawia żadnych dowodów na korzystanie pożyczek i kredytów, a powołuje się jedynie, że dzięki nim utrzymuje rodzinę. W tych okolicznościach należy w ślad za orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego uznać, że postawa skarżącej to "Postawa strony, która wybiórczo prezentuje dokumentację mającą potwierdzać jej sytuację majątkową uniemożliwia uzyskanie pewności, co do jej rzeczywistej sytuacji finansowej" (postanowienie z dnia 21 lipca 2008 r., Sygn. akt I FZ 287/08, System Informacji Prawnej Lex nr 494242.Błędne jest również przekonanie skarżącej, że referendarz powinien badać tylko dochody skarżącej i jej rodziny uzyskane na 3 miesiące wstecz od daty złożenia wniosku. Jak opisano wyżej sytuacja materialna strony powinna być pojmowana szeroko, a poza przywołanym wyżej orzeczeniem, to jak należy ją oceniać, obrazuje następujący wyrażony w orzecznictwie sądowoadministracyjnym pogląd, że "Ocena sytuacji materialnej nie sprowadza się tylko do stwierdzenia, że skarżący uzyskuje lub nie uzyskuje dochodów, ale również, czy posiada on majątek oraz czy posiada obiektywnie rozumiana zdolność do zdobycia potrzebnych środków finansowych" (postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 10 października 2008 r., sygn. akt II SA/Łd 480/08, System Informacji Prawnej Lex nr 504537).Termin natomiast 3 miesięcy w § 4 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie określenia wzoru i sposobu udostępnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz sposobu dokumentowania majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego wnioskodawcy (Dz. U. z dnia 30 grudnia 2003 r., Nr 227, poz. 2245), jest wymieniony przykładowo odnośnie dokumentów źródłowych, takich jak wyciągi i wykazy z posiadanych rachunków bankowych, w tym kont i lokat dewizowych. Zgodnie bowiem z § 4 w/w rozporządzenia dokumentami źródłowymi, które w przypadkach budzących wątpliwości mogą potwierdzać przedstawione przez wnioskodawcę dane o jego majątku, dochodach i stanie rodzinnym, mogą być w szczególności:1) odpisy zeznań podatkowych za ostanie dwa lata kalendarzowe:2) wyciągi i wykazy z posiadanych rachunków bankowych, w tym kont i lokat dewizowych z okresu ostatnich trzech miesięcy;3) wypisy z rejestrów urzędowych;4) odpis aktualnych bilansów;5) zaświadczenia o wysokości wynagrodzeń, honorariów i innych należności oraz otrzymywanych świadczeń z okresu ostatnich dwu lat;Przepisy dotyczące prawa pomocy stanowiące wskazówkę, co do dokumentów jakich można żądać od wnioskodawcy, nie nakazują odnosić się do jego sytuacji materialnej jedynie z okresu ostatnich 3 miesięcy, a sugerują ocenianie jego dochodów, należności itp. z okresu ostatnich 2 lat przed złożeniem wniosku i nie przewidują żadnych terminów przedawnienia.Dodatkowo przychodzi zauważyć, że ostania rata za gospodarstwo rolne miała być zapłacona P. H. na jego konto w dniu 31 grudnia 2009 r., jak wynika to z aktu notarialnego (k-41 akt), a nie w dniu 1 lipca 2009 r., jak to wywodzi skarżąca.Wobec powyższego, zdaniem referendarza sądowego należało skarżącej na podstawie art. 258 § 1 pkt 7 P.p.s.a. odmówić przyznania prawa pomocy i orzeczono jak w sentencji.