Sygnatura:
6461 Wynalazki
Hasła tematyczne:
Własność przemysłowa
Skarżony organ:
Urząd Patentowy RP
Data:
2010-11-02
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Oddalono skargę
Sędziowie:
Andrzej Wieczorek /sprawozdawca/Ewa Frąckiewicz /przewodniczący/Jolanta Królikowska-Przewłoka

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Frąckiewicz Sędziowie Sędzia WSA Jolanta Królikowska-Przewłoka Sędzia WSA Andrzej Wieczorek (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Jan Czarnacki po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 lutego 2011 r. sprawy ze skargi A. B. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia […] września 2010 r. nr […] w przedmiocie udzielenia patentu na wynalazek oddala skargę

Uzasadnienie wyroku

Pismem z dnia […] października 2010 r. A. B. (dalej skarżąca), skierowała do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargęna decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia […] września2010 r. nr […], utrzymującą w mocy decyzję tego organu z dnia […] grudnia 2009 r. odmawiającą udzielenia patentu na wynalazek.Do wydania decyzji doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym.W dniu […] lipca 2003 r. wpłynęło do Urzędu Patentowego RP podanie skarżącej o udzielenie patentu na wynalazek pt. "Sposób prowadzenia oraz interpretacji badań klinicznych produktów (molekuł substancji) działającychw mechanizmie receptorowym jako ligandy egzogenne". Organ w dniu […] listopada 2004 r. wydał skarżącej zaświadczenie potwierdzające powyższy fakt i załączył do niego opis wynalazku oraz zastrzeżenia patentowe wskazując, że są one wierną kopią dokumentów złożonych przez skarżącą w lipcu 2003 r. Podanie złożono za numerem […].Pismem z […] kwietnia 2008 r. powiadomiono skarżącą, że zgłoszony wynalazek nie spełnia wymogów art. 24 i art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.) – dalej pwp. Projekt wynalazku, zdaniem organu, nie nadaje się do opatentowaniaw kategorii ww. sposobu, ponieważ za wynalazek nie są uważane metody matematyczne. Wskazano, że z analizy treści dokumentów patentowych wynika, iż sposób według wynalazku dotyczy statystycznego ustalenia skuteczności działania ocenianego produktu u ludzi, wybranych według określonego kryterium. Urząd Patentowy RP podał, że postępowanie opisane w zastrzeżeniu nr 1 stanowi matematyczną (statystyczną) interpretację uzyskanych wyników na określonej grupie ludzi. Skarżąca w odpowiedzi na powyższe pismo, nie zgodziła się ze stanowiskiem organu i podała, że w opisie sposobu wg wynalazku nie stosuje metody matematycznej.Decyzją z dnia […] czerwca 2008 r. organ odmówił udzielenia patentuna wynalazek wskazując, że informacje zawarte w zastrzeżeniu nr 1 nie definiują żadnego konkretnego sposobu prowadzenia badań klinicznych określonej grupy substancji, a jedynie informują, jak należy interpretować wyniki badańz zastosowaniem metod statystycznych. W związku z tym organ wskazał, że skoro statystyka jest jedynym z działów matematyki, to zgłoszenie nie nadaje się do opatentowania, gdyż zgodnie z treścią art. 28 ust. 1 pwp. za wynalazki nie są uważane w szczególności metody matematyczne.Skarżąca od powyższej decyzji złożyła wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Przy rozpatrywaniu tego wniosku, organ podzielił stanowisko skarżącej,że zgłoszony projekt wynalazku nie dotyczy "metody matematycznej", nie posiadając przy tym żadnych wzorów matematycznych, lecz "sposobu postępowania" i z tego względu decyzją z dnia […] grudnia 2008 r. uchylił swoją decyzję z dnia […] czerwca 2008 r.Pismem z dnia […] kwietnia 2009 r. Urząd Patentowy RP zawiadomił skarżącą, że ubieganie się o ochronę na projekt w zakresie przedstawionymw pierwszym zastrzeżeniu jest nieuzasadnione, bo rozwiązanie jest nie ujawnionei nie udokumentowane w opisie i z tego względu istnieją przeszkody do udzielenia patentu w zakresie wskazanym przez skarżącą w tym zastrzeżeniu. Skarżącaw odpowiedzi na ww. pismo stwierdziła, że nie ma potrzeby ograniczania zakresu wnioskowanej ochrony, gdyż jeszcze przed datą zgłoszenia znany był fakt starzenia się receptorów, natomiast ona dokonała odkrycia umożliwiającego stwierdzenie,iż granica wieku 60 – 65 rok życia jest związana z tym, czy dana osoba mado czynienia z ligandem egzogennym, czy endogennym, przy czym wszystkie receptory ulegają starzeniu. Po przeanalizowaniu wyjaśnień skarżącej organ podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko i wskazał, że zgłoszenie nie może być opatentowane, gdyż nie spełnia warunków zawartych w treści art. 33 pwp., a zakres ochrony jest, zdaniem organu, niejednoznaczny, stąd nie nadaje się do stosowania.Decyzją z dnia […] grudnia 2009 r. Urząd Patentowy RP odmówił udzielenia patentu na wynalazek pt. "Sposób prowadzenia oraz interpretacji badań klinicznych produktów (molekuł substancji) działających w mechanizmie receptorowym jako ligandy egzogenne". W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ wskazał, że w nadesłanej przez skarżącą dokumentacji zgłoszeniowej, projekt nie byłw wystarczający sposób ujawniony i udokumentowany. Braki te potwierdzały także wyjaśnienia skarżącej, zawarte w piśmie z lipca 2009 r., w którym przyznała, że nie przeprowadziła żadnych badań, a dokonała tylko innej oceny badań naukowców. Zdaniem organu, projekt by nadawał się do opatentowania musi jednoznacznie wskazywać sposób realizacji i przykładami dokumentować zakres ochrony. Organ nadmienił także, że zastrzeżenia stanowiące element podania skarżącej o udzielenie patentu, mogą stanowić fragment protokołu przeprowadzania próby klinicznejz wykorzystaniem informacji, iż receptory różnie reagują na leki w związku z ich starzeniem i jako takie nie mogą być podstawą udzielenia ochrony patentowej.W dniu […] lutego 2010 r. wpłynęło do Urzędu Patentowego RP pismo skarżącej, które uznane zostało przez organ za wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.Pismem z dnia […] czerwca 2010 r. organ, w oparciu o przepis art. 136 Kodeksu postępowania administracyjnego w związku z art. 244 ust. 11 pwp., zwrócił się do skarżącej o nadesłanie wyjaśnień, które dawałyby kolejną szansę zapoznania się z jej merytorycznymi argumentami i umożliwiały obustronne zrozumienie stanowisk. Skarżąca w odpowiedzi, odnosząc się do zarzutu nieujawnienia rozwiązania podała, że opracowała je, a okoliczności zgłoszenia są jednoznaczne, co umożliwia opatentowanie wynalazku.Zaskarżoną do Sądu decyzją z dnia […] września 2010 r., Urząd Patentowy RP utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia […] grudnia 2009 r. W uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia wskazał, że na stronie piątej opisu zgłoszenia jest mowa o przykładzie, w którym jednak oprócz informacji znanych ze stanu techniki, wspomina się jedynie o tym, że: "badania należy przeprowadzić", "można wykonać", a ponadto, że "będzie można określić", "należy się spodziewać","aby zastosować". Są to, zdaniem organu, sformułowania jednoznacznie wskazujące dopiero na potrzebę wykonania doświadczeń i prób w przyszłości. Skarżąca nie podała żadnych przykładów faktycznego przeprowadzenia badań, testów, doświadczeń, które pozwoliłyby wysnuć pewne wnioski. Organ podkreślił, że umieszczenie konkretnego przykładu realizacji proponowanego rozwiązania, umożliwiłoby merytoryczne stwierdzenie, jak zostało ono przeprowadzone i czy jest ono możliwe. W związku z powyższym organ stwierdził, że nie jest możliwe uzyskanie patentu jedynie dla samej koncepcji rozwiązania, gdy zamierzonego celu nie można osiągnąć bez dodatkowej inwencji twórczej. Brak konkretnego przykładu realizacji metody uniemożliwia jej odtworzenie. Jego obecność, zdaniem organu,w zgłoszeniu wynalazku jest warunkiem niezbędnym, by ocenić zdolność patentową zgłoszenia.W skierowanym do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie piśmie (skardze) z dnia […] października 2010 r. skarżąca stwierdziła, że zgodniez przysługującym jej prawem korzysta z możliwości złożenia skargi. W piśmie tym uwagę poświęciła kwestiom nie mającym związku z meritum decyzji dotyczącej odmowy udzielenia patentu na wynalazek.W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko, wnosząc o oddalenie skargi.Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.Zgodnie z przepisem art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawoo ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, na podstawie art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) – dalej także p.p.s.a.W ocenie Sądu analizowana pod tym kątem skarga A. B., nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem zaskarżona decyzja Urzędu Patentowego RP z dnia […] września 2010 r., nr […] w przedmiocie odmowy udzielenia patentu na wynalazek, nie narusza prawa w sposób mogący mieć wpływ na wynik sprawy.Na wstępie, wobec kwestii podnoszonych w skardze, wskazać należy, że zgodnie z przepisem art. 244 ust. 14 pwp. to Prezes Urzędu Patentowego wyznacza eksperta do ponownego rozpatrzenia sprawy. Decyzję, w związku z tym, podejmują eksperci, którzy biorą udział w postępowaniu zgłoszeniowym i to zarówno ekspert rozpatrujący sprawę jako pierwszy, jak i drugi ekspert wyznaczony do ponownego rozpatrzenia sprawy. Natomiast drugi ekspert wyznaczony do ponownego rozpatrzenia sprawy, zgodnie z treścią art. 245 ust. 1 pwp., ma w wyniku ponownego jej rozpatrzenia rozstrzygnąć sprawę co do istoty, a nie oceniać orzeczenie pierwszego eksperta.Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Urząd Patentowy RP po ponownym rozpatrzeniu sprawy wnikliwie przeanalizował całą dokumentację zgłoszeniową, zarówno opis wynalazku, jak i zastrzeżenia patentowe. Dodatkowo, aby stworzyć możliwość precyzyjnego przedstawienia swojego stanowiska oraz umożliwić skarżącej ponowne zaprezentowanie jej argumentów,w dniu […] czerwca 2010 r. wezwał ją do nadesłania wyjaśnień w sprawie udzielenia patentu na zgłoszony wynalazek. Z uwagi na charakter i treść udzielonej odpowiedzi, organ przy wydawaniu zaskarżonej decyzji nie mógł otrzymanych wyjaśnień uznać za skuteczne i ostatecznie podtrzymał swoje wcześniejsze rozstrzygnięcie, odmawiając tym samym udzielenia patentu na zgłoszony przez skarżącą wynalazek.Biorąc pod uwagę materiał dowodowy załączony do akt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że wynalazek przedstawiony w zgłoszeniu […] nie został ujawniony.Zgodnie z treścią art. 24 pwp., patenty udzielane są, bez względu na dziedzinę techniki, na wynalazki, które są nowe, posiadają poziom wynalazczyi nadają się do przemysłowego stosowania.Stosownie do przepisu art. 31 ust. 1 pwp. zgłoszenie wynalazkuw celu uzyskania patentu powinno obejmować, podanie zawierające co najmniej oznaczenie zgłaszającego, określenie przedmiotu zgłoszenia oraz wnioseko udzielenie patentu lub patentu dodatkowego (pkt 1 ust. 1), ponadto opis wynalazku ujawniający jego istotę (pkt 2 ust. 1), zastrzeżenie lub zastrzeżenia patentowe (pkt 3 ust. 1) oraz skrót opisu (pkt 4 ust. 1). Z kolei zgłoszenie wynalazku, o którym mowa w ust. 1, powinno także zawierać rysunki, jeżeli są one niezbędne do zrozumienia wynalazku (ust. 2 art. 31 pwp.).Wskazać należy, że opis wynalazku, o którym mowa w art. 31 ust. 1 pkt 2 pwp., powinien przedstawiać wynalazek na tyle jasno i wyczerpująco, aby znawca mógł ten wynalazek urzeczywistnić. W szczególności opis powinien zawierać tytuł odpowiadający przedmiotowi wynalazku, określać dziedzinę techniki, której wynalazek dotyczy, a także znany zgłaszającemu stan techniki oraz przedstawiaćw sposób szczegółowy przedmiot rozwiązania, z objaśnieniem figur rysunków (jeżeli zgłoszenie zawiera rysunki) i przykładem lub przykładami realizacji bądź stosowania wynalazku (art. 33 ust. 1 pwp.).Zgodnie z brzmieniem art. 33 ust. 3 pwp. zastrzeżenia patentowe,o których mowa w art. 31 ust. 1 pkt 3, powinny być w całości poparte opisem wynalazku i określać w sposób zwięzły, lecz jednoznaczny, przez podanie cech technicznych rozwiązania, zastrzegany wynalazek oraz zakres żądanej ochrony patentowej.Nie jest zatem możliwe uzyskanie patentu jedynie dla samej koncepcji rozwiązania. Brak konkretnego przykładu realizacji metody określonej w tytule zgłoszonego przez skarżącą wynalazku uniemożliwia, zdaniem Sądu,jej odtworzenie. Obecność zaś takiego przykładu w zgłoszeniu jest warunkiem niezbędnym, by ocenić zdolność patentową zgłoszonego wynalazku. Podkreślić jednocześnie należy, że opisany w zgłoszeniu wstępny szkic protokołu z badań klinicznych, nie może stanowić podstawy udzielenia patentu na rozwiązanie techniczne ani nie może świadczyć o poziomie wynalazczym zgłoszenia. Ponadto, brak jest w dacie zgłoszenia, dowodów na zrealizowanie pomysłu. W tych warunkach przyznać należy rację organowi, że na podstawie informacji zamieszczonychw zgłoszeniu […] specjalista go nie zrealizuje, a brak przykładu ilustrującego wynalazek zgłoszony przez skarżącą świadczy o nieusuwalnej wadzie zgłoszeniai w konsekwencji skutkować musi odmową udzielenia patentu. Dodatkowo podnieść należy, że skoro z treści przywołanych wyżej przepisów wynika jednoznacznie,iż zastrzeżenia patentowe powinny być w całości poparte opisem wynalazku,to skarżąca do wymogu tego się nie zastosowała, co skutkować musiało po stronie organu obowiązkiem odmowy udzielenia patentu na tak zgłoszony wynalazek.W tym stanie sprawy oraz mając na uwadze, że skarżąca nie podniosław skardze żadnych okoliczności, które mogłyby wskazywać na nieprawidłowość wydanej przez Urząd Patentowy RP decyzji, uznać należy, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.Z powyższych względów skargę na podstawie art. 151 p.p.s.a. należało oddalić.