Sygnatura:
6263 Stałe komisje
6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie … (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym)
Hasła tematyczne:
Odrzucenie skargi
Skarżony organ:
Rada Miasta
Data:
2009-10-13
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie
Treść wyniku:
Odrzucono skargę
Sędziowie:
S. Katarzyna Matczak /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Matczak po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 18 listopada 2009r. sprawy ze skargi K.K. na uchwałę Rady Miejskiej z dnia "[…]" Nr "[…]" w przedmiocie powołania i składu komisji rewizyjnej postanawia odrzucić skargę. WSA/pos.1- sentencja postanowienia
Uzasadnienie: W dniu "[…]" Rada Miejska podjęła uchwałę Nr "[…]" w sprawie powołania Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej na kadencję 2006-2010 oraz wyboru składu osobowego tej komisji.
Następnie uchwałą nr "[…]" z dnia 25 kwietnia 2008r. Rada Miejska dokonała zmiany uchwały Nr "[…]" z dnia "[…]" dotyczącej powołania komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej na kadencję 2006 – 2010 oraz wyboru składu osobowego tej komisji w ten sposób, że w § 1 uchwały zmienianej skreślono zapis, "której skład osobowy stanowi 5-ciu radnych rady gminy".
Pismem z dnia 3 lipca 2009r. radny Rady Miejskiej K.K. wezwał Radę do zmiany uchwały nr "[…]" dotyczącej powołania Komisji Rewizyjnej na kadencję 2006 – 2010, zmienionej następnie uchwałą z dnia 25 kwietnia (bez wskazania roku podjęcia) z powodu jej niezgodności z prawem. Podał, że podjęte uchwały są niezgodnie z art. 18a ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, gdyż w skład komisji rewizyjnej wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów oraz § 39 ust. 3 Statutu Miasta i Gminy, który także przewiduje, że do komisji tej są wybierani wyłącznie radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów radnych. Nadto treść obecnej uchwały pozostaje sprzeczna z § 40 ust. 1 Statusu, bowiem wbrew zapisowi, że w skład komisji rewizyjnej wchodzą przewodniczący, zastępca przewodniczącego oraz członkowie w liczbie ustalonej przez radę w uchwale dotyczącej składu osobowego tej komisji, liczba członków tej komisji nie jest obecnie ustalona we wspomnianej uchwale. W Radzie działa Klub "[…]", który powstał po zmianie Statutu w grudniu 2006r. umożliwiającym tworzenie klubu w liczbie co najmniej 3 radnych, a przed zmianą z kwietnia 2008r., którą zwiększono tę liczbę do 4 radnych. Klub ten dwukrotnie występował z inicjatywą w sprawie wyboru przedstawiciela tego klubu do komisji rewizyjnej, przy czym do chwili obecnej sprawa ta nie została rozstrzygnięta, dlatego klub ten nie ma swojego przedstawiciela w komisji rewizyjnej.
K.K. pismem datowanym na dzień 9 września 2009r. wystąpił, za pośrednictwem Rady Miejskiej, ze skargą do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie na uchwałę Rady Miejskiej z "[…]" nr "[…]" zmienioną następnie uchwałą nr "[…]" z kwietnia 2008r., wnosząc o stwierdzenie jej niezgodności z prawem oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Wyjaśnił, iż jako radny w dniu 3 lipca 2009r. wystąpił z wezwaniem o zmianę wskazanej wyżej uchwały. Zarzucił, iż dalsze jej funkcjonowanie w obrocie prawnych godzi w zagwarantowany jemu ustawowo – lecz nie tylko jemu – interes prawny i uprawnienia do reprezentowania osobiście lub poprzez inne osoby stanowiska, opinii, poglądów odrębnego klubu radnych działającego przy Radzie. Podniósł, iż w dniu 28 sierpnia 2009r. Rada Miejska zajęła się jego wnioskiem, gdyż w porządku obrad przewidziano rozpoznanie wniosku radnego o zmianę uchwały nr "[…]" w sprawie powołania komisji rewizyjnej oraz jej składu osobowego. Ten punkt porządku obrad został przez radę przyjęty i w trakcie jego rozpoznawania odbyła się dyskusja. Wobec okoliczności, iż była ona negatywna i nie doprowadziła do realizacji jego wezwania skarżący uznał, iż stanowi to udzielenie mu jednoznacznej odpowiedzi i wobec tego wniesienie skargi jest uzasadnione.
Po raz kolejny skarżący wskazał na naruszenie art. 18a ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, gdyż w skład komisji rewizyjnej wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów oraz § 39 ust. 3 Statutu Miasta i Gminy, który przewiduje, że do komisji tej są wybierani wyłącznie radni, z wyjątkiem radnych pełniących funkcje przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego, w tym przedstawiciele wszystkich klubów radnych. Stan niezgodności wskazanej uchwały trwa co najmniej od chwili powstania Klubu "[…]" i zgłoszenia inicjatywy wprowadzenia do składu komisji rewizyjnej rady swojego członka tj. od 7 grudnia 2007r. aż do kwietnia 2008r., gdyż tego dnia na sesji rady klub zgłosił swojego kandydata do składu komisji. Treść obecnej uchwały jest także sprzeczna z § 40 ust. 1 Statusu, bowiem wbrew zapisowi, że w skład komisji rewizyjnej wchodzą przewodniczący, zastępca przewodniczącego i członkowie w liczbie ustalonej przez radę w uchwale dotyczącej składu osobowego tej komisji, liczba członków tej komisji nie jest obecnie ustalona we wspomnianej uchwale. Skarżący podniósł także, iż różnica w stanie faktycznym i prawnym w okresie pomiędzy grudniem 2007r. a kwietniem 2008r. jest taka, że aktualnie od kwietnia 2008r. rada uchwaliła zmianę Statutu i klub mogą tworzyć radni w liczbie 4 członków. Wobec tego przynajmniej w okresie, gdy Statut Rady dopuszczał powstanie klubu w liczbie 3 członków powstały wówczas Klub "[…]" winien posiadać swojego przedstawiciela w komisji rewizyjnej. Wprawdzie obecnie nie można już utworzyć klubu radnych w licznie 3 członków jednakże, klub który już powstał zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami ma prawo funkcjonować i nie można go zlikwidować poprzez samą zmianę liczby członków tworzących klub radnych.
W odpowiedzi na skargę Rada Miejska wniosła o jej odrzucenie ewentualnie oddalenie skargi. Wskazując na treść art. 53 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skarga winna być wniesiona w terminie 30 dni od dnia doręczenia odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, bądź też jeśli organ nie udzieli odpowiedzi na wezwanie w terminie 60 dni od dnia wniesienia wezwania o usunięcie naruszenia prawa. Wobec tego radny K.K. nie dochował wskazanego terminu, gdyż pierwotnie z takim wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa Rada została wezwana przez radnego M.F. na sesji w dniu 27 marca 2009r., na której był także obecny radny K. Na kolejnej sesji w dniu 24 kwietnia 2009r. odbyła się dyskusja nad tym wnioskiem lecz nie podjęto pozytywnej odpowiedzi na to wezwanie. Na sesji tej zaprotokołowana została wypowiedź radcy prawnego zawierająca stanowisko faktyczne i prawne co było odpowiedzią na wezwanie. Pomimo posiadania wiedzy w tym zakresie radny K. w dniu 3 lipca 2009r. wystąpił z takim samym wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa przez uchwałę nr "[…]" w sprawie powołania Komisji Rewizyjnej RM oraz wyboru jej składu osobowego powielając zarzuty radnego F. Zatem w tym stanie sprawy odpowiedź na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa w przedmiocie skarżonej uchwały znana była radnemu K. już w dniu 24 kwietnia 2009r. Poza tym wskazano, iż radny M.F. złożył w dniu 29 czerwca 2009r. skargę na przedmiotową uchwałę, która postanowieniem WSA w Olsztynie została odrzucona (sygn. akt II SA/Ol 690/09).
Odnosząc się do zarzutów merytorycznych skargi wyjaśniono, że zasady i tryb działania komisji rewizyjnej określa statut gminy – art. 18a ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym. W uchwalonym Statucie – Uchwałą z dnia 28 lutego 2003r. nr II/14/03, w § 50 ust. 2 zapisano, iż klub radnych liczy nie mniej niż 4 członków. W tym samym paragrafie ust. 8 pkt 2 zawarto zapis, iż klub radnych ulega rozwiązaniu ze spadkiem liczby członków poniżej 4 osób. Zasady te obowiązywały w trakcie rozpoczęcia obecnej kadencji rady. Dopiero uchwałą z dnia "[…]"2006r. Nr "[…]" wprowadzono zmianę do Statutu zmniejszając liczbę radnych tworzących klub do 3 członków. Nie zmieniono jednakże zapisu ust. 8 pkt 2 Statutu, czyli doszło do sprzeczności pomiędzy ust. 2 a ust. 8 pkt 2. i sprzeczność ta została usunięta na mocy Uchwały z dnia 25 kwietnia 2008r. nr "[…]" poprzez zastąpienie liczby 3 członków na liczbę 4. Tym samym określone zostało minimum dla liczby członków tworzących klub. Wskazani natomiast radni klubu liczącego trzech członków na gruncie art. 18e ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym nie stanowią klubu radnych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył co następuje:
Skarga K.K. podlega odrzuceniu z powodu jej wniesienia z uchybieniem terminu, chociaż to nie okoliczności podniesione w odpowiedzi na skargę uzasadniają stwierdzenie, iż skarga została wniesiona z uchybieniem terminu.
Z art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591, ze zm.) wynika uprawnienie do wniesienia skargi na uchwałę lub zarządzenie organu gminy przez osobę, której interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem.
Przed zbadaniem jednak, czy w rzeczonej sprawie strona skarżąca legitymuje się interesem prawnym lub uprawnieniem, które zostało naruszone podjętą uchwałą Sąd w pierwszej kolejności bada czy skarga taka została wniesiona w terminie. Z powołanego wyżej przepisu ustawy o samorządzie gminnym wynika, iż ustawodawca uzależnia dopuszczalność wniesienie skargi na uchwałę lub zarządzenie organu gminy od wezwania tego organu gminy do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia. Ustawa o samorządzie gminnym nie precyzuje jednakże, w jakim terminie strona mająca interes prawny lub uprawnienie takie wezwanie do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia musi złożyć.
Z art. 102a powołanej ustawy wynika jedynie, iż w sprawach, o których mowa w niniejszym rozdziale nie stosuje się przepisów art. 52 § 3 i 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.) zwanej dalej: ustawą ppsa. Oznacza powyższe, iż w przypadku wniesienia skargi na uchwałę lub zarządzenie organu gminy na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym nie stosuje się terminów do wezwania do usunięcia naruszenia prawa, o których mowa w art. 52 § 3 i 4 ustawy ppsa. Natomiast sama uchwała rady gminy nie przestaje być innym aktem, o którym mowa w art. 52 § 4 ustawy ppsa., a wobec tego należy do przypadków, do których odnosi się przepis art. 53 § 2 ustawy ppsa. Takie stanowisko przedstawił Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 8 sierpnia 2006r. sygn. akt II OSK 1009/06 (publikowane ONSAiWSA z 2007r. nr 2 poz. 30) i Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela ten pogląd.
Zatem termin zaskarżania uchwał i zarządzeń organów jednostek samorządu terytorialnego został określony w art. 53 § 2 ustawy ppsa. W takich przypadkach skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia wezwania o usunięcie naruszenia prawa. W sytuacji braku odpowiedzi organu na wezwanie bieg sześćdziesięciodniowego terminu do wniesienia skargi należy liczyć od dnia doręczenia organowi tego wezwania (por. uchwała NSA z 2 kwietnia 2007r. sygn. II OPS 2/07, niepublikowana, postanowienie NSA z 8 sierpnia 2006r., sygn. II OSK 1009/06, ONSA 2/2007 poz.30, postanowienie WSA w Łodzi z 25 czerwca 2004 roku, sygn. II SA/Łd 452-460/04, niepubl.).
W przedmiotowej sprawie skarżący wezwał organ – Radę Miejską, kierując wezwanie na ręce jej przewodniczącego, do usunięcia naruszenia prawa pismem z dnia 3 lipca 2009r., które było przedmiotem rozpoznania na XXIX sesji Rady Miejskiej w dniu 28 sierpnia 2009r. Jak wynika z porządku obrad tej sesji sprawa dotycząca wezwania była umieszczona w pkt 23 jej obrad. W tym miejscu skarżącemu należy wyjaśnić, iż nie można podzielić jego stanowiska, iż przebieg obrad dotyczący jego sprawy i poglądy tam zaprezentowane w czasie dyskusji stanowią o odpowiedzi na jego wezwanie. Wyjaśnić bowiem należy, iż rada będąca organem stanowiącym i kontrolnym w gminie podejmuje stanowisko jedynie w formie uchwał, które jak wynika z art. 14 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej polowy ustawowego składu rady, w głosowaniu jawnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. W tym ujęciu uchwałą organu samorządowego jest taka forma działania kolegialnego organu samorządowego, której wynikiem jest akt woli tego organu podjęty w trakcie jego posiedzenia na sesji, w drodze głosowania zmierzający do rozstrzygnięcia sprawy publicznej o charakterze lokalnym będącej jej przedmiotem. Zatem nie można skutecznie w ramach wymogu art. 53 § 2 ustawy ppsa. uznać, iż przeprowadzona na sesji dyskusja nad złożonym wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa uchwałą nr "[…]" w sprawie powołania Komisji Rewizyjnej RM na kadencję 2006-2010 oraz wyboru składu osobowego tej komisji stanowi udzielenie odpowiedzi na to wezwanie. Zwłaszcza, że jak wynika z treści protokołu Nr IX/2009 z obrad XXIX sesji z dnia 28 sierpnia 2009r. w tej sprawie wypowiadała się jedynie radca prawny, która wyjaśniła stanowisko prawne w kwestii powołania komisji rewizyjnej. Z zapisu tego wynika, iż wprawdzie radny K.K. poprosił aby radca prawny przedstawiła to stanowisko na piśmie, to nie oznacza, że skarżący otrzymał odpowiedź na swoje wezwanie, gdyż odpowiedź na to wezwanie nie została udzielona przez uprawniony organ. Nie podjęto w tej sprawie żadnej uchwały, nie przeprowadzono też żadnego głosowania.
W tych okolicznościach nie można uznać, że przedstawiony pogląd przez radcę prawnego stanowi podjęcie stanowiska przez Radę Miejską, a skoro tak to skarga winna być wniesiona przez stronę w terminie 60 dni od dnia wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa. Skoro w tej sprawie poza sporem pozostaje okoliczność, iż wezwanie zostało złożone w dniu 3 lipca 2009r., to skarga w tej sprawie winna być złożona najpóźniej do dnia 1 września 2009r., natomiast przedmiotowa skarga została sporządzona przez skarżącego po terminie, bowiem w dniu 9 września 2009r., zaś złożona w organie w dniu 14 września 2009r.
Mając powyższe na względzie Sąd odrzucił skargę na podstawie art. 58 § 1 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Uzasadnienie wyroku