Pod koniec sierpnia zakupiłam obuwie. Od tego czasu oddawałam je trzy razy do reklamacji. W ostatniej reklamacji zażądałam zwrotu gotówki co rzeczoznawca uznał za nieuzasadnione i skierował buty do naprawy na co się nie zgodziłam. Poszłam po poradę do Rzecznika Praw Konsumenta. Od pani rzecznik wzięłam pismo o zgłoszeniu reklamacji z żądaniem zwrotu gotówki. Jednak i tym razem opinia rzeczoznawcy była negatywna, zwrot gotówki mi nie przysługuje. Pani rzecznik dzwoniła już do tego sklepu dwukrotnie. Następnie zaniosłam oświadczenie o odstąpieniu od umowy jednak i tym razem dostałam odpowiedź negatywną, że buty nadają się do naprawy i to jest ostateczna odpowiedź. Co mogę zrobić w tej sytuacji? Czy pozostało mi tylko skierowanie sprawy do sądu? Czy jest jeszcze jakieś inne wyjście z tej sytuacji? Dodam że buty teraz kosztują o wiele mniej i czy to ma jakieś znaczenie? Teraz mogę tylko zabrać buty nie naprawione a jak naprawie na własną rękę to nie będę już mogła oddać do reklamacji.
Odpowiedź prawnika:
W obecnym stanie prawnym w zasadzie do sprzedaży konsumenckiej nie ma zastosowania rękojmia za wady. Zgodnie z ustawą z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego od 1 stycznia 2003 r. do sprzedaży konsumenckiej nie stosuje się przepisów art. 556-581 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (czyli przepisów o rękojmi za wady i gwarancji jakości. Za sprzedaż konsumencką ustawa uważa dokonywaną w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedaż rzeczy ruchomej osobie fizycznej, która nabywa tę rzecz w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą (towar konsumpcyjny). Jednak ustawy nie stosuje się do sprzedaży energii elektrycznej, jak również do gazu i wody, chyba że są sprzedawane w ograniczonej ilości lub w określonej objętości. Ustawy nie stosuje się również do sprzedaży egzekucyjnej oraz sprzedaży dokonywanej w postępowaniu upadłościowym albo innym postępowaniu sądowym.
Odpowiedzialność sprzedawcy na podstawie ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej jest szersza niż dotychczasowa odpowiedzialność sprzedawców z tytułu rękojmi za wady. Zgodnie z artykułem art. 4 powyższej ustawy sprzedawca odpowiada wobec kupującego, jeżeli towar konsumpcyjny w chwili jego wydania jest niezgodny z umową; w przypadku stwierdzenia niezgodności przed upływem sześciu miesięcy od wydania towaru domniemywa się, że istniała ona w chwili wydania. Pojęcie niezgodności z umową jest szersze niż pojęcie wad fizycznych i prawnych za które to sprzedawca odpowiadał na podstawie rękojmi za wady i odpowiada również obecnie, ale w ramach niezgodności z umową. Sprzedawca obecnie zgodnie z art. 10 odpowiada za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową w przypadku jej stwierdzenia przed upływem dwóch lat od wydania tego towaru kupującemu; termin ten biegnie na nowo w razie wymiany towaru. Jeżeli przedmiotem sprzedaży jest rzecz używana, strony mogą ten termin skrócić, jednakże nie poniżej jednego roku. W przypadku rękojmi uprawnienia wygasały po roku licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana.
Uprawnienia kupującego określone są w art. 8, który stanowi:
Art. 8. 1. Jeżeli towar konsumpcyjny jest niezgodny z umową, kupujący może żądać doprowadzenia go do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę albo wymianę na nowy, chyba że naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów. Przy ocenie nadmierności kosztów uwzględnia się wartość towaru zgodnego z umową oraz rodzaj i stopień stwierdzonej niezgodności, a także bierze się pod uwagę niedogodności, na jakie naraziłby kupującego inny sposób zaspokojenia.
2. Nieodpłatność naprawy i wymiany w rozumieniu ust. 1 oznacza, że sprzedawca ma również obowiązek zwrotu kosztów poniesionych przez kupującego, w szczególności kosztów demontażu, dostarczenia, robocizny, materiałów oraz ponownego zamontowania i uruchomienia.
3. Jeżeli sprzedawca, który otrzymał od kupującego żądanie określone w ust. 1, nie ustosunkował się do tego żądania w terminie 14 dni, uważa się, że uznał je za uzasadnione.
4. Jeżeli kupujący, z przyczyn określonych w ust. 1, nie może żądać naprawy ani wymiany albo jeżeli sprzedawca nie zdoła uczynić zadość takiemu żądaniu w odpowiednim czasie lub gdy naprawa albo wymiana narażałaby kupującego na znaczne niedogodności, ma on prawo domagać się stosownego obniżenia ceny albo odstąpić od umowy; od umowy nie może odstąpić, gdy niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jest nieistotna. Przy określaniu odpowiedniego czasu naprawy lub wymiany uwzględnia się rodzaj towaru i cel jego nabycia.
Zgodnie z art. 9 kupujący traci powyższe uprawnienia, jeżeli przed upływem dwóch miesięcy od stwierdzenia niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową nie zawiadomi o tym sprzedawcy. Do zachowania terminu wystarczy wysłanie zawiadomienia przed jego upływem.
Na podstawie art. 11 ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej uprawnień unormowanych w niniejszej ustawie nie można wyłączyć ani ograniczyć w drodze umowy zawartej przed zawiadomieniem sprzedawcy o niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową. W szczególności nie można tego dokonać przez oświadczenie kupującego, że wie o wszelkich niezgodnościach towaru z umową, lub przez wybór prawa obcego.
Kwestie udzielenie gwarancji są również unormowane w powyższej ustawie:
Art. 13. 1. Udzielenie kupującemu gwarancji następuje bez odrębnej opłaty przez oświadczenie gwaranta, zamieszczone w dokumencie gwarancyjnym lub reklamie, odnoszących się do towaru konsumpcyjnego; określa ono obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy właściwość sprzedanego towaru nie odpowiada właściwości wskazanej w tym oświadczeniu. Nie uważa się za gwarancję oświadczenia, które nie kształtuje obowiązków gwaranta.
2. Sprzedawca udzielający gwarancji wydaje kupującemu wraz z towarem dokument gwarancyjny; powinien także sprawdzić zgodność znajdujących się na towarze oznaczeń z danymi zawartymi w dokumencie gwarancyjnym oraz stan plomb i innych umieszczonych na towarze zabezpieczeń.
3. Oświadczenie gwarancyjne powinno być sformułowane zgodnie z wymaganiami określonymi w art. 3 ust. 1 zdanie pierwsze. Jednakże uchybienie tym wymaganiom pozostaje bez wpływu na ważność gwarancji i nie pozbawia kupującego wynikających z niej uprawnień.
4. W dokumencie gwarancyjnym należy zamieścić podstawowe dane potrzebne do dochodzenia roszczeń z gwarancji, w tym w szczególności nazwę i adres gwaranta lub jego przedstawiciela w Rzeczypospolitej Polskiej, czas trwania i terytorialny zasięg ochrony gwarancyjnej. Ponadto powinno być w nim zawarte stwierdzenie, że gwarancja na sprzedany towar konsumpcyjny nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z niezgodności towaru z umową.