Jestem w trakcie rozwodu, po trzech rozprawach. Dowiedziałem się, że został zmieniony sędzia ją prowadzący. Mam uzasadnione przypuszczenia, by mniemać że jest to za sprawą działań adwokata mojej żony. Poprzedni sędzia wydawał mi się bezstronny a obecny mimo, że musiałby się zapoznać z ogromnym materiałem dowodowym od początku, to może nie być całkowicie obiektywny, gdyż jak mniemam został „wybrany" przez adwokata żony. Jak przywrócić poprzedniego sędziego lub zmienić obecnego?

Odpowiedź prawnika:

Odpowiedź znaleźć można w kodeksie postępowania cywilnego. W grę wchodzić może wyłączenie sędziego. Rozróżniamy wyłączenie z mocy ustawy oraz na wniosek.

Art. 48. § 1. Sędzia jest wyłączony z mocy samej ustawy:
1) w sprawach, w których jest stroną lub pozostaje z jedną ze stron w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy oddziaływa na jego prawa lub obowiązki;
2) w sprawach swego małżonka, krewnych lub powinowatych w linii prostej, krewnych bocznych do czwartego stopnia i powinowatych bocznych do drugiego stopnia;
3) w sprawach osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli;
4) w sprawach, w których był lub jest jeszcze pełnomocnikiem albo był radcą prawnym jednej ze stron;
5) w sprawach, w których w instancji niższej brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jako też w sprawach o ważność aktu prawnego z jego udziałem sporządzonego lub przez niego rozpoznanego oraz w sprawach, w których występował jako prokurator.
§ 2. Powody wyłączenia trwają także po ustaniu uzasadniającego je małżeństwa, przysposobienia, opieki lub kurateli.
§ 3. Sędzia, który brał udział w wydaniu orzeczenia objętego skargą o wznowienie, nie może orzekać co do tej skargi.

Art. 49. Niezależnie od przyczyn wymienionych w artykule poprzedzającym, sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli między nim a jedną ze stron lub jej przedstawicielem zachodzi stosunek osobisty tego rodzaju, że mógłby wywołać wątpliwości co do bezstronności sędziego.