Przedsiębiorstwo Wydawnicze jest mi winne do spłacenia pewne kwoty, które
powstały z należnej mi prowizji od sprzedaży książki. Zadłużenie powstało od
1998-2002 r. włącznie. Każdego roku sprzedawano pewną ilość książek ale mi
nie płacono. Obecnie Wydawnictwo chce spłacić dług. Żądam odsetek za zwłokę.
Pytanie: Czy odsetki za dany rok dolicza się do kapitału długu, a w
następnym roku nalicza się odsetki od zaległego długu + odsetek? Czy też od
zaległych odsetek już się w następnych latach odsetek nie nalicza?

Odpowiedź prawnika:

Zgodnie z treścią art. 359 § 1 k.c. dla pobierania odsetek konieczną
przesłanką jest szczególny tytuł, który wynika z czynności prawnej, z
ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu. Oczywiście
najczęściej chodzić tu będzie o tytuł umowny albo sądowy. Najważniejszym
tytułem ustawowym według kodeksu cywilnego jest art. 481, który przewiduje
obowiązek zapłaty odsetek wtedy gdy dłużnik nie dotrzymuje terminu
spełnienia świadczenia pieniężnego. Odsetki należą się za samo opóźnienie
nie zależnie od tego czy dłużnik popadł w zwłokę, a także bez potrzeby
wykazywania przez wierzyciela, e poniósł jakąkolwiek szkodę.
Wysokość odsetek określa źródło, z którego wywodzi się tytuł do ich
pobierania. W razie braku określenia wysokości przez tytuł, należą się
odsetki ustawowe.
Kodeks cywilny zakazuje umawiania się z góry o zapłatę odsetek od zaległych
odsetek (art. 482). Zakaz nie obejmuje natomiast sytuacji gdy:
1. zaległość z tytułu nie uiszczonych odsetek już powstała, gdyż strony mogą
zgodzić się na doliczenie zaległych odsetek do sumy dłużnej i tak ustaloną
całość oprocentować,
2. zostało wytoczone powództwo o odsetki, od chwili jego wytoczenia.
Termin płatności odsetek określa źródło, z którego wywodzi się tytuł do ich
pobierania. W razie braku określenia, dłużnik powinien płacić odsetki co
roku z dołu.
Przedawnienie należność z tytułu odsetek jako należność o charakterze
okresowym przedawnia się z upływem lat trzech (art. 118 zd. 2 k.c.). Oznacza
to, że w przedmiotowej sytuacji odsetek nie będzie można dochodzić za okres
1998, 1999.