Jak stanowi prawo w sprawie zatrzymania prawa jazdy za jazdę w
stanie nietrzeźwym ?.
Czy zatrzymaniu ulega całe prawo jazdy, czy tylko ta kategoria do
której należy prowadzony samochód (np. samochód osobowy i dostawczy
– kat."B"; samochód ciężarowy – kat"C" ) ?.
Przed kilku laty zdarzyło się mi prowadzić samochód dostawczy
(kat>"B") będąc w stanie nietrzeżwym i miałem pecha – podczas
kontroli policyjnej zatrzymano mi prawo jazdy. Już nie pamiętam czyj
był to wyrok: Sądu, czy jeszcze Kolegium Orzekającego, ale
zatrzymano mi całe prawo jazdy (kat. "A","B","C","E") na rok czasu.
Tymczasem spotykam się z innym traktowaniem takich przypadków.
Ostatni znany mi przypadek miał miejsce w Toruniu. Osoba będąca w
stanie nietrzeżwości prowadziła samochód osobowy i za ten czyn
,oprócz kary zasadniczej, Sąd w Toruniu orzekł zakaz prowadzenia
pojazdów NA KTÓRE WYMAGANA JEST KAT. "B" pozostawiając tej osobie
kat."C" upoważniającą do prowadzenia sam. ciężarowych. O tym fakcie
wiem nie z plotek, ale z autopsji.
I tu meritum pytania: kto postąpił zgodnie z obowiązującym prawem –
organ zatrzymujący "całe" prawo jazdy, czy Sąd w Toruniu, który
"zabrał" tylko "odpowiednią" kategorię ?.

Odpowiedź prawnika:

Pozbawienie prawa jazdy, czasowe lub trwałe, jest środkiem karnym, wymienionym w art. 39 pkt. 3 kodeksu karnego. Cytując dosłownie, jest to „zakaz prowadzenia pojazdów”. Nie ma więc tu mowy o określonych rodzajach pojazdów, których ten środek karny może dotyczyć. Niemniej jednak art. 42 §2 kk stanowi, że sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych albo pojazdów mechanicznych określonego rodzaju… . Z tej regulacji wynika więc rozróżnienie pojazdów mechanicznych. Niemniej jednak pojazdem mechanicznym jest pojazd posiadający silnik. Do rodzajów pojazdów mechanicznych należą samochody, traktory, samoloty, statki, itp. Samochód ciężarowy czy autobus nie więc rodzajem pojazdu mechanicznego, o którym mowa w cytowanym przepisie, lecz rodzajem samochodu. W związku z tym sąd może, owszem, orzec zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych określonego rodzaju, np. statków, lecz nie może orzec zakazu prowadzenia samochodów osobowych. Poza tym sąd orzekając zakaz prowadzenia samochodów zobowiązuje skazanego do zwrotu prawa jazdy i dopiero z momentem zwrotu zakaz ten zaczyna faktycznie obowiązywać. Jeśli więc uprawnienia do prowadzenia np. samochodów osobowych i ciężarowych zawarte są na jednym i tym samym dokumencie, nie bardzo można sobie wyobrazić pozbawienie prawa do prowadzenia samochodów ciężarowych bez pozbawienia prawa do prowadzenia samochodów osobowych.
Jeśli więc rzeczywiście jakiś sąd orzekł zakaz prowadzenia tylko jednego rodzaju samochodów, to doszło tak zapewne w związku z niewłaściwą interpretacją cytowanego powyżej przepisu. Niemniej jednak takie orzeczenie wydaje się być niewiarygodne i stanowi bardzo poważną obrazę prawa karnego materialnego.