Otrzymałam pełnomocnictwo do podpisywania oświadczeń w zakresie praw i obowiaków majątkowych w obrocie krajowym od dyrektora. Czy pracodawca powinien pisemnie je odwołać i czy miał prawo go odebrać?

Odpowiedź prawnika:

Należy pamiętać, że udzielenie pełnomocnictwa jest czynnością jednostronną szczególnego rodzaju, gdyż przez udzielenie pełnomocnictwa mocodawca upoważnia pełnomicnika do działania we własnym (mocodawcy czyli reprezentowanego) imieniu i ze skutkiem dla siebie (jak wyżej). Dlatego też wyłączenie możliwości wygaśnięcia pełnomocnictwa stanowi przypadek marginalny, aczkolwiek dopuszczalny o czym dalej.
Pełnomicnictwo może wygasnąć z różnych powodów.
1. Odwołanie Art. 101 par. 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że pełnomocnictwo może być w każdym czasie odwołane. Jednakże, pełnomocnictwo nie może być odwołane w dowolnym czasie, jeżeli mocodawca zrzekł się odwołania pełnomocnictwa z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa (tak więc: po pierwsze mocodawca musi się zrzec możliwości odwołania pełnomocnictwa w dowolnym czasie, a po drugie to zrzeczenie musi być uzasadnione treścią stosunku prawnego łączęcego mocodawcę i pełnomocnika będącego podstawą tego pęłnomocnictwa).
Tutaj warto nadmienić – w szczególności w kontekście Pani pytania – że odwołanie pełnomocnictwa nie wymaga żadnej szczególnej formy prawnej, nawet w sytuacji, gdy taka forma była zastrzeżona dla udzielenia pełnomocnictwa (tak: Sąd Najwyższy w wyroku 4 listopada 1998, II CKN 866/97, publ. Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna 1999/3/66, z którą to tezą wyroku należy się w całej rozciągłości zgodzić).
2. Śmierć mocodawcy lub pełnomocnika Jak stanowi art. 101 par. 2 KC, umocowanie wygasa ze śmiercą mocodawcy lub pełnomocnika. Jednakże umocowanie nie wygasa z chwilą śmierci mocodawcy, jeżeli tak zaznaczono w pełnomocnictwie z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa.
3. Jeżeli pełnomocnictwo ustanowiono dla dokonania konkretnej czynności prawnej to umocowanie wygasa chwilą dokonania tej czynności.
4. Jeżeli pełnomocnictwo ustanowiono na oznaczony czas to umocowanie wygasa z chwilą upływu tego czasu.
5. Jeżeli pełnomocnictwa udzielono na czas trwania stosunku prawnego to pełnomocnictwo wygasa z chwilą wygaśnięcia tego stosunku prawnego.
6. Zrzeczenie się pełnomocnictwa przez pełnomocnika Pełnomocnik będąc tylko upoważnionym może się zrzec pełnomocnictwa jeśli uzna, że nie jest w stanie lub nie chce reprezentować interesów mocodawcy. Oczywiście, nie wpływa to na ocenę ewentualnych skutków zrzeczenia się pełnomocnictwa wynikających ze stosunku prawnego łączącego strony i będącego podstawą tego pełnomocnictwa.
Należy także pamiętać, że zgodnie z art. 102 po wygaśnięciu umocowania pełnomocnik obowiązany jest zwrócić mocodawcy dokument pełnomocnictwa. Może on jednak zażądać poświadczonnego odpisu tego dokumentu; wygaśnięcie pełnomocnictwa powinno być na odpisie zaznaczone.