Policjant z Komendy Powiatowej Policji jest podejrzany o spowodowanie wypadku drogowego. Ofiara doznała ciężkich obrażeń ciała. Postępowanie przygotowawcze jest prowadzone przez Prokuraturę Rejonową z tego samego miasta. Czy takie postępowanie jest prawidłowe? Czy nie powinno w tej sytuacji nastąpić wyłączenie Prokuratury miejscowej i przekazanie sprawy do prowadzenia innej Prokuraturze Rejonowej?
Odpowiedź prawnika:
Kodeks postępowania karnego faktycznie przewiduje instytucję wyłączenia prokuratora od prowadzenia danej sprawy. Takie wyłączenie może nastąpić z mocy prawa oraz na żądanie samego prokuratora lub strony. Na podstawie art.47 w zw. z 40 k.p.k. prokurator jest z mocy prawa wyłączony od udziału w sprawie, jeżeli:
1) sprawa dotyczy go bezpośrednio,
2) jest małżonkiem strony lub pokrzywdzonego albo ich obrońcy, pełnomocnika lub przedstawiciela ustawowego albo pozostaje we wspólnym pożyciu z jedną z tych osób,
3) jest krewnym lub powinowatym w linii prostej, a w linii bocznej aż do stopnia pomiędzy dziećmi rodzeństwa osób wymienionych w pkt 2 albo jest związany z jedną z tych osób węzłem przysposobienia, opieki lub kurateli,
4) był świadkiem czynu, o który sprawa się toczy, albo w tej samej sprawie był przesłuchany w charakterze świadka lub występował jako biegły,
5) brał udział w sprawie jako prokurator, obrońca, pełnomocnik, przedstawiciel ustawowy strony, albo prowadził postępowanie przygotowawcze,
6) brał udział w niższej instancji w wydaniu zaskarżonego orzeczenia lub wydał zaskarżone zarządzenie.
Zgodnie z art. 42 §2 k.p.k. w zw. z art. 47 k.p.k., jeżeli prokurator uznaje, że zachodzi przyczyna wyłączająca go z mocy art. 40, wyłącza się, składając oświadczenie na piśmie do akt, a na jego miejsce wstępuje inny prokurator.
Na wniosek strony jak również na swoje własne żądanie prokurator może zostać wyłączony od prowadzenia danej sprawy, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość, co do jego bezstronności w danej sprawie. O wyłączeniu prokuratora orzeka jego bezpośredni przełożony.
Wyłączenie może, zatem dotyczyć konkretnego prokuratora prowadzącego konkretną sprawę a nie całej instytucji. Wobec konkretnego prokuratora muszą zachodzić przesłanki wyłączające go od prowadzenia danej sprawy z mocy prawa albo okoliczności budzące uzasadnioną wątpliwość, co do jego bezstronności. Trudno w związku z tym dopatrzyć się nieprawidłowości w przedstawionej sytuacji.