Jestem uczennicą ostatniej klasy liceum. Kilka lat temu mój ojciec
zawarł umowę z firma telefonii komórkowej. Umowę zawarł w moim
imieniu ale zobowiązał się do opłacania moich rachunków. Nie dawno
dowiedziałam się, że jakiś czas temu dwa rachunki nie zostały
opłacone. Dostałam list z firmy windykacyjnej z żądaniem zapłacenia
rachunku i groźbą poniesienia dodatkowych kosztów w przypadku
zwłoki. Czy jestem faktycznie zobowiązana do płacenia rachunków? Czy
mój ojciec mógł zawrzeć umowę w moim imieniu jeśli ja nawet jej nie
widziałam? Co mi grozi za strony firmy windykacyjnej? Będzie się
toczyć ewentualny proces? Czy komornik może zająć przysługujące mi
alimenty?

Odpowiedź prawnika:

Oczywiście nie ma możliwości zawarcia zgodnej z prawem umowy na rzecz osoby trzeciej bez jej zgody. W takim przypadku zastosowanie ma art. 391 kc, zgodnie z którym jeżeli w umowie zastrzeżono, że osoba trzecia spełni określone świadczenie (a tak jest w tym przypadku, gdyż to Pani ma obecnie obowiązek zapłacenia owych rachunków), ten, kto takie przyrzeczenie uczynił, odpowiedzialny jest za szkodę, którą druga strona ponosi przez to, że osoba trzecia odmawia spełnienia świadczenia. Może jednak zwolnić się od obowiązku naprawienia szkody spełniając przyrzeczone świadczenie, chyba że sprzeciwia się to umowie lub właściwości świadczenia. Inaczej mówiąc to osoba zawierająca umowę ma obecnie obowiązek zapłaty rzeczonych rachunków.
Problem stanowi jednak w tym przypadku fakt, iż umowa ta została zawarta przez przedstawiciela ustawowego dziecka nie mającego pełnej zdolności do czynności prawnych, czyli niepełnoletniego. Przedstawiciel ustawowy sprawuje bowiem władzę rodzicielską nad dzieckiem i może, w pewnym zakresie, rozporządzać jego majątkiem. W tej sytuacji nie może być jednak mowy o rozporządzaniu majątkiem dziecka, bo chodzi jedynie o zaciągnięcie zobowiązania na rzecz osoby posiadającej ograniczoną zdolność do czynności przez jej przedstawiciela ustawowego. Swoją drogą dziwne, że firma telekomunikacyjna w ogóle zgodziła się na taki układ. W każdym razie obecnie jest już Pani, jak wynika z treści pytania, osobą pełnoletnią. W związku z tym ma Pani już prawo do zaciągania zobowiązań na własny rachunek i na własną odpowiedzialność. Niemniej jednak sama umowa została zawarta na rzecz osoby niepełnoletniej i Pani obecna pełnoletniość nie ma tu żadnego znaczenia. Faktycznie bowiem Pani ojciec zobowiązał się, że rachunki będzie płacić osoba nie posiadająca pełnej zdolności do czynności prawnych (zawierając umowę na Pani rachunek), co zakrawa prawie na żart. W każdym razie cytowany powyżej artykuł ma zastosowanie nawet w rzeczonym przypadku.
Firma windykacyjna nie posiada żadnych środków przymusu do skłonienia dłużnika do zapłaty długu. Dopiero orzeczenie sądu, prawomocne lub opatrzone klauzulą natychmiastowej wykonalności, stanowi podstawę egzekucji. Toteż owa firma skieruje zapewne do sądu pozew o nakaz. Nakaz zapłaty zapewne zostanie wydany i doręczony Pani z pouczeniem o możliwości i terminie (7 dni od doręczenia) wniesienia sprzeciwu. Owy sprzeciw powinien zostać wniesiony i zawierać opis stanu faktycznego przytoczonego w pytaniu i cytowaną powyżej regulację prawną. Następnie sąd wyznaczy rozprawę i wtedy powinna Pani dochodzić swoich racji, gdyż w rzeczonej sytuacji sąd powinien uznać przytoczone fakty i ich prawną interpretację, oraz orzec na korzyść pozwanej.