Odpowiedź prawnika:

Podstawowa zasada dotycząca podziału majątku wspólnego jest zawarta w art. 43§1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, który stanowi: Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. W paragrafie drugim tego artykułu jest omówiony wyjątek od tej zasady. Stanowi on, że każdy z małżonków z ważnych powodów może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Można przyjąć, że ważnym powodem jest fakt, że to na Panu spoczywa opieka nad wspólnymi dziećmi, ale zgodnie z orzecznictwem SN przy ocenie istnienia <> w rozumieniu art. 43 k.r.o. należy mieć na uwadze całokształt postępowania małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej w zakresie wykonywania ciążących na nich obowiązków względem rodziny, którą przez swój związek założyli. (postan. SN III CRN 190/74 z 5.10.1974r.) Jednak istnienie ważnych powodów nie wystarczy do nierównego podziału majątku. Drugą przesłanką jest nierówne przyczynienie się małżonków do powstania majątku wspólnego. Na podstawie paragrafu trzeciego artykułu 43 wspomnianej wyżej ustawy przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym. Kwestia nierównego przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Sądu Najwyższego. Zgodnie z tym orzecznictwem artykuł 43 § 2 k.r.o. może mieć zastosowanie nie w każdym wypadku faktycznej nierówności przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego, lecz tylko w tych wypadkach, gdy małżonek, przeciwko któremu skierowane jest żądanie ustalenia nierównego udziału, w sposób rażący lub uporczywy nie przyczynia się do powstania dorobku stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych (postan. SN, III CRN 227/73 z 26.11.1973 r., publikowane w OSNC 1974/11/189). Warto w tym miejscu przytoczyć również postanowienie SN, III CRN 235/72 z 30.11.1972 r., opublikowane w OSNC 1973/10/174, z którego wynika, że prawidłowe zaspokojenie potrzeb rodziny wymaga stworzenia i pomnażania majątku wspólnego, lecz i tu obowiązuje małżonków zasada przyczyniania się do powstania tego majątku <>. Może, więc powstać sytuacja, w której majątek wspólny pochodzi wyłącznie lub w przeważającej części z dochodów jednego małżonka, drugi zaś małżonek ze względu na ograniczone możliwości zarobkowe lub niezdolność do pracy przyczynił się do powstania tego majątku w nieznacznym stopniu lub nie przyczynił się wcale, a mimo to brak będzie podstaw do zastosowania art. 43 § 2 k.r.o. Jeżeli jednak małżonek w sposób rażący lub uporczywie, mimo posiadanych sił oraz możliwości zarobkowych, nie przyczynia się odpowiednio do tych możliwości do powstania majątku wspólnego, drugi małżonek może żądać, aby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z małżonków przyczynił się do powstania tego majątku.